Idgam-ı misleyn

ceylannur

Uzman Kardeşimiz
Üyemiz
Katılım
2 Eylül 2011
Mesajlar
3,872
Tepkime puanı
37
İDGAM-I MİSLEYN

Önce "misleyn" in tarifini yapalım. Mahreçleri ve sıfatları aynı
olan iki harfe "misleyn" harf denir. O halde mahreçleri ve sıfatları aynı
olan iki harften birincisi sakin, ikincisi harekeli olarak yan yana gelirse,
sakin olan birinci harfin, harekeli olan ikinci harfe idgam edilmesine
"idgam-ı misleyn" denir. Bu İdgam iki çeşittir.
I- İdgam-ı misleyn mea'l-gunne (gunneli idgam-ı misleyn): Bu da
iki durumda meydana gelir:
a- Sakin nun ( نْ) dan sonra harekeli nun geldiği zaman. Misaller.
(مِنْ نََارٍ ) ,(مَنْ نَشَاءُ ) ,(وَمَنْ نُعَمِّرْهُ )
b-Sakin mim ( مْ) den sonra harekeli mim geldiği zaman. Misaller.
(مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا ) ,(عَلَيْهِمْ مُؤْصَدَةٌ ) ,(اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ )

Bu arada sakin mim ( مْ) 'in hallerini belirtelim ki, sakin mim'in üç
hali vardır.
1- Sakin mim, kendisinden sonra gelen harekeli mim harfine
uğrarsa, yukarıda görüldüğü üzere, "idgam-ı misleyn mea'l-gunne"
olur.
2- Sakin mimden sonra be ( ب) harfi geldiği zaman "ihfa" olur.
Buna "İhfa-ı şefevi" (dudak ihfası) denir. ( اَمْ بِهِ -مَا لَهُمْ بِهِ ) gibi. Mim,
dudaklara bastırmadan ve kısmen gizlenerek okunur. "Gunnede de hafif
tutma yapılır.

3- Sakin mimden sonra, be ( ب) ve mim ( م)'den başka harflerden
biri geldiği zaman izhar olur. Buna "İzhar-ı şefevi" denir. ( ,(هُمْ فِيِه
وَلَهُمْ عَذَابٌ) ,(لَكُمْ دِينُكُمْ) ,(اَلْحَمْدُ) ) gibi. Bu durumda mim tutma yapılmadan,
tabii olarak okunur. Mimin gunne sıfatı da normalden fazla uzatılmadan
okunur.

II- İdgam-ı misleyn bila gunne (gunnesiz idgam-ı misleyn): Nun
ن) ) ve mim ( م) harflerinin dışında kalan harfler, birbirlerine uğradığı
zaman olur.
اِضْرِبْ بِعَصَاكَ ) ,(آوَوْا وَنَصَرُوا ) ,(بَلْ لَجُّوا ) ,(قَدْ دَخَلُوا) ) gibi.

Hükmü: Vacibtir.
 
Üst Alt