Frontal Lob ve Prefrontal Korteks

NiDa

Başarılı Kardeşimiz
Üyemiz
Katılım
22 Eylül 2011
Mesajlar
281
Tepkime puanı
7
FRONTAL LOB VE PREFRONTAL KORTEKS

level04prefrontalcortex.jpg


Beynin kıymetlisi


Prefrontal korteks insan beyninin en geniş korteks(beyin kabuğu) alanıdır ve
tüm beyin kabuğu hücrelerinin %29’u bu bölgede bulunur.
Bu oran maymunlarda %17, köpeklerde %7’dir.
Prefrontal korteks ‘yürütücü/yönetsel’ olarak adlandırdığımız beynin daha üst,
entellektüel işlevlerinden sorumludur.
İki temel bölümü; inferior orbital prefrontal korteks ve dorsolateral prefrontal kortekstir.

Neden kıymetli?......

Prefrontal korteks genel olarak ahlaki yargıların, muhakeme etme, planlama,
soyut (sembollerle düşünebilme) ve analitik düşünme merkezidir.
Ayrıca sosyal sorumluluk gerektiren, amaç yönelimli harekete geçmeyle
liderlik özellikleriyle ilgili davranışlarımızın da düzenlenmesini sağlar.
Bu genel üst sistemlerin yanı sıra, prefrontal korteks; mutluluk, üzüntü,
neşe, sevgi gibi duygulari hissedip, canlandırdığımız beyin bölümüdür.
Limbik sistemimizde oluşan temel dürtü ve heyecanlarımızın tanımlanabilir duygu ve
düşünceler olarak çevirisini yapar.

Tabelada yazan telefon kaçtı?.................

Dorsolateral prefrontal korteks, sürdürülebilir dikkatin önemli bir bileşeni olan ‘işleyen bellek’
veya ‘kısa süreli bellek’ olarak adlandırdığımız fonksiyonun merkezidir.
İşleyen bellek kısa bir süre için tuttugumuz bilginin belli bir iş için kullanılması anlamına gelir.
Örnegin bir telefon numarasını bir tabelada okuduktan sonra bu bilgiyi kullanarak numarayı çeviririz.
Konuşmaya başladığımız andan itibaren numara aklımızdan silinmiştir.
Yine dorsolateral prefrontal korteks, belleğin çağırma işlevinden sorumludur;
çağırma bir anının tekrar kullanmak üzere depodan çıkarılmasıdır.
Bazen bir şeyi hatırlamak üzere bilinçli bir karar aldığınızda, bellek deponuzda sistemli bir
araştırmaya koyulursunuz. "Dün tanıştığım kişinin adı neydi?" Dikkatin sürüdürülebilmesi ve
ögrenme için bunlar çok önemli fonksiyonlardır.


Neden eşime kızdığımda hep aynı kırıcı cümleleri sarfediyorum?.........

Inferior orbital prefrontal korteks ise, bir söz veya eylemde bulunmadan önce
düşünmemizi sağlayan bölgedir. Deneyimlerimizle alternatiflerimiz arasında bağlantılar olusturur.
Limbik sistemden gelen uyaranları baskılar. Dolayısıyla eşinize kızdığınızda, bir önceki tartışmanızın
ne kadar kırıcı olduğunu hatırlayıp, kızgınlıgınızı farklı bir yolla ifade etmeye çalışırsınız.

Kıymetliniz kaybolursa.............

Prefrontal korteks fonksiyonlarında bozukluk olan insanlarda ya duygusal olaylarda donukluk,
ilgisizlik, irade kullanmada ve harekete geçmede tutukluk, soyut düşünce yetersizlikleri,
insiyatifi kullanmada ve dikkati sürdürmede yetersizlik ya da uygunsuz coşku, aşırı hareketlilik,
özellikle cinsel nitelikli olmak üzere toplumsal kurallara aldırmazlık, hatalarından ders çikaramama,
ve tekrarlayan hatalar yapma eğilimi göstermektedir.

Bu bulgular şizofreni, duygudurum bozukluğu veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozuklugu gibi
psikiyatrik bozuklukların belirtileriyle pareleldir ve bu hasta gruplarında prefrontal kortekste azalan
beyin kan akımı bulguları sıklıkla saptanmaktadır.

Bu her iki grubun da ortak noktası bireylerin amaç yönelimli davranışta bulunamamasidir.
Çünkü amaç yönelimli etkin davranışlar, dışımızdaki dünya ve onun kosullarıyla, içsel istek, dürtü,
güçlerimiz ve zayıflıklarımızın uygun bir eşleştirmesine dayanmaktadır.
Prefrontal korteksin temel işi budur.

prefrontallob.jpg


Özetle...........

Prefrontal Korteks Fonksiyonları

* Dikkatin sürdürülmesi
* Planlama
* Muhakeme etme ve ahlaki yargı
* Dürtü kontrolü
* Organizasyon
* Kişinin kendini izlemesi ve özeleştiri
* Etkin problem çözme yeteneği
* Eleştirel analitik düşünme yeteneği
* İleriye yönelik düşünme yeteneği
* Deneyim ve hatalardan öğrenme
* Duyguları tanıma ve yaşayabilme
* Limbik sistemin kontrolü
* Empati
* İşleyen- kısa süreli bellek

Prefrontal korteks fonksiyon bozuklukları

* Dikkati sürdürmede yetersizlik ( Örn.: Dikkat Eksikliği Sendromu )
* Kolay dikkat dağılması
* Dürtü kontrol sorunları ( Hiper Aktivite Boz. )
* Hiperaktivite
* Zaman planlayamama, gecikme
* Organizasyon ve planlama eksikligi
* Duygusal donukluk ( Şizofreni ve Duygu Durum Bozuklukları )
* Uygunsuz dürtü ve yanliş anlama eğilimi
* Azalan muhakeme yeteneği
* Öğrenme güçlükleri
* Kısa süreli bellekte sorun
* Sosyal uyumsuzluk


biolog7.gif
 
Üst Alt