Ana sayfa
Forumlar
Yeni mesajlar
Forumlarda ara
Neler yeni
Yeni mesajlar
Son aktiviteler
Giriş yap
Kayıt ol
Neler yeni
Ara
Ara
Sadece başlıkları ara
Kullanıcı:
Yeni mesajlar
Forumlarda ara
Menü
Giriş yap
Kayıt ol
Install the app
Yükle
Ana sayfa
Forumlar
KÜLTÜR,EDEBİYAT MİZAH
Kim Kimdir?
Fuzuli-Tevazu sahibi büyük edibimiz
JavaScript devre dışı. Daha iyi bir deneyim için, önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya
alternatif bir tarayıcı
kullanmalısınız.
Konuya cevap cer
Mesaj
<blockquote data-quote="Ekrem" data-source="post: 34473" data-attributes="member: 3"><p><strong>Tevazu sahibi büyük edibimiz</strong></p><p></p><p style="margin-left: 20px"><p style="text-align: center"><span style="font-family: 'Arial'"><span style="color: black"><span style="font-size: 15px"><strong>Tevazu sahibi büyük edibimiz </strong></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><a href="https://www.islamiforumlar.net/osmanli-tarihi/8518-tevazu-sahibi-buyuk-edibimiz-fuzuli.html" target="_blank"><span style="color: black"><img src="https://www.sevde.de/Tarihe_san_ver/fuzuli.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " style="" /></span></a> <span style="font-family: 'Arial'"><span style="color: black"><span style="font-size: 15px"><strong></strong></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="font-family: 'Arial'"><span style="color: black"><span style="font-size: 15px"><strong>FUZ</strong></span></span></span><span style="color: black"><strong><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">ÛLÎ</span></span></strong> </span></p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Kültür ve Medeniyet hazinemize eşsiz eserler armağan eden sanatkârlarımızdan birisi de Fuzulî'dir. Edebiyat sahasında dünya çapında şöhrete sahiptir. O'nun meydana getirdiği eserler asırlar boyu dillerden düşmemiştir... </span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"> Şiir dalında meydana getirdiği eserlerin dünya klasikleri arasında mümtaz bir yeri vardır... </span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzûlî'nin Şiir san'atına kabiliyeti küçük yaşlarından itibaren belli olmuştur. O çok küçük yaştan itibaren diz çöktüğü ilim ve irfan rahle-i tedrisinden aldığı geniş malumatı, ruhundaki İlâhî aşkla yoğurup, san'at potasına dökerek mükemmel bir şekil</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">halinde nesillere cömertçe armağan etmesini bilmiştir. Bu yolda gösterdiği gayret ve Hak âşıklığındaki ihlasıdır ki O'nu unutulmayanlar listesine kaydettirmiştir...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Kısaca hayatına göz atalım: Fuzûlî'nin doğum tarihi hakkında kesin bir rakam söylenememekle birlikte 1480 tarihi civarında Kerbelâ'da dünyaya gelmiştir. Babası Süleyman Efendi Hille Müftülüğü yapmıştır...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Asıl adı Mehmed olan Fuzûlî ilk tahsilini babasının eğitim halkasında yapmıştır. Daha sonra çevrenin meşhur âlimlerinden de dersler almıştır. Kayınpederi Hoca Rahmetullah da ders aldığı âlimler arasındadır...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Kısa zamanda ilim, irfan vadisinde hayli mesafe olan Fuzulî şiire olan kabiliyetiyle, tahsil ettiği ilimleri edebiyatın bu zorlu dalında işlemeye başladığında, devrinin bütün mühim ilimlerini kazanmış hüviyete sahip bulunmaktaydı... </span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"> Ana lisanı Türkçe'den başka Arapça ve Farsça lisanını da elde etmiş ve lisan bilgisini mükemmel eserler verebilecek derecede ileri seviyeye ulaştırmıştır...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzûlî'nin verdiği eserlerle şöhreti Irak ve İran'dan taşarak Osmanlı topraklarına kadar yayılmıştır. Kanunî Sultan Süleyman'ın 1534'te Bağdat'ı fethetmesi üzerine, bu şanlı padişaha herbiri parlak birer eser olan 5 ayrı kaside takdim etmiş, bu cihangir Osmanlı padişahını methederek fethini alkışlamıştır.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>"Geldi burc-ı evliyaya Pâdişâh-ı nâmdâr" </strong>diyen Fuzulî, <strong>"Kasîde-i der tavsîf-i Bağdad ve medhi Sultan Süleyman" </strong>eserinin bu mısrayla aynı</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">zamanda Bağdad'ın fethi olan H.941 senesine tarih düşürmüştür.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Bağdad'ın fethinden sonra Osmanlı tâbiiyetine giren Fuzûlî'ye Kanunî Sultan Süleyman yakın alâka göstermiş ve maddî bakımdan oldukça fakir olan Fuzûli'ye vakıf gelirlerinden günde 9 akçalık bir tahsilat bağlatmıştır.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">1556 yılında Kerbelâ'da vefat ettiğinde ismi 3 kıtaya yayılmış bir şöhrete sahip bulunmaktaydı...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Fikirleri-şahsiyeti</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Aklî ve naklî bütün İslâm ilimlerinde geniş malumata sahip Fuzulî, istikrarlı bir İslâmî fikrî yapısı yanında, daha ziyade hissiyatıyla şöhret bulmuştur. O, Cenab-ı Hakkın Kâinatta görünen İlahî san'atı karşısında coşmuş, İlâhî aşkla şekil ve ifade bakımından mükemmel şiirler söylemiştir...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Hak âşığı Fuzulî, cismanî aşktan İlahî aşka yönelen Mecnun gibi kâinattaki bütün mahlukata karşı, Cenab-ı Hakk'ın kudretinin birer tecellileri olması sebebiyle, san'atların san'atkâr-ı hakikisine olan aşkını dile getirmiştir... Sahada Mecnun'u geçtiğini söyleyen Fuzulî şöyle demektedir.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Mende Mecnun'dan füzûn </strong>(fazla) <strong>âşıklık isti'dadı var.</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Âşık-ı sâdık menem Mecnûn'un ancak adı var.</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzulî İlahî aşkın hasretlisidir. Aşk belasıyla tanışmak ve onunla arkadaş olmak istemekte ve bunun için Cenab-ı Hakka yalvarmaktadır.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>"Yâ Rab belâ-yı aşk ile kıl aşna beni</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Bir dem belâ-yı âşkdan etme cüda beni" </strong></span><span style="font-size: 15px">der.</span><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">..</span></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Gönlü aşk ateşiyle tutuşan Fuzûlî bu aşkı gizlemeye tahammül gösterememekte, güç yetirememekte ve bülbül gibi feryâd etmektedir.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>"Şeb-i hicran yanar canım döker kan çeşm-i giryânım </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Uyarır halkı efganım kara bahtım uyanmaz mı... </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Fuzûli rind-i şeydâdır hemîşe </strong></span><span style="font-size: 15px">(dâima) <strong>halka rüsvâdır </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mı"</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzûlî İlâhî aşkı açıklamasından kendisi de hoşnud değildir.</span></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Şöyle der:</span></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Ah ü feryadın Fuzûli incidübdür âlemi</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Ger belâ-yı aşk ile hoşnûd isen gavgâ nedür"</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">der..</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzulî Münacaatlarıyla Cenab-ı Hakka yalvarırken, Na'tlarıyla da "Hatemü'l Enbiya'ya" karşı muhabbetini dile getirmektedir. En meşhur Naatlarından biri olan <strong>"Su Kasidesi</strong>"ndeki,</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Yâ Habib-Allah Yâ Hayrel-beşer müştâkınem </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Eyle kim leb-i teşneler yanub diled, hemvâre su </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Sensin ol bahr-i keramet kim şeb-i mi'râcda </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Şebnem-i feyzin yitürmüş sabit ü seyyare sû</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">beyitlerinde olduğu gibi yanık bir ifadeyle hislerini terennüm eder. Su kasidesinden birkaç beyit daha görelim dilerseniz:</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Dest bûs-ı arzusuyla ölürsem dostlar </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Göze ilk toprağım sunun ânınla yâre su </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Serv-i serkeşlik kılur kamer-i niyazından meğer </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Dâmenin duta ayağına düşe yalvâre su</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Tıynet-i pâkine rûşen kılmış ehl-i âleme </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>İktida kılmış tarîk-i Ahmed-i Muhtara su</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Zerre zerre hâk-i dergâhına ister sala nur </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Dönmez ol dergâhdan ger olsa pare pare su </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Zikr-i nâ'tın virdini derman bilür ehl-i hata </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Eyle kim def-i humar içün içer miyhvare su</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Çeşme-i hurşidden her dem zilâl-ifeyz iner </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Hacet olsa meraktan tecdid eden mîmâre su</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzulî san'atının kıymetini müdriktir.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>"Yümn-i nd'tından güher olmuş Fuzûlî sözleri</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Ebr-i nisandan dönen tek lü'lü-i şehvâre su"</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">demektedir.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Kasidenin sonunda maksadını ifade etmektedir:</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Umduğum oldur ki rûz-ı haşr mahrum olmıyam </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Çeşme-i vasim verüben teşne-i didâre sû</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Fuzulî düzgün ve muntazam şiirden hoşlanmakta ve san'atta mükemmelliği aramaktadır. Gençlik devrinde aradığı mükemmelliği yakaladığı andan itibaren <strong>Fuzûlî </strong>mahlasını kullanmağa başlamıştır. O, titiz bir emeğin mahsulü eserlerinin diğer şairlerin-kinden ayırt edilmesi için hiç kimsenin kullanmaya cesaret edemeyeceği bir mahlas seçmiştir. <strong>Fuzulî </strong>bu mahlası alırken aynı zamanda "fazl"ın çokluk şeklini de kastetmiştir. Yani, faziletlere sahip kimse mânasına <strong>Fuzulî'yi </strong>de kastetmiştir...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Ciddiyetli bir şahsiyete sahip olan Fuzulî aynı zamanda son derece tevazu sahibiydi. Eserlerindeki mükemmelliği anlayıp bunu açıklaması, övünmeden çok divan edebiyatı geleneğindendir...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Gazel, kaside ve mesnevilerinde fikirlerini mahir bir kuyumcu hassasiyetiyle beyitlere nakşeden Fuzulî, güzel söz ipliğine inci gibi kelimeler dizerek san'at pazarına çıkarmıştır.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">O'nun şikayet ve tenkitleri bile san'atlıdır. Yazılış ve mâna yakınlığı olan kelimeleri ustalıkla kullanır.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Yanlışlık yapmayı alışkanlık haline getirmiş katipleri, şöyle tenkit eder:</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong><span style="font-family: 'Times New Roman'">Kalem olsun eli ol kâtib-i bed-tahrirün </span></strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong><span style="font-family: 'Times New Roman'">Ki fesâd-i rakamı, sûr'umuzı </span></strong></span><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Times New Roman'">(şenlik) <strong>sûr</strong></span></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">(şamata) <strong>eyler</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Gah bir harf sükutiyle kılur nâdir'i nâr </strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Gah bir nokta kusûrıyle göz'ü kör eyler</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">İslamî yazı göz önüne alındığında bu beyitlerde ifade edilmek istenen mâna daha iyi anlaşılacaktır...</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px"><strong>Eserleri</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Türkçe, Arapça ve Farsça olmak üzere üç dilde de eser veren Fuzulinin eserlerini şu şekilde sıralayabiliriz.</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Türkçe manzum eserleri: <strong>Divan, Beng </strong><strong>ü Bade, Leylî vü Mecnûn, Kırk Hadis</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Türkçe mensur eserleri: <strong>Had</strong><strong>îkatü's-Suadâ, Mektuplar</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Arapça eserleri: <strong>Dîvan </strong>(manzum), Matlau'1-itikad (mensur)</span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Farsça manzum eserleri: <strong>Dîvan, Heft-câm </strong>(sâkinâme), <strong>En</strong><strong>îsü'1-kalb, Muammeyât</strong></span></span></p> <p style="margin-left: 20px"><span style="font-family: 'Times New Roman'"><span style="font-size: 15px">Farsça mensur eserleri: <strong>Rind ü zâhid, Hüsn ü Aşk</strong></span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Ekrem, post: 34473, member: 3"] [b]Tevazu sahibi büyük edibimiz[/b] [INDENT][CENTER][FONT=Arial][COLOR=black][SIZE=4][B]Tevazu sahibi büyük edibimiz [/B][/SIZE][/COLOR][/FONT] [URL="https://www.islamiforumlar.net/osmanli-tarihi/8518-tevazu-sahibi-buyuk-edibimiz-fuzuli.html"][COLOR=black][IMG]https://www.sevde.de/Tarihe_san_ver/fuzuli.jpg[/IMG][/COLOR][/URL] [FONT=Arial][COLOR=black][SIZE=4][B] FUZ[/B][/SIZE][/COLOR][/FONT][COLOR=black][B][FONT=Arial][SIZE=4]ÛLÎ[/SIZE][/FONT][/B] [/COLOR][/CENTER] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Kültür ve Medeniyet hazinemize eşsiz eserler armağan eden sanatkârlarımızdan birisi de Fuzulî'dir. Edebiyat sahasında dünya çapında şöhrete sahiptir. O'nun meydana getirdiği eserler asırlar boyu dillerden düşmemiştir... [/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4] Şiir dalında meydana getirdiği eserlerin dünya klasikleri arasında mümtaz bir yeri vardır... [/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4] [/SIZE][/FONT][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzûlî'nin Şiir san'atına kabiliyeti küçük yaşlarından itibaren belli olmuştur. O çok küçük yaştan itibaren diz çöktüğü ilim ve irfan rahle-i tedrisinden aldığı geniş malumatı, ruhundaki İlâhî aşkla yoğurup, san'at potasına dökerek mükemmel bir şekil[/SIZE][/FONT][FONT=Times New Roman][SIZE=4]halinde nesillere cömertçe armağan etmesini bilmiştir. Bu yolda gösterdiği gayret ve Hak âşıklığındaki ihlasıdır ki O'nu unutulmayanlar listesine kaydettirmiştir...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Kısaca hayatına göz atalım: Fuzûlî'nin doğum tarihi hakkında kesin bir rakam söylenememekle birlikte 1480 tarihi civarında Kerbelâ'da dünyaya gelmiştir. Babası Süleyman Efendi Hille Müftülüğü yapmıştır...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Asıl adı Mehmed olan Fuzûlî ilk tahsilini babasının eğitim halkasında yapmıştır. Daha sonra çevrenin meşhur âlimlerinden de dersler almıştır. Kayınpederi Hoca Rahmetullah da ders aldığı âlimler arasındadır...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Kısa zamanda ilim, irfan vadisinde hayli mesafe olan Fuzulî şiire olan kabiliyetiyle, tahsil ettiği ilimleri edebiyatın bu zorlu dalında işlemeye başladığında, devrinin bütün mühim ilimlerini kazanmış hüviyete sahip bulunmaktaydı... [/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4] Ana lisanı Türkçe'den başka Arapça ve Farsça lisanını da elde etmiş ve lisan bilgisini mükemmel eserler verebilecek derecede ileri seviyeye ulaştırmıştır...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzûlî'nin verdiği eserlerle şöhreti Irak ve İran'dan taşarak Osmanlı topraklarına kadar yayılmıştır. Kanunî Sultan Süleyman'ın 1534'te Bağdat'ı fethetmesi üzerine, bu şanlı padişaha herbiri parlak birer eser olan 5 ayrı kaside takdim etmiş, bu cihangir Osmanlı padişahını methederek fethini alkışlamıştır.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]"Geldi burc-ı evliyaya Pâdişâh-ı nâmdâr" [/B]diyen Fuzulî, [B]"Kasîde-i der tavsîf-i Bağdad ve medhi Sultan Süleyman" [/B]eserinin bu mısrayla aynı[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]zamanda Bağdad'ın fethi olan H.941 senesine tarih düşürmüştür.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Bağdad'ın fethinden sonra Osmanlı tâbiiyetine giren Fuzûlî'ye Kanunî Sultan Süleyman yakın alâka göstermiş ve maddî bakımdan oldukça fakir olan Fuzûli'ye vakıf gelirlerinden günde 9 akçalık bir tahsilat bağlatmıştır.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]1556 yılında Kerbelâ'da vefat ettiğinde ismi 3 kıtaya yayılmış bir şöhrete sahip bulunmaktaydı...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Fikirleri-şahsiyeti[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Aklî ve naklî bütün İslâm ilimlerinde geniş malumata sahip Fuzulî, istikrarlı bir İslâmî fikrî yapısı yanında, daha ziyade hissiyatıyla şöhret bulmuştur. O, Cenab-ı Hakkın Kâinatta görünen İlahî san'atı karşısında coşmuş, İlâhî aşkla şekil ve ifade bakımından mükemmel şiirler söylemiştir...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Hak âşığı Fuzulî, cismanî aşktan İlahî aşka yönelen Mecnun gibi kâinattaki bütün mahlukata karşı, Cenab-ı Hakk'ın kudretinin birer tecellileri olması sebebiyle, san'atların san'atkâr-ı hakikisine olan aşkını dile getirmiştir... Sahada Mecnun'u geçtiğini söyleyen Fuzulî şöyle demektedir.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Mende Mecnun'dan füzûn [/B](fazla) [B]âşıklık isti'dadı var.[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Âşık-ı sâdık menem Mecnûn'un ancak adı var.[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzulî İlahî aşkın hasretlisidir. Aşk belasıyla tanışmak ve onunla arkadaş olmak istemekte ve bunun için Cenab-ı Hakka yalvarmaktadır.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]"Yâ Rab belâ-yı aşk ile kıl aşna beni[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Bir dem belâ-yı âşkdan etme cüda beni" [/B][/SIZE][SIZE=4]der.[/SIZE][FONT=Times New Roman][SIZE=4]..[/SIZE][/FONT][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Gönlü aşk ateşiyle tutuşan Fuzûlî bu aşkı gizlemeye tahammül gösterememekte, güç yetirememekte ve bülbül gibi feryâd etmektedir.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]"Şeb-i hicran yanar canım döker kan çeşm-i giryânım [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Uyarır halkı efganım kara bahtım uyanmaz mı... [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Fuzûli rind-i şeydâdır hemîşe [/B][/SIZE][SIZE=4](dâima) [B]halka rüsvâdır [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Sorun kim bu ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mı"[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzûlî İlâhî aşkı açıklamasından kendisi de hoşnud değildir.[/SIZE][/FONT][/FONT] [FONT=Times New Roman][FONT=Times New Roman][SIZE=4]Şöyle der:[/SIZE][/FONT][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Ah ü feryadın Fuzûli incidübdür âlemi[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Ger belâ-yı aşk ile hoşnûd isen gavgâ nedür"[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]der..[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzulî Münacaatlarıyla Cenab-ı Hakka yalvarırken, Na'tlarıyla da "Hatemü'l Enbiya'ya" karşı muhabbetini dile getirmektedir. En meşhur Naatlarından biri olan [B]"Su Kasidesi[/B]"ndeki,[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Yâ Habib-Allah Yâ Hayrel-beşer müştâkınem [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Eyle kim leb-i teşneler yanub diled, hemvâre su [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Sensin ol bahr-i keramet kim şeb-i mi'râcda [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Şebnem-i feyzin yitürmüş sabit ü seyyare sû[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]beyitlerinde olduğu gibi yanık bir ifadeyle hislerini terennüm eder. Su kasidesinden birkaç beyit daha görelim dilerseniz:[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Dest bûs-ı arzusuyla ölürsem dostlar [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Göze ilk toprağım sunun ânınla yâre su [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Serv-i serkeşlik kılur kamer-i niyazından meğer [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Dâmenin duta ayağına düşe yalvâre su[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Tıynet-i pâkine rûşen kılmış ehl-i âleme [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]İktida kılmış tarîk-i Ahmed-i Muhtara su[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Zerre zerre hâk-i dergâhına ister sala nur [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Dönmez ol dergâhdan ger olsa pare pare su [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Zikr-i nâ'tın virdini derman bilür ehl-i hata [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Eyle kim def-i humar içün içer miyhvare su[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Çeşme-i hurşidden her dem zilâl-ifeyz iner [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Hacet olsa meraktan tecdid eden mîmâre su[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzulî san'atının kıymetini müdriktir.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]"Yümn-i nd'tından güher olmuş Fuzûlî sözleri[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Ebr-i nisandan dönen tek lü'lü-i şehvâre su"[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]demektedir.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Kasidenin sonunda maksadını ifade etmektedir:[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Umduğum oldur ki rûz-ı haşr mahrum olmıyam [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Çeşme-i vasim verüben teşne-i didâre sû[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Fuzulî düzgün ve muntazam şiirden hoşlanmakta ve san'atta mükemmelliği aramaktadır. Gençlik devrinde aradığı mükemmelliği yakaladığı andan itibaren [B]Fuzûlî [/B]mahlasını kullanmağa başlamıştır. O, titiz bir emeğin mahsulü eserlerinin diğer şairlerin-kinden ayırt edilmesi için hiç kimsenin kullanmaya cesaret edemeyeceği bir mahlas seçmiştir. [B]Fuzulî [/B]bu mahlası alırken aynı zamanda "fazl"ın çokluk şeklini de kastetmiştir. Yani, faziletlere sahip kimse mânasına [B]Fuzulî'yi [/B]de kastetmiştir...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Ciddiyetli bir şahsiyete sahip olan Fuzulî aynı zamanda son derece tevazu sahibiydi. Eserlerindeki mükemmelliği anlayıp bunu açıklaması, övünmeden çok divan edebiyatı geleneğindendir...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Gazel, kaside ve mesnevilerinde fikirlerini mahir bir kuyumcu hassasiyetiyle beyitlere nakşeden Fuzulî, güzel söz ipliğine inci gibi kelimeler dizerek san'at pazarına çıkarmıştır.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]O'nun şikayet ve tenkitleri bile san'atlıdır. Yazılış ve mâna yakınlığı olan kelimeleri ustalıkla kullanır.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Yanlışlık yapmayı alışkanlık haline getirmiş katipleri, şöyle tenkit eder:[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B][FONT=Times New Roman]Kalem olsun eli ol kâtib-i bed-tahrirün [/FONT][/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B][FONT=Times New Roman]Ki fesâd-i rakamı, sûr'umuzı [/FONT][/B][/SIZE][SIZE=4][FONT=Times New Roman](şenlik) [B]sûr[/B][/FONT][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4](şamata) [B]eyler[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Gah bir harf sükutiyle kılur nâdir'i nâr [/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Gah bir nokta kusûrıyle göz'ü kör eyler[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]İslamî yazı göz önüne alındığında bu beyitlerde ifade edilmek istenen mâna daha iyi anlaşılacaktır...[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4][B]Eserleri[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Türkçe, Arapça ve Farsça olmak üzere üç dilde de eser veren Fuzulinin eserlerini şu şekilde sıralayabiliriz.[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Türkçe manzum eserleri: [B]Divan, Beng [/B][B]ü Bade, Leylî vü Mecnûn, Kırk Hadis[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Türkçe mensur eserleri: [B]Had[/B][B]îkatü's-Suadâ, Mektuplar[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Arapça eserleri: [B]Dîvan [/B](manzum), Matlau'1-itikad (mensur)[/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Farsça manzum eserleri: [B]Dîvan, Heft-câm [/B](sâkinâme), [B]En[/B][B]îsü'1-kalb, Muammeyât[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Times New Roman][SIZE=4]Farsça mensur eserleri: [B]Rind ü zâhid, Hüsn ü Aşk[/B][/SIZE][/FONT][/INDENT] [/QUOTE]
Adı
İnsan doğrulaması
Günün ilk namazı hangi namazdır
Cevap yaz
Ana sayfa
Forumlar
KÜLTÜR,EDEBİYAT MİZAH
Kim Kimdir?
Fuzuli-Tevazu sahibi büyük edibimiz
Üst
Alt