Mahalli kelimeler

ceylannur

Uzman Kardeşimiz
Üyemiz
Katılım
2 Eylül 2011
Mesajlar
3,872
Tepkime puanı
37
MAHALLİ KELİMELER

Milletlerin ortak olarak kullandıkları kültür dilinin yanında, her yörenin kendine has olan ağız özellikleri ve kullandıkları kelimeler vardır.
Bu kelimeler ya kültür dilinde var olan bazı kelimelerin bozulması sonucu ortaya çıkarlar, ya da kültür dilinde bulunmayan o yöreye has olan kelimelerdir.
Elbistan ve köylerinde bu tür kelimelere bol bol rastlanmaktadır.


LÜGATÇEMİZ

Yemeniye kelik, yoğurda katık
Bulgur pilavına aş, derler bizde
Genç horoza celfin, pilice ferik
Kümese yollarken kişş, derler bizde


Büyük bakraş satır, küçükse sitil
Kerpiç duvardaki hatıla, katil
Tohumlara bider, fidana çitil
Büyük leğenlere teşt, derler bizde

Kocamana iri, ibriğe güğüm
Dünür isteyici, ilmekse düğüm
Rüşvete bartıl der, şiire deyim
Rüyâ âlemine düş,derler bizde


Mirasçıya hısım, taksime paylaş
Huysuzlara vedsiz, akrana taydaş
Hanıma küldöken, flörte oynaş
Mendil sallamazlar hişş, derler bizde

Az önce debiyak, demine bayak
Kurnazlara kodoş, kibara kıyak
Çukurtaşa sağlık, dağlara koyak
Yaz bahar eyyamı hoş derler bizde


Bir dakika bitti, döven ise gem
Kız kardeşe bacım, ağabeye edem
Güzel olmuşa peh, ilaçlara em
Su veren toprağa leş, derler bizde

Vereme ince ağrı, öksürüğe çor
Merdivene süllüm, konuşmaya şor
Meyilliye yörep, acemiye tor
Bir kısım peynire keş, derler bizde


Âşık deyişetçi, buyur ise ne
Peki demek için kısa yoldur, he
Kenarı oyalı baş örtüsüne
Bazen bürük, bazen şeş, derler bizde

İhtimal elleham, hatırla, taman
Biberli salçanın lakabı, çaman
Gömlek için yelek, kilota tuman
Söyledikçe VASFİ coş, derler bizde


Beğenecek hali tarif ederken
Arı sili gökçek, peh derler bizde
Unutma emi der şehre giderken
Unutmam demezler, eh derler bizde

Ameleye ırgat, yokuşa bayır
Bıkkınlığa ateh, sevaba hayır
Çok bilmişe eke, kollaya gayır
Üzüm reçeline teh derler bizde


Görünüşe gılap, tuzaklara al
Dertlenmeye macca,
Fiyakaya paya, öğünme koval
Demir çivilere mıh, derler bizde

Geçimsize ırsız, güzele keleş
Çukurlara eksik, bedavaya beleş
Israra tebelleş, gülece kalleş
Çocuk korkutulurken öh, derler bizde


Ölü öldü, su sulandı deyimi
Un öğüttüm, lafı daha iyi mi?
Cimrilere kısmık, sözün kayımı
Yükseklik hattına zeh, derler bizde

Nikahlıya haklı, yengeye guma
Dalkavuk’ a göpçü, şaştımı tama
Ağız kavgamızın adı cangama
Anlaştık demezler hah, derler bizde

 

Ekrem

Yönetici-Admin
Yönetici
Süper Mod
Üyemiz
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
9,111
Tepkime puanı
81
- Ede -



Kahramanmaraş'ın kendine ait bir sözüdür - Ede -

EDE kelimesi şimdiye kadar sadece Kahramanmaraşlılar tarafından kullanılmaktadır.

Bu üç harften oluşan kelime okadar güzelki karşınıza gelen herkese Ede demek istersiniz.

Erzurum'un Dadaş, Elazığ'ın Gakkoş kelimeleleri gibi Ede kelimesi'de Kahramanmaraş'a aittir.
Anlamı ise Abi veya Kardeştir.
Büyük Küçük Erkek Kardeşler ve Arkadaşlar birbirine Ede diyerek hitab edebilirler, bayanlar ise küçük ve büyük kardeşine Ede diyebilir.

Kahramanmaraşta Ede sözü sadece erkeklere kullanılır, ama bir bayan küçük veya büyük erkek kardeşine tanıdığı veya tanımadığı yabancı bir erkeğe Ede diye hitab edebilir.

Örnekler...

Soru Örneği:
"Ede nasılsın iyimisin ?"

Cevap:
"İyiyim Ede sen Nasılsın?"

Tanıdığınız kişiye soru örneği:
"Edem nasılsın iyimisin?"

Cevap:
"İyiyim Edem sen Nasılsın?"
 
Üst Alt