İslam Tarih ve Kültüründe Ehl-i Beyt-i Rasûlullah'ın Yeri ve Önemi

Ekrem

Yönetici-Admin
Yönetici
Süper Mod
Üyemiz
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
9,111
Tepkime puanı
81
Dr. Gülgûn Uyar

I. Kavram Olarak Ehl-i Beyt
Zaman içinde Hz. Peygamber'in ailesini ifade etmek için Ehl-i Beyt, Âl-i Rasûl, Âl-i Muhammed (sav), Itretü'n-Nebî gibi bazı terkibler kullanılmıştır. Bu ifadeler arasında en yaygın olanı ise Ehl-i Beyt tabiridir. Arapça bir söyleyiş olan Ehl-i Beyt tamlamasında yer alan "Ehl" kelimesi, lügatte;
1. Bir kişiye nispet edildiğinde onun ailesini, yani eşini, çocuklarını ve yakın akrabalarını ifade eder: Hz. Peygamber'in Ehl-i Beyti gibi.
2. Bir bölgeye nispet edildiğinde oranın halkını tanımlar: Ehl-i Medine gibi.
3. Bir kimseye, bir fikre veya bir oluşuma nispet edildiğinde ise inananlar, tabi olanlar, taraftarlar kastedilir: Ehl-i Sünnet gibi.
4. Ayrıca bir şeyi hak eden, layık olan, ehil olan anlamını taşımaktadır. "Ehl" kelimesiyle müteradif, eş anlamlı kullanılan bir diğer kelime ise "Âl" ifadesidir. "Âl" de aile, akrabalar, hısım, kabile anlamlarını taşır. Ancak "âl" kelimesi soy ve şeref olarak seçkin kişi ve aileler için kullanılmıştır: Âl-i İmran, Âl-i İbrahim gibi.

"Beyt" kelimesi ise bilindiği üzere "ev, hane" anlamını taşır. Bu kelimenin ayrıca "aile" karşılığı da bulunmaktadır.

Araplar "Ehl-i Beyt" tamlamasını "ev halkı, yani aile efradı, aile bireyleri ve ikinci planda da yakın akrabalar" için kullanmışlardır.

Asr-ı Saadette Hz. Peygamber'in ailesini kastetmek için "Ehl-i Beyt ve Âl-i Beyt" tabirlerinin her ikisi de kullanılmıştır. Asr-ı Saadetten sonra günümüze uzanan zaman dilimi içinde ise "Ehl-i Beyt" ifadesi mutlak olarak kullanıldığında doğrudan Hz. Peygamber'in ailesini ifade eden bir ıstılah haline gelmiştir. Dili Arapça olmayan Müslümanlar için ise hiçbir karışıklığa yol açmayacak şekilde Ehl-i Beyt ve Âl-i Beyt denince Hz. Peygamber'in ailesi anlaşılır. "Âl" kelimesi ise yaygın olarak "Âl-i Muhammed" şeklinde kullanılmıştır.


Hz. Peygamber'in Ehl-i Beyti
Hz. Peygamber'in aynı haneyi paylaştığı ve birlikte hayat sürdüğü ailesinin fertleri, O'nun Ehl-i Beytini teşkil ediyordu. Hz. Peygamber'in Ehl-i Beyti ise zamana ve mekana göre değişiklik gösterse de temelde hanımları, çocukları, torunları ve hem amcasının oğlu hem de damadı olan Hz. Ali'den meydana gelmekteydi.

Hz. Peygamber'in ailesini, hanımları ve soyunu teşkil eden evladı olarak şu şekilde tavzih etmek mümkündür:

Ezvâc-ı Tâhirât ve Ümmühât-i Müminîn olan Hz. Peygamber'in Hanımları:

Hz. Peygamber'in ilk eşi Hz. Hatice'dir. Bisetten (peygamberlikten) önce 15, bisetten sonra 9 yıl olmak üzere Hz. Hatice'nin vefatına kadar 24 yıl devam eden bu evlilikten altı çocukları dünyaya gelmiştir. Hz. Peygamber, Hz. Hatice'nin vefatından sonra Sevde validemizle evlenmiştir.

Hz. Peygamber'in diğer hanımlarıyla evlilikleri hicretten sonra gerçekleşmiştir. Bu hanımlarından sadece Mariye (ra)'den bir çocuğu dünyaya gelmiştir. Hanımlarından sadece Zeyneb bint Huzeyme ve Reyhane kendisinden önce vefat etmişlerdir. Hz. Hatice dışında Ezvâc-ı Tâhirât'ın hepsi Medine'de yaşamışlar ve orada vefat etmişlerdir.

uyar1.jpg
 
Üst Alt