Cemevi-Semah-Gülbenk nedir?

Turab

Teknik Ekip
Yönetici
Admin
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
7,015
Tepkime puanı
423
Cemevi-Semah-Gülbenk nedir?

Alevilikte cemevi semah gülbenk kısa ve özet bilgiler
Cemevi
Alevilerin ibadet ettiği yere “toplanma” anlamında “cemevi” denir; bir olma, bütünleşme yeri, Yaratan’la bir olma, bütünleşme anlamındadır. Cem, insanları bir araya toplamak anlamına geldiği gibi tasavvufta her şeyden vazgeçerek Allah’la bir olma haline de denir. Cem herhangi bir yerde yapılabilir.Evde ya da temiz olan her yerde yapılabilir. Alevilere göre önemli olan Allah’a sığınmak ve ibadet etmektir. Cemevi ise sadece ibadet amaçlı kullanılmıyor. Cemevleri, salt ibadet maksadı ile kullanılmamış ve kullanılmamaktadır.Cemevi kavramı çok yenidir. Ondan önce, diğer tarikatların da ortak kavramlarından olan dergâh ve tekke kelimeleri kullanılırdı.Türk Alevi topluluğunun ibadet gereksinimi dışında toplumsal, bireysel sorunların çözüme kavuşturulduğu bir meclis işlevi de gördüğü söylenmektedir. Aleviliğe göre Cemevine girmenin her ibadet yeri gibi bir adabı vardır. Kul hakkı yiyen, hak sahibi ile helalleşmeden cemevine giremez, zulmedenler ve birbirinden razı olmayanlar da cemevine giremez. Yapılan en büyük ibadetlerden biri Ali’ye yakılan ağıtlardır. Cem’de kıyam, rüku ve secde niyazla birleştirilmiştir.

Semah nedir?
Semah, Cemlerde aleviler tarafından yapılan deyişler eşliğinde yapılan dinsel törenin adıdır. Hacı Bektaşı Veli bu konuda şöyle söyler: “Semah, ariflerin aleti, muhiplerin ibadeti, taliplerin maksududur. Bizim Semahımız oyuncak değil, ilahi bir sırdır. Bir kimse ki Semahı oyuncak sayar o cahildir”.

Semahın kaynağı Kırklar meclisine dayanır. Bu meclise gelen Hz. Muhammed’e Salmanı Farisi tarafından bir üzüm tanesi verilir ve Salmanı Farisi kendisinden bunu paylaştırmasını ister. Hz. Muhammed Cebrail’in getirdiği tabakta bu üzüm tanesini sıkar. Bunu içen Kırklar “Ya Allah” deyip Semah dönmeye başlarlar.

Semah yalnız Cemlerde dönülür. Bunun dışında günümüzde olduğu gibi asla düğünlerde ve benzer eğlencelerde dönülmez. Semahın dönüldüğü ortam mutlaka özel ve dinsel anlamı olan bir ortam olmalıdır. Yani ilahi bir sırdır. Öyle günümüzde yapılanlar gibi herkesin kolunu açarak yapacağı bir dans değildir.

SEMAHIN BAZI ÖZELLİKLERİ

Semahı kadınlar ve erkekler oynar/döner. Semah Cemlerde dönülür. (Bunun dışında Alevi inancını tanıtan toplantılarda dönülür.) Semah sırasında Alevi ozanların deyişleri bağlama eşliğinde okunur. Semah sırasında el ele tutuşulmaz, ayaklar çıplaktır. Ya karşı karşıya ya da Halka şeklinde dönülür.

Semah ağır çalınan ve söylenen nefesler eşliğinde dönülür. Nefesler giderek hızlanır, buna bağlı olarakta Semah dönenler hızlanır. Semahçılar Dede/Mürşidin oturduğu bölüme sırtlarını dönmezler. Bölüme geldikleri zaman yüzleri çerağa dönük ve boyunları hafif bükük geçerler.

Özü aynı olan ama farklılıkları tali olan bir çok Semah türü vardır. Belli başlı Semah türlerini sıralayabiliriz :

Miraçlama
Ali Nur Semahı
Kırklar Semahı
Turnalar Semahı
Erkân Semahı
Gönüller Semahı
Ya Hızır Semahı
Nevruz Semahı
Hacı Bektaş Semahı
Muhammed Ali Semahı
GÜLBENK NE DEMEKTİR
GÜLBENK:
Farsçadan dilimize geçmiştir. Gül ve Benk sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmiştir. Gül gibi sözler dizisi anlamındadır.
Alevi Bektaşi yolunda yemeklerden önce, sonra, yatmadan önce, sabah kalktıktan sonra, Perşembe akşamları yapılan sohbet toplantılarında ve genelde Cem ayinlerinin açılışı,kapanışı ve yürütülmesi sırasında dedenin yada dedebabanın yaptığı dualara gülbenk denir.

Gülbenkin dili Türkçedir.Gülbenk de cümleler kısa ve birbiri ile uyumludur. Toplumsal ve kişisel yaşamın her alanında gülbenkler vardır. Gülbenkler yöreye ve gülbenk veren dedeye yada dedebabaya göre değişikliklik gösterebilir.
 
Üst Alt