Diş Eti Çekilmeleri Sınıflandırılması

ömr-ü diyar

Uzman Kardeşimiz
Üyemiz
Katılım
23 Nisan 2011
Mesajlar
3,345
Tepkime puanı
25
Dişeti çekilmesi, dişetinin kök yüzeyini açıkta bırakarak apikale doğru yer değiştirmesidir.

Dişeti çekilmelerini klinik olarak iki kısma ayırmak mümkündür:

a) Görünür Dişeti Çekilmesi:

b) Gizli Dişeti Çekilmesi:

Görünür ve gizli dişeti çekilmelerinin toplamı gerçek dişeti çekilmesi miktarını verir.

Dişeti çekilmelerine komşu dişeti iltihaplı veya iltihapsız olabilir.

Dişeti çekilmeleri Periodontitise Bağlı Dişeti Çekilmeleri ve Vestibüler Dişeti Çekilmeleri olarak iki gruba ayrılabilir. Periodontitise bağlı dişeti çekilmeleri ilgili dişlerin tüm çevresiniilgilendirir. Periodontal hastalıkla birlikte destek alveol kemiği yüksekliği azaldığında dişeti de onunlabirlikte apikale doğru çekilir.Vestibüler Dişeti Çekilmeleri ise ilgili dişlerin vestibül yüzeylerini ilgilendirir. Etkenperiodontitis değildir. Genellikle dişetlerindeki iltihap klinik olarak belirgin değildir. Her iki türçekilme de lokalize veya generalize olabilir.

Dişeti Çekilmesinin Nedenleri:

1. Yaşlanma:Gottlieb’in, dişlerin pasif sürmesi sırasında yaşlanmayla birlikte dişetinde fizyolojik çekilmeler meydana gelebileceği düşüncesi kanıtlanamamıştır. Aynı zamanda, yeterli ve travmatik olmayan ağız hijyeni uygulamalarıyla diş-dişeti bağlantısının normal konum ve yapısının korunabileceği düşünülmektedir.Araştırmalar, dişeti çekilmelerinin yaşlanmayla birlikte arttığını göstermektedir.

Örneğin, Gorman (1967) 8-12 yaş arasındaki bireylerde % 8 oranında, 16-25 yaş arasındaki bireylerde % 62 oranında ve 46-86 yaş arasındaki bireylerde % 100 oranında dişeti çekilmesi saptamıştır. Bazı araştırmacılar, bu ve benzeri verilere dayanarak dişeti çekilmelerini yaşla ilişkili fizyolojik bir olay olarak kabul ederler. Yaşlanmaya bağlı olduğu düşünülen dişeti çekilmeleri generalizedir ve “fizyolojik dişeti çekilmesi” veya “senil dişeti atrofisi” olarak adlandırılır. Bununla beraber, dişetinin yaşlanmayla birlikte fizyolojik olarak apikale doğru yer değiştirme nedenleri ve mekanizması hakkında yeterli bilgiler henüz mevcut değildir. Dişetinin zamanla apikale doğru yer değiştirmesi uzun süreli minör patolojik olaylara (örn. yüzeyel dişeti iltihabı) veya tekrarlayan minör baskılara (örn. fırçalama) bağlı olduğu düşünülebilir.

2. Diş Dizisindeki Bozukluklar:

a) Dişlerin normal diş arkının dışında yer almaları diş vestibül pozisyonda ise vestibül

yüzeyinde, lingual pozisyonda ise lingual yüzeyinde alveol kemiği ya çok incedir ya da bölgede dehiscence vardır. Böyle bölgelerdeki dişeti, mekanik baskılar veya iltihabi olaylar karşısında apikale doğru çekilmeye çok yatkındır.

b) Aşırı örtülü kapanış:Üst ön dişlerin kesici kenarlarının alt kesici dişlrrin vestibülündeki dişetine mekanik baskısı bu bölgede dişeti çekilmesine neden olabilir.

3. İltihap:

a) Uzun süreli kronik marjinal gingivitis vakalarında, ilgili bölgede eğer bir dehiscence mevcutsa, dişeti çekilmesi meydana gelebilir.

b) Kronik periodontitis vakalarında ise, dişeti destek alveol kemiği kaybına paralel olarak apikale doğru yer değiştirebilir.

4. Yanlış Diş Fırçalama: Dişlerin fırçalanması sırasında dişetlerine sürekli olarak aşırı baskı uygulanması dişeti çekilmesine neden olur. Böyle vakalarda hastanın plak kontrolu çok iyidir. Özellikle vestibül diş yüzeylerinde mikrobiyal plağa rastlanmaz. Çekilme olan bölgelerde, dişlerin vestibül yüzeylerinde aşınmalar görülür.

5. Yüksek Frenum Tutunmaları:Frenumun serbest dişeti kenarına çok yakın olması, dudak hareketleri sırasında yapışık dişetinde gerilemelere neden olur. Ayrıca, bu tür yüksek tutunmalar bölgedeki plak kontrolünü güçleştirerek iltihaba neden olabilirler.

6. Alışkanlıklar: Dişler arasına kürdan veya toplu iğne gibi yabancı cisimlerin sürekli olarak sokulması ilgili bölgedeki dişeti papilinin apikale doğru çekilmesine neden olur. Ayrıca, bazı bireylerde görülen ve psikosomatik faktörlere bağlanan dişetinin tırnakla apikal yönde itilmesi olayı da dişeti çekilmesine neden olur.

7. Aşırı Oklüzal Kuvvetler: Bazı çalışmacılar, aşırı oklüzal baskıların dişeti çekilmelerine neden olduğunu ileri sürmüşlerdir. Ancak, bu olayın mekanizması tam olarak açıklanamadığı için geçerliliği henüz tam değildir.

8. Diş Köklerindeki Morfolojik Değişiklikler:

a) Diş köklerinin aşırı dışbükey olması, alveol kemiğinde dehiscence ve buna bağlı olarak dişeti çekilmesi meydana gelmesini kolaylaştırır.

b) Çok köklü dişlerde, köklerin dişin uzun ekseni ile yaptığı açının fazla olması yukarıdakine benzer bir duruma neden olur.

Dişeti Çekilmelerinin Sınıflandırılması:

Dişeti çekilmeleri interdental papil yüksekliği ve çekilmenin derinliği esas alınarak sınıflandırılır (Miller 1985):

1.Sınıf dişeti çekilmesi mukogingival sınıra (MGS) ulaşmaz. İnterproksimal bölgelerde yumuşak ve sert doku kaybı yoktur. Dar veya geniş olabilir.

2.Sınıf: Dişeti çekilmesi MGS’a ulaşmış veya daha apikaline uzanmıştır. İnterproksimal bölgelerde yumuşak ve sert doku kaybı yoktur. Dar veya geniş olabilir.

3.Sınıf: Dişeti çekilmesi MGS’a ulaşmış veya daha apikaline uzanmıştır. İnterproksimal bölgelerde yumuşak ve sert doku kaybı vardır. İlgili dişte malpozisyon olabilir. Dar veya geniş olabilir.

4.Sınıf dişeti çekilmesi MGS’a ulaşmış veya daha apikaline uzanmıştır. İnterproksimal bölgelerde ileri derecede yumuşak ve sert doku kaybı vardır. İlgili dişte malpozisyon 1. ve 2. sınıf dişeti çekilmeleri günümüzde kullanılan tekniklerle tam olarak tedavi edilebilirler. 3. sınıf dişeti çekilmelerinde açık kök yüzeyleri kısmen dişeti ile örtülebilirler. 4. sınıf dişeti çekilmelerinde ise açık kök yüzeylerini günümüz teknikleri ile dişetiyle örtmek mümkün değildir.


Dt. Aslı ÇOBAN Diş Hekimliği
 
Üst Alt