Fıtır sadakası

Ekrem

Yönetici-Admin
Yönetici
Süper Mod
Üyemiz
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
9,111
Tepkime puanı
81
fıtır sadakası, fitre nedir, fıtır sadakası nezaman ve nasıl verilir, fıtır sadakası hakkında bilgi
Fitre Nedir?
Temel ihtiyaçlarının dışında belli bir mala sahip olan Müslümanların Ramazan ayında fakirlere verdikleri sadakaya “fıtır“ sadakası denir. Başın ve bedenin zekatı olarak da bilinir. Buna “fitre“ de denilir.

Dinimizce zengin sayılan bütün Müslümanların, fıtır sadakalarını vermeleri vaciptir.

Fitre, evdeki kişi sayısınca verilir. Ramazan bayramından önce bir bebek doğsa evin reisinin onun için de fitre vermesi gerekir. Dinimizde zengin olan kimsenin, hem kendisinin, hem de erginlik çağına gelmemiş olan çocuklarının fitrelerini vermesi vaciptir.

Fitre , Ramazan ayında fakirlere verilen bir sadaka olduğu için fitrenin bayramdan önce verilmesi en güzel davranıştır. Çünkü fitre vermenin amacı, fakirlerin bayram hazırlığı yapabilmelerini ve bayramı neşe ile karşılamalarını sağlamaktır. Fitre, bayram günü veya daha sonra gecikmeli olarak da verilebilir. Fitre verirken niyet etmek önemlidir.

Veren kişinin, fitreyi ALLAH rızası için verdiğini gölünden geçirmesi yeterlidir.

Bunu fakire verirken Bu fitredir demek gerekmez. Fitreyi edeple vermeli, karşıdakini incitecek davranışlarda bulunmamalıdır.

Bir fakire birden az fitre verilmez ancak birden çok fitre verilebilir. Zekat kimlere veriliyorsa fitre de onlara verilir.
***
Sadaka kavramının aslı, doğruluk, doğru söz söylemek, doğrulamak anlamına gelen 'sıdk' tır. Müslüman'ın Allah'ın emrine uymada gösterdiği doğruluğu (sadakati) ifade ettiği için 'sadaka' denmiştir. Sadaka bir açıdan Allah'a sadakatle bağlı olmayı ifade eder.

Sadaka, en geniş anlamıyla; Allah rızası için yapılan her iyilik, verilen ve harcanan her şeydir. Birçok vacip ve nafile ibadeti, yardımı ve iyiliği içerisine almaktadır. Nitekim müminin zekât vermesi sadaka olduğu gibi, müslüman kardeşinin yüzüne gülümsemesi bile bir sadakadır.

Sadaka-i fıtır (fıtır sadakası) Ramazan ayının sonuna yetişen ve aslî ihtiyaçlarından başka en az nisap miktarı (zenginliğe ulaşma sınırı) mala sahip bulunan her müslümanın vermesi gereken vâcib bir sadakadır. Fitre, orucun kabulüne, ölüm sekeratından ve kabir azâbından kurtuluşa bir vesiledir. Fıtır sadakası, insan fıtratındaki yardımlaşma ve dayanışmanın bir gereği olarak insan varlığının zekatı kabul edilmiştir. Bu nedenle fıtır sadakasına, "can sadakası" veya "beden sadakası" da denilmiştir. Yoksulların ihtiyaçlarını gidermeye, bayram gününün neşesinden onların da istifade etmelerine bir yardımdır. Bu cihetle fitre, insanî bir hayır ve medeni bir vazifedir.

İbn Abbâs (r.a) şöyle anlatır: "Resulullah (s.a.v), oruçlunun boş, çirkin ve ölçüsüz sözlerden temizlenmesi ve fakirlere bir azık olması için fıtır sadakasını emretti. Kim bunu bayram namazından önce öderse, o makbul bir sadaka olur. Kim de bayram namazından sonra verirse, o başka vakitlerde verilen sadakalardan birisi olur." (İbn Mâce) Bu itibarla fıtır sadakasının en geç bayram namazından önce verilmesi gerekir.

Enes b. Mâlik'in (r.a) rivayetine göre Nebî (s.a.v) fıtır sadakasının önemine bir hadislerinde şöyle işaret etmişlerdir:

"Kişi, fıtır sadakasını verene kadar Ramazan'da tuttuğu oruç yeryüzü ile gökyüzü arasında asılı halde durur." (Deylemî)

Ömer b. Abdülazîz (rah) valilerine gönderdiği mektuplarında, insanlara Ramazan ayını istiğfar ederek ve sadaka-i fıtır vererek tamamlamalarını emrederdi. Çünkü fıtır sadakası, insanın oruçluyken yaptığı hatalara ve boş konuşmalara karşı bir kefarettir. İstiğfar da öyle? Bu sebeple bazı âlimler, fıtır sadakasını, namazdaki sehiv secdesine benzetmiştir. Nasıl ki sehiv secdesi namazda yapılan hatalar için onarıcı konumda ise fıtır sadakası da Ramazan ayında işlenen hata ve günahlar için onarıcıdır.

Fıtır sadakası şu kimselere verilmez: Anne, baba, nine, dede, oğullar, kızlar, bunların çocukları olan torunlar...

Bunların dışında fitre verilebilecekleri şöyle sıralamak mümkündür: Evlenerek başka aileye gitmiş ihtiyaç sahibi kız kardeşlere, ayrılmış oğlan kardeşlere, bunların çocuklarına, yani yeğenlere, amcalara, dayılara, bunların çocuklarına, hala ve teyzelere, kayınvalideye, kayınpedere, damada, geline ve akraba olmayan diğer ihtiyaç sahipleri konu komşuya, ihtiyaç sahibi öğrencilere zekat ve fitre verilmelidir.

Bulunulan yerdeki yoksullar sizden bir şeyler beklerken başka yerlere göndermek (caiz olsa da) münasip görülmez. Öyle ise sizden bir şeyler bekleyenlerin ihtiyaçları karşılanır. Sonra çok münasip görülen uzaklara da gönderilebilir. Yeter ki gönderilen bu kimseler tam ihtiyaç sahibi olsunlar.

Allahoruçlarımızı ve fitrelerinizi dergah-ı izzetinde kabul buyursun. Bayramınız şimdiden tebrik ederim?

Hüseyin Okur-Serhaber
 
Üst Alt