Amasya - Merzifon Çelebi Mehmed Medresesi

Ekrem

Yönetici-Admin
Yönetici
Süper Mod
Üyemiz
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
9,107
Tepkime puanı
81
Çelebi Mehmet Medresesi

Kare planlı, revaklı avlulu, kubbeli dört eyvanlı olup 1414 yılında Çelebi sultan mehmet tarafından başlatılan yapı 1417 senesinde Emin Onur oğlu Ali tarafından tamamlatılmıştır.
Mimarı kitabesinde de görüldüğü gibi Ebû Bekir ibn Muhammed Hamzat'ül-Müşeymeş'tir. Moloz taştan yapılmıştır.
Kapı üzerisinde bulunan kitabesinde üç levhadan oluşan tek satırlık kitabesinin
birinci levhasında:
"Bedaa binaü hâzihi'l-medreseti'l-meymûne Ebû Bekir ibn Muhammed Hamzat'ül-Müşeymeş rahmetu'l-lahi fi'd-dâreyn"
İkinci levhasında:
"emere bi-binâi hâzihi'l-medereset'iş-şerife es-sultanu'l-azam Sultan Muhammed ibn Bayezid halleda'l-lahü sultan ehu fi sene seb'a aşara fi semanemie"
Üçüncü levhasında ise:
"ve ammaraha el emir Umur bey ibn Ali dame izzeh fi sene işrine ve semanemie" yazılıdır.
Medresenin revakı kemerleri aynı açıklıkta olmayıp iki mihver üzerinde sivri kemerli dört geniş eyvan ve köşelerde birer ufak kemerle yapılmıştır.
Bu yüzden bir başkalık gösterdiği gibi, dershâne özelliğinde olan geniş odaları tek olmayıp üç tanedir.

Taş işçiliği ve mukarnas:
A. Yapıdaki yeri:
Portalda korniş, mukarnaslı yaşmak, portal yan nişinde mukarnas ve revakta bir kemerin süslemesi
B. Malzeme ve teknik: Mukarnaslı kısımlar mermerden oyma, portal yan nişi kum taşından düz yüzeyli kabartma, revak kemerleri kalkerden sgraffito tekniğinde süslemelidir.
C. Desen özellikleri: Gerek esas portalın yaşmak kısmında, gerekse yan nişte düzgün piramit meydana getirenoldukça sade ve sarkıntısız mukarnaslar yer alır.
Korniş enine gelişen lotus palmet frizi ile süslüdür. Revak kısmında ise çok basit meander yer alır.

Alçı işçiliği:
A. Yapıdaki yeri:
Portal tavanı
B. Malzeme ve teknik: Tavan yüzeyi üzerinde alçı ile kabartmadır.
C. Desen özellikleri: Kaydırılmış eksen üzerinde sekiz köşeli yıldızlar ve aralarında sekizgenler ve beş köşeli yıldızlar meydana getiren sonsuz düzende geometrik örgü sistemi, tavanın tamamını kaplar.

Ahşap işçiliği:
A. Yapıdaki yeri:
Cümle kapısı bir mimarlık şaheseri olarak ankara etnoğrafya müzesinde bulunmaktadır.
B. Malzeme ve teknik: Ceviz ağacından yalancı kündekâri tekniğindedir..

C. Desen özellikleri:
1) Kompozisyon: Kapı kanatları üçer pano halinde tertiplenmiş olup, dar bir kıvrık dal bordürü ile çevrelenmiştir.
Basık kemer formundaki üst sınırın yukarısında köşelik, serbest kıvrık dal süslemelidir.
Üst pano bir yazı bordürü ile bunun içerisindeki spiralli kıvrık dal dolgulu yüzeyden oluşur.
Orta pano oniki köşeli iri yıldızlar meydana getiren sonsuz geometrik örgü sistemi ile teşkilatlandırılmış olup içleri küçük simetrik panolarla doldurulmuştur.
Alt pano üçşeritli kıvrık dal bordürü içinde sonsuz bir yüzey süslemesi ihtiva eder.

2) Motifler: Her üç panoda geometrik bölme, yüzey dolguları ile bordürlerde münhasıran rumi ve palmet motifleri kullanılmıştır.
Yazıların arasında kıvrık dal üzerinde rumi motifler yer alır.

3) Üslûp: Klâsik Osmanlı süslemesi üslûbunun öncülerinden olan eser hemen hemen hiç boşluk bırakılmaksızın süslenmiş olmasıyla dikkati çeker. Süslemelri kimin yaptığı belli olmayıp yapı ile aynı zamanda yapılmıştır.
Vakfiyesi yoktur.

03.03.1924 senesinde 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat kanunu uyarınca kapatıldı. 1951 senesinde belediye tarafından tamir edildi.
02.11.1985 senesinde müftülükçe Kur'an Kursu olarak açıldı.

 
Üst Alt