Berat Gecesi, Önemi ve Faziletleri

Deruni

Çalışkan Kardeşimiz
Üyemiz
Katılım
6 Eylül 2012
Mesajlar
488
Tepkime puanı
1
beratgecesi.jpg

Berat kelimesi “el-berae” kelimesinin Türkçedeki kullanılış şeklidir. Beri olmak, aklanmak, temiz ve suçsuz çıkmak, kişinin bir yükümlülükten kurtulması demektir. Müslümanların bu gece Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yüklerinden kurtuluşa ermeleri umulduğu için de Berat Gecesi denilmiştir. Bu gecenin dört adı vardır. “Mübarek Gece”, “Berae Gecesi”, “Sakk Gecesi” (Belge ve senet), ve “Rahmet Gecesi”.

Kur’an-i Kerim’in Duhan suresinde Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
“Ha Mim. Apaçık olan Kitab’a andolsun ki, biz onu mübarek bir gecede indirdik. Şüphesiz biz insanları uyarmaktayız. Katımızdan bir emirle her hikmetli iş o gecede ayırt edilir…” [Duhan su. 1-3]

Bu ayet-i kerimede geçen “mübarek bir gece” nin Kadir gecesi olduğunu söyleyen müfessirler çoğunlukta ise de, Müfessir sahabelerden İkrime el-Berberi (r.a.) başta olmak üzere bir grup alimler de, bu gecenin Berat gecesi olduğunu söylemişlerdir. [Taberi .xxv.108-109]. Bir başka görüş ise, bütün hikmetli işlerin ayırımının yapılmasına Berat Gecesinde başlanmakta ve bu işlemin Kadir gecesinde sona ereceğidir.

İbni Abbas (r.a.) dan rivayet edildiğine göre; hikmetli işlerin ayırt edilmesi şu şekilde cereyan etmektedir: “Bu seneden gelecek seneye kadar meydana gelecek olayların hepsi ayrı ayrı melekler tarafından defterlere yazılır. Rızıklar, eceller, zenginlik, fakirlik, ölümler, doğumlar hep bu esnada kaydedilir. Rızıkla alakalı defterler Mikail (a.s.) a verilir. Savaşlarla ilgili defterler Cebrail (a.s.) a verilir, Ameller nüshası dünya semasında görevli melek olan İsrafil (a.s.) a verilir. Ölüm ve musibetlerle ilgili defterler de Azrail (as) a teslim edilir. Fahrettin Razi’ nın açıklamasına göre bu defterlerin düzenlenmesi Berat Gecesinde başlar, Kadir Gecesinde tamamlanarak her defter sahibine teslim edilir.” [Hülasetü’l-Beyan. 13.5251]

Berat gecesi, Şaban ayının 15. gecesidir. Tefsirlerde Kur’an-ı kerimin, Levh-il-mahfuza bu gece indirildiği bildirilmektedir. Âyet-i kerimede mealen buyuruluyor ki:
"Apaçık olan Kitab’a andolsun ki, biz onu [Kur’anı] mübarek bir gecede indirdik. Elbette biz insanları uyarmaktayız." [Duhan 2,3]

Her sene, Şaban ayının on beşinci Berat gecesinde, o senede olacak şeyler, ameller, ömürler, ölüm sebepleri, yükselmeler, alçalmalar, yani her şey Levh-i mahfuzda yazılır. Resulullah efendimiz, bu gece, çok ibadet, çok dua ederdi.

Şaban ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman Resulullah efendimiz buyurdu ki:
"Şaban öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gâfildir. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçluyken arz edilmesini isterim." [Nesaî]

Berat gecesinin bir çok özelliği vardır:

1) Bu gecede önemli, hikmetli işlerin seçimi ve ayırımı yapılır.

2) Bu geceyi ibadetle geçirenlere yardımcı olması amacıyla Allah tarafından yeryüzüne melekler gönderilir.

3) Bu gece bağışlanma ve af gecesidir. Allah’ın rahmetinin coştuğu gecedir.

4) Bu gecede yapılan ibadetlerin fazileti çok büyüktür.

5) Bu gecede Peygamberimize şefaat yetkisinin tamamı verilmiştir. Bu yetkinin üçte biri Şaban’ın on üçüncü günü, üçte biri Şaban’ın on dördüncü günü, geri kalan üçte biri de Şaban’ın on beşinci günü, yani bu gece verilmiştir.

6) Kıblenin Kudüs’teki Mescid-i Aksa’dan Mekke’deki Kabe istikametine çevrilmesi de Berat gecesinde gerçekleştiği bir kısım alimler tarafından kabul edilmektedir.

Berat Gecesinin fazileti ile ilgili hadis-i Şerifler:

"Berat gecesi göklerin kapıları açılır, melekler müminlere müjde verir ve ibadete teşvik ederler." [Nesai, Beyheki, A, Münziri]

"Şu beş gecede yapılan dua geri çevrilmez: Regaib Gecesi, Berat Gecesi, Cuma gecesi, Ramazan ve Kurban Bayramı gecesi." [İbni Asakir]

"Allahü teâlâ, Şaban ayının 15. gecesinde rahmetiyle tecelli ederek, kendisine şirk koşan ve Müslüman kardeşine kin güdenler hariç, herkesi affeder." [İbni Mace]

"Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: 'Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa istesin, vereyim.' Bu hâl, sabaha kadar devam eder." [İbni Mace]

"Şaban ayının 15. gecesi, rahmet-i ilahi dünyayı kaplar, herkes affolur. Ancak haksız yere müslümanlara düşmanlık besleyen ve Allahü teâlâya ortak koşan mağfiret olunmaz." [Beyheki]

"Cebrail aleyhisselam gelip, 'Kalk, namaz kıl ve dua et! Bu gece Şaban ayının 15. gecesidir' dedi. Bu geceyi ihya edenleri Allahü teâlâ affeder. Yalnız, müşrik, büyücü, falcı, cimri, kinci, müşahin, içkici, faizci ve zaniyi affetmez." [Taberani] (Müşahin, bid’at ehli demektir.)

"Rahmet kapıları dört gece açılır. O gecelerde yapılan dua, reddolmaz. Ramazan ve Kurban bayramının birinci gecesi, Berat ve Arefe gecesi." [İsfehani]

"Allahü teâlâ Berat gecesinde, kâfirler hariç, müminleri mağfiret eder. Kindarları da, bu huylarını bırakıncaya kadar mağfiret etmez." [Taberani, Beyheki]

"Allahü teâlâ, Şabanın 15. gecesinde müşrik ve müşahin hariç herkesi affeder." [İbni Mace]

"Allahü teâlâ, Şabanın yarısının [Berat] gecesinde, dünya semasına tecelli eder. Benikelb kabîlesinin koyunlarının kıllarından daha çok kimsenin günahlarını affeder." [İbni Mace, Tirmizi]

"Dört gecenin gündüzü de gecesi gibi faziletlidir. Allahü teâlâ, o günlerde dua edenin isteğini geri çevirmez, onları mağfiret eder ve onlar bu günlerde bol ihsana nail olurlar. Bunlar: Kadir gecesi, Arefe gecesi, Berat gecesi, Cuma gecesi ve günleri." [Deylemi]

"Allahü teâlâ, Şaban ayının 15. gecesinde rahmetiyle tecelli ederek kendisine şirk koşan ve Müslüman kardeşine kin güdenler hariç herkesi affeder." [İbni Mace]

"Allahü teâlâ şu dört geceyi hayırla süsler: Kurban Ramazan bayramı gecesi, Arefe gecesi Şabanın yarısının [Berat] gecesi ki, onda eceller, rızıklar yazılır." [Deylemi]

"Salih akrabayı terk eden, ana babaya asi olan Berat gecesi affa kavuşamaz." [Beyheki]

İçki içmek, cimrilik, kin gütmek gibi günahları işleyen kâfir olmaz. İmanı düzgünse, günahlarının cezasını çektikten sonra Cennete girer. Sevabları günahlarından daha çok gelirse, Cehenneme girmeden de Cennete gider.

Hazret-i Âişe validemiz buyuruyor ki:
"Resulullah’ın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şaban ayının tamamını oruçla geçirirdi." [Buharî]

Hazret-i Âişe validemiz, "Ya Resulallah, Allahü teâlâ seni günah işlemekten muhafaza buyurduğu hâlde, neden Berat gecesinde çok ibadet ettin?" diye sordu. Cevabında buyurdu ki: "Şükreden kul olmayayım mı? Bu yıl içinde doğacak her çocuk, bu gece deftere geçirilir. Bu yıl içinde öleceklerin isimleri, bu gece özel deftere yazılır. Bu gece herkesin rızkı tertip olunur. Bu gece herkesin amelleri Allahü teâlâya arz olunur." [Gunye]

Nafile ibadetlerin sevabına kavuşabilmek için, ehl-i sünnet itikadında olmak, haramlardan kaçıp günahlara tevbe etmek, farzları kusursuz yapmaya çalışmak, o ameli ibadet olarak yapmaya niyet etmek şarttır.

Hasan-ı Basri hazretleri, Şabanın 15. günü, sanki mezardan çıkmış gibi, yüzü çok solgun görülürdü. Bu üzüntünün sebebini sorduklarında buyurdu ki:
"İlm-i yakîn ile biliyorum ki, günahım vardır. Günahım affedilmezse, sevaplarım da kabul edilmezse, hâlim nice olur diye korkumdan benzim sararıyor."


Berat gecesinde kılınan bir nâfile namaz var mıdır?

Kaynakların belirttiğine göre Berat Gecesine ait özel bir namaz yoktur. İmam-i Gazzali, bu gece her rek’atında Fatiha’dan sonra on ihlas okunmak suretiyle kılınacak yüz rek’at veya Fatiha’dan sonra yüz ihlas okunan on rek’at namaz kılmanın çok sevap olduğuna dair bir rivayet nakletmişse de [İhya, 1.203], Zeynuddin el- Iraki ve Nevevi gibi alimler bunun aslının olmadığını ve bid’at olduğunu kaydetmişlerdir. [El-Mecmu’,1V.56]

lll.yüzyılda yaşayan Fakihi, Mekke’de Berat Gecesinin kutlanması ile ilgili bilgi vermektedir. Mekke halkı Mescid-i Haram’da namaz kılmak, Kabe’yi tavaf etmek ve Kur’an okumak suretiyle Berat Gecesini ihya ederlerdi. (Ahbaru Mekke,lll.84) Fakihi den üç asır sonra Mekke’yi ziyaret eden İbn Cübeyr de benzer bilgiler vermektedir. [er.Rihle.119-120].

Sadece Berat gecesinde değil, her gece nâfile namaz kılınır. Ancak kaza namazı borcu varsa iki rekât kaza namazı kılmanın sevabı, ömür boyu kılınacak nâfile namazların sevabından fazladır. İmam-ı Rabbanî hazretleri, farzın yanında nâfile namazların denizde damla bile olmadığını bildirmektedir.

Eğer farz namaz borcu yoksa, isteyen nâfile namaz kılabilir. Bazı kitaplarda, (Berat gecesinde kılınacak namaza Salat-ül-hayr [Hayır Namazı] denir. Bu namaz yüz rekâttır. Her rekâtta Fatiha sûresinden sonra on defa İhlâs sûresi okunarak kılınır) deniyor.

Bir kimse, kazası olmasa da, kaza namazı kılınca, o kaza namazı zaten nâfile olur. (Nâfile kılmadım) diye üzülmeye gerek kalmaz. Oruç da böyledir. Yani oruç kazası olmayan Ramazan orucunu kaza etse nâfile olur. Zekât da böyledir. Zekât borcu olmayan zekât diye para verse nâfile olur. Yani farz diye niyet edince, o farz değilse nâfile olur, boşa gitmez. Berat gecesinde kaza namazı kılınırsa, kazamız olmasa da, yine nâfile sevabı alınır. Eğer mekruh olarak kılınan namazlarımız varsa, kaza kılınca onlar telafi edilmiş olur.

Bu geceyi ganimet bilmeli, tevbe istiğfar etmeli, kaza namazı kılmalı, Kur’an-ı kerim okumalı, bilhassa ilim öğrenmeli. En kıymetli ilim, doğru yazılan ilmihâl bilgileridir. Peygamber efendimiz, sallallahü aleyhi ve sellem Berat gecesinde, "Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve la şakiyyâ" duasını çok okurdu.

Bu idrak ve şuur içerisinde inşaAllah ihya edeceğimiz Berat Gecesinin hepimiz için hayırlara vesile olmasını Yüce Allah’tan niyaz ederim. Tüm Müslüman kardeşlerimin ve islamiforumlar.net ailesinin Berat Gecesi mübarek olsun.

Sonsuz Selam ve Dua ile…

Derleme

Deruni...kgüll..,
 
Üst Alt