JavaScript devre dışı. Daha iyi bir deneyim için, önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.

Konuya cevap cer

Mesaj: <blockquote data-quote="Ekrem" data-source="post: 2868" data-attributes="member: 3">11 (93). DUHÂ [KUŞLUK VAKTİ] SÛRESİ DUHÂ SÛRESİ’NE GİRİŞ Duhâ sûresi on bir âyet olup Mekke’de inmiştir. İniş sırasına göre 11. sûredir. Peygamberimizin ve vahyin Allah’ın teminatı altında olduğu bu sûre ile açıklanmıştır. Ayrıca Fecr sûresinde değinilen “ikram, yetim, nankörlük” gibi  kavramlar, bu sûrede peygamberimizin hayatından örnekler verilerek  pekiştirilmiş ve detaylandırılmıştır. SÛRENİN İNİŞ SEBEPLERİ:  Fecr sûresinin inişinden sonra uzun bir “ فترة- fetret” döneminin  yaşandığı ve daha sonra Duhâ sûresinin inişiyle bu dönemin sona erdiği  iddia edilmiştir. Başka bir ifadeyle, Allah’ın Fecr sûresinden sonra  uzun bir süre peygamberine vahyi kestiği iddia edilmektedir. Fetretin sebepleri hakkındaki rivâyetlerden bazılarını Alak sûresinin  tahlilinde anlatmış, Kur’ân’dan ve tarihî bilgilerden yararlanarak bu  rivâyetlerin uydurma olduklarını ortaya koymuştuk. Konu tekrar gündeme  geldiği için bu kez de İbn-i Kesir’den iki rivâyet ele alınarak bunlar  incelenecektir: “İbn-i Cerir Taberi’nin rivâyetine gelince, o der ki: Bize ibn-i Ebû Şevarib ….. Abdullah İbn Şeddad’dan nakletti ki; Ayşe Allah’ın Elçisi’ne; ‘Ne oluyor, Rabbim sana darıldı mı?’ demiş. Bunun üzerine ve Duhâ sûresi nazil olmuş. Taberi’nin Ebû Kurayb’den rivâyetine göre ise Hadice ‘Durumundan  anladığıma göre Rabbinin sana darıldığını sanıyorum’ demiş. Bunun  üzerine bu sûre nazil olmuş.” İlk rivâyet incelendiğinde görülür ki, Peygamberimize bu ilk vahiyler  geldiği tarihlerde Ayşe henüz bir çocuktu ve peygamberimiz ile bir  yakınlığı bulunmamaktaydı. Bu tarihi durum, bu rivâyetin çeşitli  gerekçelerle uydurulmuş birçok yalandan biri olduğunu göstermektedir. İkinci rivâyete gelince: Hadice’nin peygamberimizle bu şekilde  konuşabilmesi için Allah’ın bildirdiği bir vahiy iniş takviminin  bulunması ve Hadice’nin de bunu biliyor olması gerekir. Oysa Kur’ân’ın  inişinin belli bir takvime bağlanmadığı herkesin malûmudur. Özetle, vahyin inişi sırasında bir fetret döneminin yaşandığına dair  ileri sürülen iddialar tamamen dayanaksızdır. Furkân sûresinin 32,33.  âyetlerinde Kur’ân’ın toptan değil, parça parça, azar azar, yeri geldiği  zaman indirileceği açıkça bildirilmektedir. Dolayısıyla iki vahiy  arasındaki boşluk dönemini fetret olarak değerlendirmek Kur’ân’a ters  düşmektedir. RAHMÂN VE RAHÎM ALLAH ADIYLA. Âyetlerin meali: 1–3  - Şu kuşluk vaktine ve karanlığı büsbütün bastırdığı zamanki geceye  Andolsun ki, Rabbin seni terk etmeyecek ve sana darılmayacak. 4–5 - Sonrası senin için öncesinden elbette daha hayırlı olacak. Ve Rabbin sana verecek, sen de hoşnut olacaksın. 6 - O seni yetim olarak bulup barınağa kavuşturmadı mı? 7 - Seni sapıtmış olarak bulup da hidâyet etmedi mi? 8 - Seni aile geçindirme zorluğu içinde bulup da zengin etmedi mi? 9 - O hâlde yetimi kahretme! 10 - İsteyeni azarlama. 11 - Ve Rabbinin nimetini söz ve fiillerinle ortaya koy! Âyetlerin Tahlili 1 – 3. Âyetler: Şu kuşluk vaktine Kuşluk vakti, günün ilk aydınlık saatleridir. Burada, artık karanlık  dönemlerin bittiğine, fecrden/şafaktan sonra aydınlığın başladığına  dikkat çekilmektedir. Artık ruhî bunalımlar bitmiş, işler yoluna girmiş,  insanlar müminleşmeye başlamışlardır. İleride daha iyi günler de  gelecektir. Ve karanlığı büsbütün bastırdığı zamanki geceye Andolsun ki, Burada, küfür, şirk ve ruhi bunalımları simgeleyen karanlığın tam  bastırdığı ortamlara dikkat çekilmektedir. Bir tarafta zifîri karanlık  bütün ağırlığıyla kendini gösterirken diğer tarafta da kuşluk vaktinin  yaşanması kanıttır ki, Rabbin seni terk etmeyecek ve sana darılmayacak. Alak sûresinin tahlilinde de belirttiğimiz gibi, âyetin lâfzî/sözel anlamı  “Rabbin sana darılmadı ve seni bırakmadı da” şeklindedir. Ne var ki, bu  ifade tarzı Kur’ân’da bir olayın, bir durumun ileride gerçekleşeceğinin  kesin olduğunu vurgulamak için kullanılmaktadır. Leheb sûresinin ilk  âyetinde olduğu gibi, Kur’ân’da yüzlerce örneği bulunan bu ifade tekniği  dikkate alındığında, âyet “Rabbin sana darılmayacak ve seni  bırakmayacak da” anlamına gelir. Bu âyetle peygamberimize yalnız  bırakılmayacağı ve vahiylerin devam edeceği yönünde güvence verilmiştir. 4 – 5. Âyetler: Sonrası senin için öncesinden elbette daha hayırlı olacak. Ve Rabbin sana verecek sen de hoşnut olacaksın. Yani; “Bundan sonraki hayatın, geçmiş hayatından daha iyi olacak. Rabbin sana çok şeyler verecek, sen de çok memnun olacaksın.” Nitekim peygamberimizin elçilik görevi aldıktan sonraki hayatı, görevi  almadan önceki hayatına göre her açıdan kat kat üstünlüklerle dolu  geçmiştir. Bu iki âyet peygamberimize âhirette şefaat yetkisi verilmek sûretiyle  kendisinin memnun edileceği ve dolayısıyla onun âhiret hayatının dünya  hayatından daha iyi olacağı şeklinde yorumlanmıştır. Peygamberi öveyim  derken Müslümanları gevşekliğe ve asılsız beklentilere sürükleyen bu tür  yorumların ciddi hiçbir dayanağı yoktur. Her şeyden önce bu yorum,  şefaatin sadece Allah’a ait olduğunu bildiren onlarca âyete ters  düşmektedir. Şefaat konusu, ileride Necm sûresinde detaylı olarak  incelenecektir. 6. Âyet: O seni yetim olarak bulup barınağa kavuşturmadı mı? Bu ve bundan sonraki iki âyette peygamberimizin geçmişi  hatırlatılmaktadır. Gerçekten de peygamberimiz yetim olarak dünyaya  gelmiş, önce dedesi Abdülmuttalib’in, onun ölümünden sonra da amcası Ebû  Tâlib’in himayesi altında yaşamıştır. 7. Âyet: Seni sapıtmış olarak bulup da hidâyet etmedi mi? Âyette geçen “dâllen” sözcüğü peygamberimiz için kullanıldığından,  birçok meal ve tefsirde yumuşatılmış anlamlarla yer almış, buna bağlı  olarak da peygamberimizin gece evine giderken yolunu kaybettiği veya  buna benzer anlamlar verildiği tam 22 adet zorlama yorum ortaya  çıkmıştır. Oysa “dalâlet” sözcüğünün âyette zıt anlamlı “هداي - hidâyet” sözcüğü  ile birlikte kullanıldığı gözden kaçırılmamalıdır. Bu nedenledir ki,  “dalâlet” sözcüğünün anlamının yumuşatılması âyetin ruhuna aykırı olur.  Çünkü Fâtiha ve Leyl sûrelerinde de değinildiği gibi, “hidâyet” sözcüğü  “Allah yolunu göstermek” demektir. Evin yolunu ya da köyün yolunu  göstermek anlamına gelmez ve bu anlamda kullanılamaz. Dolayısıyla  âyetteki “dalâlet” sözcüğü tam olarak “hidâyet dışında olmak, Allah  yolunun dışında olmak” anlamına gelir. “Dâllen” sözcüğünün gerçek anlamını peygamberimize yakıştıramayanlar bu  sözcüğü zoraki yorumlarla asıl anlamının dışında kullanmışlardır.  Sözcüğün asıl anlamının ne olduğu, Necm sûresinin 2. âyetinde geçen  “arkadaşınız sapmadı ve azmadı” ifadesinden de anlaşılmaktadır.  Peygamberimizin vahiy aldığı dönemdeki halinin belirtildiği bu âyette  onun hidâyet üzere bulunduğu, Allah yolunun dışına çıkmadığı  belirtilmektedir. Konumuz olan Duhâ sûresi 7. âyette ise peygamberimizin de herkes gibi  bir insan olduğuna, onun da kusur işleyebileceğine işaret vardır.  Konuyla ilgili olarak aşağıdaki âyetler de tetkik edilmelidir: Sen kitap nedir, iman nedir bilmiyordun… Şûra 52 Bundan önce sen gafillerden idin… Yusuf 3 Eğer sen şirk koşarsan amelin boşa gider… Zümer 65 Kendi günahın için istiğfar et… Muhammed 19 Eğer saparsam, kendi aleyhime saparım… Sebe 50 Balığın arkadaşı (Yunus) gibi olma … Kalem 48 Özetle bu âyette, Mekke’de Mekkeliler gibi yaşamakta olan Muhammed  (as)’e Allah’ın hidâyeti ile İslâm’ın yolunun gösterildiği ve bu dünyada  nimetlerin en büyüğü ile nimetlendirildiği anlatılmaktadır. 8. Âyet: Seni aile geçindirme zorluğu içinde bulup da zengin etmedi mi? Bu âyeti de iki farklı şekilde yorumlamak mümkündür. Sözcüklerin gerçek anlamlarına göre: 1. Yetim doğan Muhammed (as)’in, kendi dedesinin ve amcasının  himayesinde, sıkıntı çekmeden ama bir aile geçindirmeye de gücü olmadan  “عائل Âil [ihtiyaç sahibi]” olarak yaşamını sürdürdüğü bir sırada Hadice  ile evlenerek zengin bir aile reisi konumuna yükselmesi; 2. Ya da; peygamberimizin elçilik görevini aldıktan sonra Ebû Bekir,  Osman ve diğer zenginlerin mal varlıklarını emrine vermeleri sonucunda  zenginleşmesi. Sözcüklerin mecaz anlamlarına göre ise; Mekkeli Muhammed (as)’in vahiy sayesinde bilgilenmesi ve kanıt sahibi olması, Ya da; kendi halinde biri iken bir lider haline gelmesi kast edilmiş olabilir. 9. Âyet: O halde yetimi kahretme! Yani; “Yetimi heder etme, yetimi ezme!” “قهر - kahr”, bir şeyi normal konumundan daha kötü bir duruma sokmaktır.  Bir insanı olması gereken konumdan daha aşağı bir duruma getirmek, o  insanı kahretmektir. Kahr, “ikram”ın, yani üstün kılmanın, saygın hâle  getirmenin zıddıdır. Örnek olarak Araplar etin tencerede börtmesine,  pörsümesine قهر - kahr” derler. Yetimin üstün kılınması gerektiği, bir önceki sûre olan Fecr de bildirilmişti. Bu sûrede ise konu zıt anlamı  ile vurgulanarak pekiştirilmiştir. Yetimlik Kur’ân’ın önemle üzerinde  durduğu bir konudur. Öyle ki, yetimi koruyup gözetmek dinimizin ana  ilkelerinden biridir. Konu sadece bu iki sûrede işlenmekle kalmamış,  Bakara sûresinin 220. âyetinde ve Nisa sûresinin ilk on âyetindeki şu  hükümlerle detaylandırılmıştır: Yetimler, akraba grubu içine alınarak üvey evlât konumuna getirilmelidir. Bir arada yaşanılan yetimlere kardeş muamelesi yapılmalıdır. Yetimlerin malları kendilerine verilmelidir. Yetimlerin malları korunmalı ve idaresinde haksızlık yapılmamalıdır. Yetimler işe yarar hâle getirilmelidir, iş güç sahibi yapılmalıdır. Miras paylaşımında yetimler için de pay ayrılmalıdır. Bazı meallerde yer alan “yetime kahretme” şeklindeki çeviri, âyetin  gerçek mesajını yansıtmamaktadır. Çünkü Türkçede “yetime kahretme” ile  “yetimi kahretme” ifadeleri aynı anlama gelmez. Çevirilerin çoğunda  kullanılmış olan “yetime kahretme” ifadesi, “yetime darılma, yetime  gücenme” gibi bir anlam içermektedir. Oysa âyet, yetimin kahrolmasının,  mahvolmasının önüne geçilmesi gerektiğini anlatmaktadır. Dolayısıyla  buradaki çevirinin “yetimi kahretme” şeklinde olması gerekmektedir. Bu  da bize âyetin şu mesajını iletmektedir: Yetimler aç-açık,  evsiz-barksız, eğitimsiz-öğretimsiz, işsiz-güçsüz bırakılarak heder  edilmemeli, gereken yapılarak analı-babalı gibi büyütülmeleri  sağlanmalı, onlara en iyi eğitim ve öğretim verilmeli, saygın ve değerli  kişiler olarak topluma kazandırılmalıdır. Kur’ân’ın yetimler için verdiği emirler hem bireysel hem de toplumsal  boyutlar taşıyan emirlerdir. Onlar için yapılması emredilen işlerin  bireylerce yapılabilir olanları bireyler tarafından; toplumca  yapılabilir olanları ise toplum adına kamu otoritesini kullananlar  tarafından yerine getirilmelidir. Bir iman toplumu, üstlenilmesi gereken  maddi ve manevi yükler konusunda en az bireyleri kadar sorumludur.  Nitekim Fecr sûresinin 17–20. âyetlerinde yetimin kerimleştirilmesi ve  yoksulun yiyeceği üzerine teşvikleşilmesi görevleri doğrudan topluma  verilmiştir. 10. Âyet: İsteyeni azarlama. “سائل - sâil” sözcüğü “isteyen” demektir, ancak “soran” anlamına da  gelmektedir. Çünkü soru sormak, bilgi istemek demektir. Âyette tümlece  yer verilmeyerek isteyenin ne istediği belirtilmemiştir. Bu durum,  “isteyen” sözcüğünün anlam alanını genişletmektedir. Dolayısıyla  “isteyen” sözcüğü için “yiyecek-içecek gibi maddi ihtiyaçları isteyen”,  ya da “din ve imanla ilgili manevi ihtiyaçlarını giderecek bilgi  isteyen, soru soran” gibi anlamların geliştirilmesi mümkündür. 11. Âyet: Ve Rabbinin nimetini söz ve fiillerinle ortaya koy! Sûrede açıklanan konular dikkate alındığında “Rabbinin nimeti”  ifadesinden peygamberimize verilen her türlü nimet anlaşılmaktaysa da,  ona verilen asıl nimet “İslâm Dini”dir. Zira başta Maide sûresinin 3.  âyeti olmak üzere Kur’ân’da bahsedilen “nimet” İslâm dinidir.  Peygamberimizden istenen de, bu nimeti [İslâm Dinini] hem yaşaması hem  de anlatmasıdır. Doğrusunu en iyi bilen Allah’tır BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHIYM El-KEVSER Kevser, çok nimet demektir; ayrıca cennette bir havuzun da adıdır. Âdiyât sûresinden sonra Mekke'de inen bu sûre 3  (üç) âyettir. Erkek çocukları yaşamadığı için Peygamberimize müşrikler,  nesli kesik manasına "ebter" dediler. Sûrede buna cevap verilmiştir. Rahmân ve Rahîm (olan) Allah'ın adıyla.   1. (Resûlum!) Kuşkusuz biz sana Kevser'i verdik. 2. Şimdi sen Rabbine kulluk et ve kurban kes. 3. Asıl sonu kesik olan, şüphesiz sana hınç besleyendir.   İNŞİRAH SURESİ  Rahmân ve Rahîm (olan) Allah'ın adıyla.   1. Biz senin göğsünü açıp genişletmedik mi?  2. Yükünü senden alıp atmadık mı?   3. O senin belini büken yükü .   4. Senin şânını ve ününü yüceltmedik mi?   5. Elbette zorluğun yanında bir kolaylık vardır.   6. Gerçekten, zorlukla beraber bir kolaylık daha vardır.   7. Boş kaldın mı hemen (başka) işe koyul,   8. Yalnız Rabbine yönel.   "İnşirâh"  açılmak, genişlemek, sevinmek manalarına gelir. Duhâ sûresinden sonra  Mekke'de inmiştir. 8 (sekiz) âyettir. Bu sûrede Peygamberimizin,  çocukluğunda risalete hazırlamak üzere kalbinnin açılıp arıtılmasından  söz edilmektedir. Ayrıca, onun getirdiği dindeki kolaylıklara dikkat  çekilerek Allah'a şükretmeye teşvik edilmektedir.   Suyûtî,  Sûrenin, müşriklerin mü'minleri fakirlikleri sebebiyle ayıplamaları  üzerine nazil olduğunu söyler.[1] ki Sûrenin tamamı Mekke-i Mükerreme'de  nazil olmuştur ve bunda icma vardır. Nüzul sırası itibariyle Duhâ  Sûresinden sonra nazil olmuştur.[2]   6- Demek ki zorlukla beraber bir kolaylık var!  Bu ayetin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:  1- İbni Cerir, Hasan-ı Basri'den rivayet etti:   Şu, "muhakkak güçlükle beraber kolaylık var." ayeti indiğinde Rasulullah (s.a.) şöyle buyurdu:   "Müjde! Size kolaylık geldi. Bir zorluk iki kolaylığı mağlup edemez."[3]  2-  İbn Ebî Hatim'in Ebu Zür'a kanalıyla Enes ibn Mâlik'ten rivayetine göre  bir gün Hz. Peygamber (sa) oturuyormuş. Karşısında da bir taş varmış.   "Zorluk  gelip şu taşın içine girse kolaylık gelir ve onun içine girerek zorluğu  oradan çıkarırdı." buyurmuş ve işte bunun üzerine Allah Tealâ bu  âyet-i kerimeleri indirmiş.[4]   3- İbn Merdûye'nin Câbir ibn Abdullah'tan rivayetine göre bu iki âyet-i kerime Medine-i Münevvere'de nazil olmuştur. </blockquote>

Adı

İnsan doğrulaması: Günün ilk namazı hangi namazdır