Ey dünyalıktan mahrum kimse, zamana ve insanlara hoş görünmeyen ve onların bir yanda bıraktığı zavallı insan..
Ey sultanlar yanında hatırlanmayan ve dünya erbabı meclisinde ismi geçmeyen çaresiz adam..
Ey aç, cesedi çıplak, ciğeri susuzluktan yanmış bitkin..
Ey bütün ihtiyaçlarla sıkışan, kalbi darda kalan, gönlü kırılan, hiçbir maksadını yerine getiremeyen, gittiği kapıdan kovulan, mescit köşelerinde kalan, sokaklarda sürünmekle gününü geçiren adam..
Senin bu anlattığım hallerde:
Allah beni fakir etti, dünyayı elimden aldı. Beni perişan etti, terketti. Buğzetti. İşlerimi dağıttı. Hiçbir işimi yerine getirmedi. Bana ihanet etti. Dünyalık olarak yeter derecede mal vermedi. Şerefimi söndürdü. Padişahlar katında, arkadaşlarım arasında beni yükseltmedi. Halbuki başkalarına bol nimetler verdi, günleri geceleri o nimetler içinde geçer oldu. Halbuki hepimiz de Müslümanız. Babamız Adem, anamız Havva..Ben böyle olayım da onlar niçin öyle olsun?
Gibi sözler sakın senin ağzından çıkmasın.
Senin bulunduğun hali anlatalım:
Bir defa Allahu Teâlânın seni bu halde bırakması bir hikmeti icabıdır. Çünkü senin yaratılışında bir hürlük vardır. Allah tarafından sana sabır, rıza, muvafakat verilmiştir ki, bunlar en büyük nimetlerdir. Aynı zamanda iman, ilim, tevhid nurları sende vardır. İman ağacın daha eskimemiştir. Tohumları ve fidanları henüz çürümemiştir; kuvvetlidir, yaprağı boldur. Her gün dal salmakta, çeşitli gölgelik vermekte, ayrı ayrı yönlerden büyümekte ve meyve vermektedir. Senin çalı ile değnekle onu muhafaza etmene, büyütmene, beklemene lüzum yoktur.
Allah sana dünya işlerinde az, fakat rahat edeceğin şeyleri verdi. Ama ahirette hiçbir gözün görmediği, hiçbir kulağın işitmediği ve hiç kimsenin hatırına gelmeyen büyük nimetleri senin için hazırladı. Bunları orada sana çok bol olarak ihsan buyuracaktır. Ayet:
Hiçbir nefis kendileri için öteki alemde hazırlananların neler olduğunu bilmez. Halbuki onları gayet mesrur edici şeylerdir. Yaptıklarına mükafat verilir
Bunun manası şudur:
Allahın emirlerine uydukları ve bu yolda devam ettikleri için bunlar kötülükleri bırakırlar. Allaha teslim olur ve her işlerini Ona ısmarlarlar. İşte o büyük mükafata bu sebepten ererler..
Kaynak: Fütûhûl Gayb, syf. 92,93,94 / Abdülkadir Geylani (k.s)