Osmanlı türkçesi sözlüğü (B)

Ekrem

B
bâ (F.) [ 1 [با .ile. 2.sahip.
ba’de (A.) [ بعد ] sonra.
ba’dehu (A.) [ بعده ] daha sonra, ondan sonra.
ba’delmîlâd (A.) [ بعدالميلاد ] milattan sonra, İsa’dan sonra.
ba’demâ (A.) [ بعدما ] bundan böyle.
ba’dezin (A.-F.) [ بعدازاین ] bundan sonra, bundan böyle.
ba’s (A.) [ بعث ] diriliş.
ba’süba’delmevt (A.) [ بعث بعد الموت ] ölümden sonra diriliş.
ba’zan (A.) [ بعضا ] bazen, kimi zaman.
bâb (A.) [ 1 [باب .kapı. 2.konu. 3.bölüm.
bâbâ (F.) [ 1 [بابا .baba. 2.ata.
bâbâyâne (F.) [ بابایانه ] babaca, babacan.
bâbûne (F.) [ بابونه ] babuna, papatya.
bâc (F.) [ 1 [باج .haraç. 2.vergi. 3.gümrük vergisi.
bâcgîr (F.) [ باجگير ] vergi memuru.
bâd (F.) [ 1 [باد .rüzgar, yel. 2.defa, kez. 3.yük. 4.olsun.
bâdâm (F.) [ بادام ] badem.
bâdbân (F.) [ بادبان ] yelken.
bâdbedest (F.) [ بادبدست ] eli boş, züğürt.
bâdbîz (F.) [ بادبيز ] yelpaze.
bâde (F.) [ 1 [باده .içki. 2.şarap.
bâdefürûş (F.) [ باده فروش ] meyhaneci.
bâdehâr (F.) [ باده خوار ] içki içen.
bâdekeş (F.) [ باده کش ] şarap içen.
bâdenûş (F.) [ باده نوش ] içki içen.
bâdî (A.) [ بادی ] sebep olan, yol açan.
bâdî olmak sebep olmak, yol açmak.
bâdire (A.) [ بادره ] tehlikeli olay, felaket.
bâdiye (A.) [ بادیه ] çöl.
bâğ (F.) [ باغ ] bahçe, bağ.
bağal (F.) [ بغل ] koltuk.
bâğbân (F.) [ باغبان ] bahçıvan.
bâğçe (F.) [ باغچه ] bahçe.
bağçevan (F.) [ باغچوان ] bahçıvan.
bağteten (A.) [ بغتة ] ansızın, birdenbire.
bâh (A.) [ باه ] cinsel güç.
bahâ (F.) [ بها ] değer, kıymet.
bâhaber (F.-A.) [ باخبر ] haberli, haberdar.
bahâdar (F.) [ بهادار ] kıymetli.
bahâdır (F.) [ بهادر ] yiğit.
bahâne (F.) [ 1 [بهانه .bahane. 2.sebep.
bahânecû (F.) [ بهانه جو ] bahaneci.
bahâr (F.) [ 1 [بهار .ilkbahar. 2.bahar. 3.baharat.
bahârî (F.) [ بهاری ] ilkbahar ile ilgili.
bahâyim (A.) [ بهایم ] dört ayaklı hayvanlar.
bahîl (A.) [ بخيل ] cimri.
bâhired (F.) [ باخرد ] akıllı.
bâhis (A.) [ باحث ] bahseden, söz eden.
bahis (A.) [ 1 [بحث .konu. 2.tartışma.
bahr -i siyâh [ بحر سياه ] Karadeniz.
bahr (A.) [ بحر ] deniz.
bahr -i ahdar [ بحر احضر ] Hint Okyanusu.
bahr -i ahmer [ بحر احمر ] Kızıldeniz.
bahr -i hazer [ بحر خزر ] Hazar Denizi.
bahr -i kulzum [ بحر قلزم ] Kızıldeniz.
bahr -i muhît-i atlasî [ بحر محيط اطلسی ] Atlas Okyanusu.
bahr -i muhît-i kebîr [ بحر محيط کبير ] Büyük Okyanus.
bahr -i mutavassıt [ بحر متوسط ] Akdeniz.
bahs (A.) [ 1 [بحث .konu. 2.tartışma.
bahs edilmek ele alınmak, söz edilmek.
bahs etmek ele almak, söz etmek.
bahş (F.) [ بخش ] bağışlayan.
bahş edilmek 1.bağışlanmak. 2.verilmek.
bahş etmek 1.bağışlamak. 2.vermek.
bahşâyiş (F.) [ 1 [بخشایش .bağışlama. 2.bağış, ihsan.
bahşiş (F.) [ 1 [بخشش .bağış. 2.bahşiş.
baht (F.) [ بخت ] talih.
bahtiyârî (F.) [ بختياری ] bahtiyarlık.
bâhûr (A.) [ باخور ] aşırı sıcak.
bâhusus (F.-A.) [ باخصوص ] hele hele, özellikle.
baîd (A.) [ بعيد ] uzak.
bâis (A.) [ باعث ] yol açan, sebep olan.
bâis olmak yol açmak, sebep olmak.
bâjurnal (F.-Fr.) [ باژورنال ] tutanak ile.
bâk (F.) [ باک ] korku.
bakâyâ (A.) [ بقایا ] geriye kalanlar.
bakıyye (A.) [ بقيه ] geriye kalan, bakiye.
bâkî (A.) [ 1 [باقی .kalıcı, ölümsüz. 2.artan, geri kalan.
bâkir (A.) [ باکر ] el sürülmemiş.
bâkire (A.) [ باکره ] kızoğlan kız.
bâl (F.) [ بال ] kanat.
bâlâ (F.) [ 1 [بالا .yukarı, üst. 2.boy.
bâlâbülend (F.) [ بالابلند ] uzun boylu.
bâlâhâne (F.) [ بالاخانه ] tavan arası, çatı.
bâlâpervaz (F.) [ بالاپرواز ] yükseklerden uçan.
bâliğ (A.) [ 1 [بالغ .erişkin. 2.tutan, varan.
bâliğ olmak 1.erişkin olmak. 2.tutmak, ulaşmak, varmak
bâlîn (F.) [ 1 [بالين .başucu. 2.yastık.
bâliş (F.) [ بالش ] yastık.
bâm (F.) [ بام ] dam, çatı.
bâmazbata (F.-A.) [ بامضبطه ] tutanak ile.
bâmdâd (F.) [ بامداد ] sabah, sabahleyin.
bâmukâvele (F.-A.) [ بامقاوله ] sözleşme ile, sözleşmeli.
bâng (F.) [ 1 [بانگ .ses. 2.haykırış.
bânû (F.) [ 1 [بانو .bayan. 2.büyük hanım.
bâr (F.) [ 1 [بار .yük. 2.defa, kez. 3.Tanrı. 4.meyva. 5.yağdıran.
bâr vermek meyva vermek.
bârân (F.) [ باران ] yağmur.
bârapor (F.-Fr.) [ باراپور ] rapor ile birlikte, raporlu.
bârber (F.) [ باربر ] hamal.
bâre (F.) [ 1 [باره .defa. 2.sur.
bârgâh (F.) [ 1 [بارگاه .yüksek huzur, padişah huzuru. 2.otağ.
bârgîr (F.) [ بارگير ] beygir.
bârî (F.) [ باری ] hiç olmazsa, en azından.
bârid (A.) [ بارد ] soğuk.
bârîk (F.) [ باریک ] ince.
bârika (A.) [ بارقه ] şimşek.
bâriz (A.) [ بارز ] belirgin.
bârû (F.) [ بارو ] burç, hisar burcu.
bârver (F.) [ 1 [بارور .verimli. 2.meyvalı.
basar (A.) [ 1 [بصر .görme. 2.görme yetisi.
basîret (A.) [ بصيرت ] görüş, ileriyi görme gücü.
basît (A.) [ 1 [بسيط .sade. 2.kolay.
bast (A.) [ بسط ] yayma.
batâet (A.) [ بطائت ] ağırlık, yavaşlık.
bâtakrîr (F.-A.) [ باتقریر ] rapor halinde.
bâtıl (A.) [ 1 [باطل .hükümsüz. 2.boş.
batın (A.) [ 1 [بطن .karın. 2.kuşak, nesil.
bâtınen (A.) [ باطنا ] işin iç yüzünde.
batî (A.) [ بطی ] ağır, yavaş.
batn (A.) [ 1 [بطن .karın. 2.kuşak, nesil.
batt (A.) [ بط ] kaz.
battal (A.) [ 1 [بطال .yiğit. 2.köhnemiş. 3.hantal.
bâvekar (F.-A.) [ باوقار ] ağırbaşlı.
bâyi (A.) [ بایع ] satıcı.
bayrakdâr (A.-F.) [ بيدقدار ] bayraktar, sancaktar.
baytâr (A.) [ بيطار ] veteriner.
bâz (F.) [ 1 [باز .tekrar. 2.açık. 3.doğan.
bazargâh (F.) [ بازارگاه ] pazar yeri.
bazen (A.) [ بعضا ] kimi zaman
bazı (A.) [ بعض ] kimi.
bâzî (F.) [ بازی ] oyun.
bâzîçe (F.) [ بازیچه ] oyuncak.
bâzû (F.) [ 1 [بازو .kol. 2.güç.
be’s (A.) [ بأس ] zarar, kötü yan.
bebr (F.) [ ببر ] kaplan.
becâ (F.) [ بجا ] yerinde.
becâyiş (F.) [ بجایش ] yer değişimi.
beççe (F.) [ 1 [بچه .çocuk. 2.yavru.
bed (F.) [ بد ] kötü.
bed’ etmek başlamak.
bedahd (F.-A.) [ بدعهد ] sözünde durmayan.
bedâheten (A.) [ بداهة ] düşünmeden.
bedahlâk (F.-A.) [ بداخلاق ] ahlaksız.
bedâvâz (F.) [ بدآواز ] kötü sesli.
bedâvet (A.) [ 1 [بداوت .göçebelik. 2.bedevîlik.
bedâyi’ (A.) [ بدایع ] yeni ve güzel şeyler.
bedbaht (F.) [ بدبخت ] tahilsiz.
bedbaht etmek mutsuz etmek.
bedbîn (F.) [ بدبين ] kötümser, karamsar.
bedbû (F.) [ بدبو ] kötü kokulu.
bedcins (F.-A.) [ بدجنس ] kötü cinsli, cinsi bozuk.
bedçeşm (F.) [ بدچشم ] kötü gözlü.
beddil (F.) [ بددل ] ödlek.
bedduâ (F.-A.) [ بددعا ] ilenç.
bedelât (A.) [ بدلات ] bedeller.
bedendîş (F.) [ بداندیش ] kötü düşünceli.
bedenen (A.) [ بدنا ] vücutça.
bedestân (F.) [ بزستان ] bedesten.
bedevî (A.) [ بدوی ] çöl arabı.
bedeviyyet (A.) [ 1 [بدویت .göçebelik. 2.bedevîlik.
bedfercâm (F.) [ بدفرجام ] kötü sonlu.
bedgû (F.) [ بدگو ] dedikoducu.
bedgüher (F.) [ بدگهر ] kalbi bozuk, mayası bozuk.
bedhâh (F.) [ بدخواه ] birinin kötülüğünü isteyen, kötü niyetli.
bedhû (F.) [ بدخو ] huysuz, kötü huylu.
bedî’ (A.) [ بدیع ] güzel, yepyeni.
bedîa (A.) [ بدیعه ] yepyeni şey.
bedîhe (A.) [ بدیهه ] düşünmeden.
bedîhî (A.) [ بدیهی ] kuşkusuz.
bedkâr (F.) [ بدکار ] kötü hareketli.
bedlikâ (F.-A.) [ بدلقا ] çirkin.
bedmâye (F.) [ بدمایه ] mayası bozuk.
bedmest (F.) [ بدمست ] içip içip dağıtan.
bedmestî (F.) [ بدمستی ] içip içip dağıtma.
bedmestlik (F.-T.) [ed+mes] içip içip dağıtma.
bedmestlik etmek içip için dağıtmak.
bedmihr (F.) [ بدمهر ] sevgisiz.
bednâm (F.) [ بدنام ] adı kötüye çıkmış.
bednigâh (F.) [ بدنگاه ] kötü gözlü, kötü bakışlı.
bednihâd (F.) [ بدنهاد ] kötü yaratılışlı, soysuz.
bedr (A.) [ بدر ] dolunay.
bedre (A.) [ بدره ] para kesesi.
bedreftâr (F.) [ بدرفتار ] kötü davranışlı.
bedreka (F.) [ 1 [بدرقه .uğurlama, yolcu etme. 2.kılavuz.
bedrûd (F.) [ بدرود ] veda.
bedsigâl (F.) [ بدسگال ] kötü düşünceli.
bedsîret (F.-A.) [ بدسيرت ] ahlaksız.
bedsirişt (F.) [ بدسرشت ] kötü yaratılışlı, mayası bozuk.
bedter (F.) [ بدتر ] daha kötü, beter.
bedtıynet (F.-A.) [ بدطينت ] tıynetsiz, karaktersiz.
bedzebân (F.) [ بدزبان ] ağzı bozuk.
bedzehre (F.) [ بدزهره ] ödlek.
begâyet (F.-A.) [ بغایت ] çok, son derece.
behâ (F.) [ بها ] değer, kıymet.
behbûd (F.) [ بهبود ] sağlık.
behcet (A.) [ 1 [بهجت .sevinç. 2.güzellik.
behem (F.) [ بهم ] birlikte, beraber.
behemehâl (F.-A.) [ بهه حال ] her halükârda, mutlaka, ne olursa olsun.
beher (F.) [ بهر ] her, her biri.
behic (A.) [ بهيج ] güleryüzlü.
behîmî (A.) [ بهيمی ] hayvanî.
behîmiyyet (A.) [ بهيميت ] hayvanlık.
behişt (F.) [ بهشت ] cennet.
behiştî (F.) [ بهشتی ] cennetlik.
behiyye (A.) [ بهيه ] güzel.
behmân (F.) [ بهمان ] falan, filan.
behre (F.) [ بهره ] nasip.
behremend (F.) [ 1 [بهرمند .hisse sahibi. 2.yararlanan.
beht (A.) [ بهت ] şaşkınlık.
behte uğramak şaşakalmak, şaşkınlığından donakalmak.
bekâ (A.) [ بقا ] kalıcılık.
bekâm (F.) [ بکام ] muradına ermiş.
bekâm olmak muradına ermek.
bekâya (A.) [ بقایا ] geriye kalanlar; kalıntılar.
bekrî (A.) [ بکری ] içki düşkünü.
beksimat (F.) [ بکسمات ] peksimet.
bel (A.) [ بل ] belki.
bel’ (A.) [ 1 [بلع .yutma. 2.yutulma.
bel’ edilmek yutulmak.
bel’ etmek yutmak.
belâ (A.) [ بلا ] felaket, musibet.
belâ (A.) [ بلی ] evet.
belâdet (A.) [ بلادت ] dangalaklık.
belâdîde (A.-F.) [ بلادیده ] belaya uğramış.
belâgat (A.) [ بلاغت ] kusursuz söz söyleme
belâhet (A.) [ بلاهت ] eblehlik.
belâyâ (A.) [ بلایا ] belalar.
belde (A.) [ 1 [بلده .kent. 2.diyar, memleket.
beled (A.) [ 1 [بلد .kent. 2.memleket.
beledî (A.) [ بلدی ] kentli.
belediyye (A.) [ بلدیه ] belediye.
belî (A.) [ بلی ] evet.
belîğ (A.) [ 1 [بليغ .fasih konuşan. 2.fasih, düzgün.
beliyyât (A.) [ بليات ] belalar.
belki (F.-A.) [ بلکه ] olabilir, belki.
belût (A.) [ 1 [بلوط .pelit, palamut. 2.meşe.
benâdir (A.<F.) [ بنادر ] limanlar.
benâm (F.) [ 1 [بنام .ünlü. 2.adında.
benân (A.) [ 1 [بنان .parmaklar. 2.parmak uçları.
benât (A.) [ بنات ] kızlar.
bend (F.) [ 1 [بند .bağ. 2.zincir. 3.boğum. 4.bend, fıkra. 4.baraj, su bendi.
bend olmak bağlanmak.
bende (F.) [ 1 [بنده .kul. 2.köle.
bendegân (F.) [ 1 [بندگان .kullar. 2.köleler.
bendegî (F.) [ 1 [بندگی .kulluk. 2.kölelik.
bendehâne (F.) [ بنده خانه ] benim evim.
bender (F.) [ بندر ] liman.
bendergâh (F.) [ بندرگاه ] rıhtım.
bendezâde (F.) [ 1 [بنده زاده .köle çocuğu. 2.benim çocuğum.
benefşe (F.) [ بنفشه ] menekşe.
benefşî (F.) [ بنفشی ] mor.
beng (F.) [ بنگ ] esrar.
bengî (F.) [ بنگی ] esrarkeş.
benî (A.) [ بنی ] oğullar.
benîâdem [ بنی آدم ] insanlar, Adem oğulları.
benîisrâîl ı [ بنی اسرائيل ] İsrailoğulları.
bennâ (A.) [ بناء ] yapı ustası.
benû (A.) [ بنو ] oğullar.
ber (F.) [ 1 [بر .üzeri. 2.üzere. 3.göğüs. 4.meyva.
berâ’et (A.) [ برائت ] aklanma.
berâ’et etmek aklanmak.
berâber (F.) [ 1 [برابر .birlikte. 2.eşit.
berâberî (F.) [ 1 [برابری .birliktelik. 2.eşitlik.
berâhîn (A.) [ براهين ] deliller, kanıtlar.
berâyı (F.) [ برای ] için.
berâyı malûmât [ برای معلومات ] bilgi edinmek için, bilgi vermek için, bilgi sahibi
olmak için.
berbâd (F.) [ 1 [برباد .mahvolmuş. 2.kötü, pis, berbat.
bercâ (F.) [ برجا ] yerinde, uygun.
berceste (F.) [ برجسته ] seçkin, seçme.

Ekrem · 15 Haziran 2011

B - Devamı

berd (A.) [ برد ] soğuk.
berde (F.) [ برده ] köle.
berdevâm (F.-A.) [ بردوام ] sürekli, devam eden.
berdülacuz (A.) [ بردالعجوز ] kocakarı soğuğu.
bere (F.) [ بره ] kuzu.
berehne (F.) [ برهنه ] çıplak.
berekât (A.) [ برکات ] bereketler.
bereket (A.) [ 1 [برکت .bolluk. 2.uğur.
berevât (A.) [ بروات ] beratlar.
berf (F.) [ برف ] kar.
berfîn (F.) [ برفين ] karlı.
berg (F.) [ برگ ] yaprak.
bergüzâr (F.) [ برگذار ] hatıra, hediye, yadigâr.
berhâne (F.) [ برخانه ] harap vaziyetteki ev.
berhayât (F.-A.) [ برحيات ] hayatta olan, sağ.
berhayât bulunmak yaşamak, hayatta olmak.
berhürdâr (F.) [ برخوردار ] mutlu, muradına ermiş.
berî (A.) [ بری ] arınmış, temiz, uzak.
berîd (A.) [ 1 [برید .ulak. 2.postacı.
berîn (F.) [ برین ] yüksek, yüce.
berk (A.) [ برق ] şimşek.
berkarâr (F.-A.) [ برقرار ] yerinde duran, karar eden.
berkarâr olmak devam etmek, kalmak.
berkemâl (F.-A.) [ بزکمال ] en iyi şekilde, mükemmel.
bermâh (F.) [ برماه ] matkap, burgu.
bermu’tâd (F.-A.) [ برمعتاد ] alışıldığı gibi, mutâd olduğu üzere.
bermûcib-i (F.-A.) [ برموجب ] uyarınca, gereğince.
bernâ (F.) [ برنا ] genç.
berpâ (F.) [ برپا ] ayakta.
berr (A.) [ 1 [بر .toprak. 2.kara. 3.kıta.
berrak (A.) [ براق ] duru.
berren (A.) [ برا ] kara yolu ile.
berrî (A.) [ بری ] kara ile ilgili.
bersâbık (F.-A.) [ برسابق ] eskiden olduğu gibi.
bertaraf (F.-A.) [ 1 [برطرف .bir yana. 2.giderilmiş.
bertaraf etmek gidermek.
bertaraf olmak giderilmek.
berter (F.) [ برتر ] daha üstün.
berterîn (F.) [ برترین ] en üstün.
bervech-i (F.-A.) [ بروجه ] gibi.
berzah (A.) [ 1 [برزخ .cehennem. 2.dil, kara uzantısı. 3.sorun, dert.
berzger (F.) [ برزگر ] çiftçi.
bes (F.) [ 1 [بس .yeterli. 2.çok.
besâ (F.) [ بسا ] nice.
besâtîn (A.) [ بساتين ] bahçeler.
besend (F.) [ بسند ] yeterli.
besende (F.) [ بسنده ] yeterli.
beserüçeşm (F.) [ بسر و چشم ] başüstüne, başım gözüm üstüne.
besî (F.) [ بسی ] birçok.
besîm (A.) [ بسيم ] güleç.
beste (F.) [ 1 [بسته .kapalı. 2.beste.
bestekâr (F.) [ بسته کار ] besteci.
bestenigâr (F.) [ بسته نگار ] Türk mûsikîsinde bir makam adı.
beşâret (A.) [ بشارت ] müjde.
beşer (A.) [ 1 [بشر .insan. 2.insanlık.
beşere (A.) [ بشره ] deri, dış deri.
beşerî (A.) [ بشری ] insanlıkla ilgili, insanî.
beşeriyyât (A.) [ بشریات ] antropoloji.
beşeriyyet (A.) [ بشریت ] insanlık.
beşîr (A.) [ بشير ] müjdeci.
beşûş (A.) [ بشوش ] güleç.
beşûşâne (A.-F.) [ بشوشانه ] güleryüzle.
betâet (A.) [ بطائت ] ağırlık, yavaşlık.
beter (F.) [ بدتر ] daha kötü, beter, şiddetli.
bevl (A.) [ 1 [بول .idrar. 2.işeme.
bevlî (A.) [ بولی ] idrar ile ilgili.
bevliyye (A.) [ بوليه ] üroloji.
bevvâb (A.) [ بواب ] kapıcı.
bevvâbîn (A.) [ بوابين ] kapıcılar.
bey’ (A.) [ بيع ] satış.
beyâbân (F.) [ بيابان ] çöl.
beyân (A.) [ بيان ] açıklama, ifade etme, dile getirme.
beyân edilmek açıklanmak, dile getirilmek.
beyân etmek açıklamak, dile getirmek.
beyânât (A.) [ بيانات ] açıklamalar, demeç.
beyânnâme (A.-F.) [ بيان نامه ] bildirge.
beyâz (A.) [ بياض ] ak, beyaz.
beyhûde (F.) [ بيهوده ] boş, boşuna.
beyn (A.) [ بين ] ara, orta.
beynelmilel (A.) [ بين الملل ] uluslararası.
beyn-i (A.-F.) [ بين ] arasında, ortasında.
beynülmilel (A.) [ بين الملل ] uluslararası.
beyt (A.) [ 1 [بيت .ev. 2.konut. 3.beyit.
beytâr (A.) [ بيطار ] veteriner.
beytullah (A.) [ بيت الله ] Kâbe.
beytûtet (A.) [ بيتوتت ] geceleme.
beytülmal (A.) [ بيت المال ] hazine, maliye hazinesi.
beyzâ (A.) [ بيضا ] bembeyaz, çok beyaz.
beyze (A.) [ 1 [بيضه .yumurta. 2.husye.
beyzî (A.) [ بيضی ] oval.
beze (F.) [ 1 [بزه .günah. 2.suç.
bezekâr (F.) [ 1 [بزه کار .günahkar. 2.suçlu.
bezir (A.) [ بذر ] tohum.
bezirgân (F.) [ بازرگان ] tüccar.
bezistân (A.-F.) [ بزستان ] bedesten.
bezle (A.) [ بذله ] şaka, latife.
bezlegû (A.-F.) [ بذله گو ] şakacı.
bezm (F.) [ 1 [بزم .eğlence meclisi. 2.içki meclisi.
bezmgâh (F.) [ بزمگاه ] eğlence yeri, eğlence meclisi.
bezzaz (A.) [ بزبز ] manifaturacı, kumaşçı.
bi’r (A.) [ بئر ] kuyu.
bi’set (A.) [ بئثت ] gönderiliş, Hz. Muhammed’in peygamber olarak gönderilişi.
bîaman (F.) [ بی امان ] amansız.
bîâr (F.-A.) [ بی عار ] arsız.
bîbahâ (F.) [ بی بها ] çok değerli, paha biçilmez.
bîbedel (F.-A.) [ بی بدل ] eşsiz, benzersiz.
bîbehre (F.) [ بی بهره ] nasipsiz.
bîcâ (F.) [ بيجا ] yersiz.
bîcan (F.) [ بی جان ] cansız.
bîçâre (F.) [ 1 [بيچاره .çaresiz. 2.zavallı.
bîçâregân (F.) [ 1 [بيچارگان .çaresizler. 2.zavallılar.
bîçunuçirâ (F.) [ 1 [بی چون و چرا .sorgusuz sualsiz. 2.Tanrı.
bîd (F.) [ بيد ] söğüt.
bid’at (A.) [ 1 [بدعت .sonradan ortaya çıkma. 2.dinde yeni getirilmiş şey.
bîdâd (F.) [ بيداد ] zulüm.
bîdâdger (F.) [ بيدادگر ] zalim.
bîdâr (F.) [ بيدار ] uyanık.
bîdârbaht (F.) [ بيداربخت ] talihli.
bidâyet (A.) [ بدایت ] başlangıç.
bidâyette (A.-T.) [d] başlangıçta.
bîd-i mecnûn [ بيد مجنون ] salkımsöğüt.
bîdil (F.) [ بيدل ] aşık.
bîdin (F.-A.) [ بی دین ] dinsiz.
bîedeb (F.-A.) [ بی ادب ] terbiyesiz, edepsiz.
bîeman (F.) [ بی امان ] amansız.
bîendişe (F.) [ بی اندیشه ] düşünmeyen, umursamayan.
bîgâne (F.) [ بيگانه ] yabancı.
bîgüman (F.) [ بی گمان ] kuşkusuz.
bîgünah (F.) [ 1 [بی گناه .günahsız. 2.suçsuz.
bîh (F.) [ بيخ ] kök.
bîhaber (F.-A.) [ بی خبر ] habersiz.
bîhadd (F.-A.) [ بی حد ] sınırsız.
bihakkın (A.) [ بحق ] hakkıyla, hak ederek.
bihamdillah (A.) [ بحمدالله ] Allah’a şükürler olsun.
bihâr (A.) [ بحار ] denizler.
bîhareket (F.-A.) [ بی حرکت ] hareketsiz.
bîhâsıl (F.-A.) [ بی حاصل ] sonuçsuz.
bîhayâ (F.-A.) [ بی حيا ] utanmaz, hayasız.
bîhayat (F.-A.) [ بی حيات ] cansız, yaşamayan.
bihâzelemr (A.) [ بهذا الامر ] buna göre, bu durumda, böylelikle.
bihbûd (F.) [ بهبود ] sağlık.
bîhemtâ (F.) [ بی همتا ] benzersiz.
bîhesâb (F.-A.) [ بی حساب ] hesapsız, sonsuz.
bîhiss (F.-A.) [ بی حس ] hissiz, duygusuz.
bihişt (F.) [ بهشت ] cennet.
bîhod (F.) [ 1 [بيخود .baygın. 2.kendine olmama, kendinden geçme.
bihter (F.) [ بهتر ] daha iyi.
bîhude (F.) [ بيهده ] boşuna, beyhude.
bîinsâf (F.-A.) [ بی انصاف ] insafsız.
bîkâr (F.) [ 1 [بيکار .işsiz. 2.bekar.
bîkarâr (F.-A.) [ بی قرار ] kararsız.
bikr (A.) [ 1 [بکر .el sürülmemiş. 2.yepyeni, orijinal.
bîl (F.) [ بيل ] bel.
bilâd (A.) [ 1 [بلاد .beldeler. 2.memleketler.
bilâfâsıla (A.) [ بلافاصله ] aralıksız, kesintisiz.
bilâhareket (A.) [ بلاحرکت ] hareketsiz, hareket etmeden.
bilâhere (A.) [ 1 [بالآخره .sonradan. 2.sonunda, nihayet.
bilâinkıtâ (A.) [ بلاانقطاع ] kesintisiz, aralıksız.
bilâkayt (A.) [ بلاقيد ] kayıtsız şartsız, kesin.
bilakis (A.) [ بالعکس ] aksine, tersine.
bilâmâni’a (A.) [ بلامانعه ] engelsiz
bilâmazeret (A.) [ بلامعذرت ] mazeretsiz, özür bildirmeksizin.
bilâmerhamet (A.) [ بلامرحمت ] acımasızca.
bilâmühlet (A.) [ بلامهلت ] zaman tanımadan, süre vermeden.
bilâpervâ (A.-F.) [ بلاپروا ] korkusuzca.
bilâşikâyet (A.) [ بلاشکایت ] şikayet etmeden.
bilâte’ehhür (A.) [ بلاتأخر ] gecikmeden.
bilâtefrik (A.) [ بلاتفریق ] hiçbir ayırım gözetmeksizin.
bilâtehlike (A.) [ بلاتهلکه ] tehlikesizce.
bilâteminat (A.) [ بلاتأمينات ] güvencesiz, teminatsız.
bilâücret (A.) [ بلاأجرت ] parasız, ücretsiz.
bilcümle (A.) [ بالجمله ] tümüyle.
bilfarz (A.) [ بالفرض ] diyelim ki.
bilfiil (A.) [ بالفعل ] gerçekten, yaparak, katılarak, bizzat.
bilhassa (A.) [ بالخاصه ] özellikle, hele hele.
biliktizâ (A.) [ بالاقتضا ] gerektiğinden.
bililtizâm (A.) [ بالالتزام ] bilerek, bile bile.
bilistifade (A.) [ بالاستفاده ] yararlanarak, istifade ederek.
bilistihsâl (A.) [ بالاستحصال ] alarak, elde ederek.
biliştirâk (A.) [ بالاشتراک ] katılarak.
billûr (A.) [ بلور ] kristal.
bilmecbûriye (A.) [ بالمجبئریه ] zorunlu olarak, mecburen.
bilmukabele (A.) [ بالمقابله ] karşılığında, aynen, mukabele ederek, mukâbil olarak.
bilmünâsebe (A.) [ بالمناسبه ] bir münasebetle, sırası geldiğinde.
bilmünâvebe (A.) [ بالمناوبه ] dönüşümlü.
bilmüzakere (A.) [ بالمذاکره ] görüşülerek.
bilumum (A.) [ بالعموم ] tüm, bütün.
bilvâsıta (A.) [ بالواسطه ] dolaylı olarak.
bîm (F.) [ بيم ] korku.
bîma’nâ (F.-A.) [ بی معنی ] anlamsız.
bîmâr (F.) [ بيمار ] hasta.
bîmârân (F.) [ بيماران ] hastalar.
bîmecâl (F.-A.) [ بی مجال ] takatsiz, dermansız.
bîmekân (F.-A.) [ 1 [بی مکان .yersiz. 2.aylak.
bîmerhamet (F.-A.) [ بی مرحمت ] acımasız.
bîmeze (F.) [ بی مزه ] lezzetsiz, tatsız.
bîmihr (F.) [ بی مهر ] sevgisiz, şefkatsiz.
bîmisâl (F.-A.) [ بی مثال ] benzersiz.
bîmuhâbâ (F.-A.) [ بی محابا ] çekinmeden.
bîmübâlât (F.-A.) [ بی مبالات ] kayıtsız, umursamaz.
bîmürüvvet (F.-A.) [ بی مروت ] mürüvvetsiz.
bin (A.) [ بن ] oğul.
binâ (A.) [ بناء ] yapı.
bînâ (F.) [ بينا ] gören, iyi gören.
binâberin (A.-F.) [ بنابرین ] bundan dolayı, buna dayanarak.
binâen (A.) [ بناء ] dayanarak, göre.
binâenaleyh (A.) [ بناء عليه ] bu yüzden, bundan dolayı.
bînâm (F.) [ بينام ] adsız, tanınmamış.
bînamaz (F.) [ بی نماز ] beynamaz.
bînasîb (F.-A.) [ بی نصيب ] nasipsiz, kısmetsiz.
bînazîr (F.-A.) [ بی نظير ] benzersiz.
bînemek (F.) [ بی نمک ] tuzsuz.
bînevâ (F.) [ 1 [بينوا .zavallı. 2.yoksul.
bînî (F.) [ بينی ] burun.
bînihaye (F.-A.) [ بی نهایه ] sonsuz, bitmez tükenmez.
binnetice (A.) [ بالنتيجه ] sonuçta, sonuç olarak.
binnisbe (A.) [ بالنسبه ] bir dereceye kadar, nispeten.
bint (A.) [ بنت ] kız.
bîpâyân (F.) [ بی پایان ] sonsuz.
bîpervâ (F.) [ 1 [بی پروا .korkusuz. 2.çekinmeden.
bir gûna (T.-F.) [ ] hiçbir, herhangi bir.
bir nevi (T.-A.) [ ] adeta, bir bakıma.
birâder (F.) [ برادر ] erkek kardeş.
bîrahm (F.-A.) [ بی رحم ] merhametsiz, acımasız.
bîrayb (F.-A.) [ بی ریب ] kuşkusuz.
birinc (F.) [ برنج ] pirinç.
birişte (F.) [ برشته ] kavrulmuş.
bîrûn (F.) [ 1 [بيرون .dış. 2.dışarı.
biryân (F.) [ بریان ] kebap.
bisât (A.) [ بساط ] yaygı.
bîsebat (F.-A.) [ بی ثبات ] dayanıksız.
bîsebeb (F.-A.) [ بی سبب ] dayanıksız.
bîser (F.) [ بی سر ] başsız.
bîst (F.) [ بيست ] yirmi.
bister (F.) [ بستر ] yatak.
bîsûd (F.) [ بی سود ] yararsız.
bisyâr (F.) [ بسيار ] çok.
bîşe (F.) [ بيشه ] orman.
bîşerm (F.) [ بی شرم ] orman.
bîşuur (F.-A.) [ بی شعور ] bilinçsiz.
bîşübhe (F.-A.) [ بی شبهه ] kuşkusuz, şüphesiz.
bîşümâr (F.) [ بی شمار ] sayısız.
bîtâb (F.-A.) [ بيتاب ] yorgun, takatsiz.
bîtâb kalmak bitkin düşmek.
bîtâbane (F.) [ بيتابانه ] bitkince.
bitamâmihâ (A.) [ بتمامها ] tümüyle, tamamen.
bîtaraf (F.-A.) [ بی طرف ] tarafsız.
bîtarafâne (F.-A.) [ بی طرفانه ] tarafsızca, yan tutmadan.
bittab’ (A.) [ بالطبع ] doğal olarak.
bittafsîl (A.) [ بالتفصيل ] ayrıntılı olarak, uzun uzadıya.
bittamâm (A.) [ بالتمام ] tümüyle.
bîve (F.) [ بيوه ] dul.
bîvefâ (F.-A.) [ بی وفا ] vefasız.
bîvezen (F.) [ بيوه زن ] dul kadın.
bîzâr (F.) [ بيزار ] bıkmış, usanmış.
bîzâr olmak bıkmak, usanmak.
bizâtihi (A.) [ بذاته ] kendiliğinden.
bizzarûre (A.) [ بالضروره ] zorunlu olarak.
bostân (F.) [ بوستان ] bahçe.
bû (F.) [ بو ] koku.
bu’d (A.) [ 1 [بعد .uzaklık. 2.boyut.
bu’diyet (A.) [ بعدیت ] uzaklık, mesafe.
bûd (F.) [ بود ] varlık.
buğrâ (F.) [ بغرا ] turna.
buhalâ (A.) [ بخلا ] cimriler.
buhâr (A.) [ بخار ] buğu, buhar.
buhl (A.) [ بخل ] cimrilik.
buhrân (A.) [ بحران ] bunalım, kriz.
buht (A.) [ بهت ] şaşkınlık.
buhûr (F.) [ بخور ] tütsü.
buhurdan (F.) [ بخوردان ] tütsülük, tütsü kabı.
buk’a (A.) [ 1[بقعه .yer, diyar. 2.ülke.
buk’avî (A.) [ بقعوی ] yerel.
bûm (F.) [ 1 [بوم .yer. 2.ülke.
bûm (F.) [ بوم ] baykuş.
bûmehen (F.) [ بومهن ] deprem.
bundan mâada (T.-A.) [dan+m] bundan başka, bunun yanısıra.
bûr (F.) [ بور ] kumral.
burc (A.) [ 1 [برج .burç. 2.yıldız kümesi.
burhan (A.) [ برهان ] kanıt, delil.
bûriya (F.) [ بوریا ] hasır.
burûc (A.) [ بروج ] burçlar.
burûdet (A.) [ برودت ] soğukluk.
bûs etmek öpmek.
bûse (F.) [ بوسه ] öpücük.
bûstân (F.) [ بوستان ] bahçe.
bûte (F.) [ 1 [بوته .çalı çırpı. 2.pota.
bûtimar (F.) [ بوتيمار ] balıkçıl, botimar.
butlân (A.) [ 1 [بطلان .boşluk, anlamsızlık. 2.yalan.
butûn (A.) [ 1 [بطون .karınlar. 2.kuşaklar, nesiller.
bûy (F.) [ بوی ] koku.
bûydâr (F.) [ بویدار ] kokulu.
bûzîne (F.) [ بوزینه ] maymun.
bühtân (A.) [ بهتان ] iftira.
bühtân etmek iftira etmek.
bükâ (A.) [ بکاء ] ağlama.
bülaceb (A.) [ بوالعجب ] şaşılacak şey.
büldân (A.) [ بلدان ] beldeler, diyarlar, ülkeler.
büleğâ (A.) [ بلغاء ] belagat sahipleri.
bülend (F.) [ 1 [بلند .yüksek. 2.yüce.
bülendbâlâ (F.) [ بلندبالا ] uzun boylu.
bülendpervâz (F.) [ 1 [بلندپرواز .yükseklerden uçan. 2.şerefli.
bülheves (A.) [ بوالهوس ] maymun iştahlı.
bülûğ (A.) [ بلوغ ] erginlik.
bün (F.) [ 1 [بن .kök. 2.dip. 3.temel.
bünyâd (F.) [ 1 [بنياد .temel, kök. 2.yapı, bina.
bünye (A.) [ بنيه ] yapı.
bünyeviyat (A.) [ بنيویات ] bünye ile ilgili bilim dalı, morfoloji.
bürdbâr (F.) [ بردبار ] sabırlı.
bürde (A.) [ برده ] hırka.
bürhân (A.) [ برهان ] kanıt.
bürîde (F.) [ بریده ] kesik.
bürka (A.) [ برقع ] peçe.
bürnâ (F.) [ برنا ] genç.
bürrân (F.) [ بران ] keskin.
bürûdet (A.) [ برودت ] soğukluk.
bürûz (A.) [ بروز ] ortaya çıkma.
büstân (F.) [ بستان ] bahçe.
büşrâ (A.) [ بشرا ] müjde.
büt (F.) [ بت ] put.
büthâne (F.) [ بت خانه ] puthane.
bütperest (F.) [ بت پرست ] putperest, puta tapan.
bütûn (A.) [ 1 [بطون .karınlar. 2.kuşaklar, nesiller.
büyût (A.) [ 1 [بيوت .evler. 2.beyitler.
büz (F.) [ بز ] keçi.
büzdil (F.) [ بزدل ] ödlek.
büzûr (A.) [ بذور ] tohumlar.
büzürg (F.) [ 1 [بزرگ .büyük. 2.ulu.
büzürgân (F.) [ 1 [بزرگان .büyükler. 2.ulular.
büzürgzâde (F.) [ بزرگ زاده ] seçkin kişinin çocuğu, asilzade, kişizade.

Osmanlı türkçesi sözlüğü (B)

Ekrem

Yönetici-Admin

Ekrem

Yönetici-Admin