Kardeşim Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem)'e kader hakkında yöneltilen bazı sorulara, aydınlatma mahiyetinde cevaplandırmış fakat bu hususta sahabenin konuşmasını men etmiş. Öyleyse bu bizim için ölçü olmalı ve kaderle alakalı bilmediğimiz kader hakkında konuşmamalı.
Kader hakkında konuşulmasının men edildiği hakkında diğer hadisleride ekliyorum:
2920- Aişe(ra)'den- Rasulullah şöyle buyurdu: "Kim kader konusunda bir şey konuşursa kıyamette o konuştuğundan dolayı sorguya çekilir." 1
2921- İbn Abbas(ra)'tan- Rasulullah şöyle buyurdu: "Geçmiş milletlerin helakinin başlangıcını kader hak konuşmaya başlamalarıyla başlardı. Sizler de kader hakkında konuşmakla imtihan edileceksiniz. Eğer o zamana yetişirseniz veya o kimselerle karşılaşırsanız soru soranlar sizler olunuz ve onların soru sormalarına fırsat vermeyiniz." 2
2922- İbn Ömer (ra)'den- Rasulullah şöyle buyurdu: "Kim kaderi yalanlarsa veya o konuda tartışırsa. Benim getirdiklerimi inkar etmiş olur."3
2923- Enes(ra)'ten- Rasulullah evinin kapısından çıkıp odasına girmek istiyordu. Fakat aralarında kader konusunda tartışan bir grup işitti şöyle diyorlardı. Allah Teala şöyle söylemedi mi bunun üzerine Rasulullah odasının kapısını açtı sanki ekşi bir nar yemiş gibi yüzü ekşimiş ve onlara: "Siz bunun için mi gönderildiniz? Sizden önceki kimseler bu konudaki konuları konuşmakla helak oldular. Allah'ın kitabının bir kısmının yanına getirip birbiriyle çarpıştırdılar (çelişki bulmaya çalıştılar). Allah Tealanın size emrettiklerini yapınız ve nehyettiklerinizden de kaçınınız." dedi. Bundan sonra insanların kader konusunda konuştuğu hiç işitilmedi. Taki Mabed el-Cüheni gelinceye kadar. Haccac onu alıp öldürdü.4
2924- Ata(ra)'dan- Rasulullah bir defasında ashabının yanına çıka geldi. Ashabı kader konusunu müzakere ediyorlardı. Onlara: "Siz bununla mı emredildiniz siz öyle bir vadiye daldınız ki onun derinliklerine ulaşamazsınız ve sizden öncekiler bundan dolayı helak oldular. Böyle konuşmalardan sakının."5
2927- Rebia(ra)'dan- Rasulullah şöyle buyurdu: "Ümmetim üç şeyde helak olacaktır. Kadercilik, taassupçuluk ve sabit olmayan rivayet."6
2930- Ebu Hureyre(ra)'den- Rasulullah şöyle buyurdu: "Zındıklar ilk olarak kaderi yalanlamakla başladılar."7
2932- İbn Mesud(ra)'dan- Rasulullah şöyle buyurdu: "Kader zikredilince o konuda konuşmayın ve dilinizi tutun. Sahabelerim zikredilince onlar hakkında da konuşmayın dilinizi tutun."8
…...............................
1-Haris, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
2- Haris, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
3- Ebu Ya'la, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
4- Ebu Ya'la, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
5- Haris, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
7- Haris, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
8- Haris, İbn-i Hacer el-Askalani, Metalibu Aliye
* Mabed el-Cüheni:
İlk defa kader konusunda konuşan; Allah'ın önceden bir takdiri (kaderi) olduğunu inkar edenin Ma'bed el-Cüheni (Ö.80/699) olduğunu tarihçiler kaydediyor.