- Katılım
- 26 Şubat 2011
- Mesajlar
- 503
- Tepkime puanı
- 10
Birçok insan mükemmel olmak için kendini mecbur hisseder.
Ancak mükemmel olmak için çaba göstermek genellikle hayal kırıklığına, oyalanmaya ve anksiyete, kızgınlık ve depresyon gibi stres kaynaklı semptomlara neden olur. Ayrıca mükemmeliyetçi insanlar kendilerini kanıtlayamadıkları zaman başkalarına çok kötü davranabilirler ve bu da yalnız kalmaya neden olabilir.
Mükemmeliyetçilik iki ucu keskin bir kılıç gibidir. Kişi hem en yüksek standartlara ulaşması hem de asla hata yapmaması gerektiğine inanır. Bu ilk bakışta olumlu bir özellik gibi görünse de aslında erişilmesi mümkün olmayan bir konuma umutsuzca erişme çabası anlamına gelir.
Mükemmeliyetçi insan, kendinden ve başkalarından durumun gerektirdiğinden daha yüksek kalitede performans bekleyen kişidir.
Bazı mükemmeliyetçiler hayatlarının her safhasında mükemmelliği gerekli bulmazlar. Bazı insanlar sadece özel hayatlarında mükemmeliyetçidirlerörneğin; mükemmel çocuk yetiştirmeye çalışmak ya da mükemmel eşi bulmak. Diğerleri iş yerinde mükemmeliyetçidir ve genellikle çok hırslı, olumsuz takım oyuncusu ve yapıcı eleştiriyle başa çıkamayan kişiler olarak kabul edilirler.
Çünkü en iyisi olmak ortak bilincin bir parçasıdır. Bir dereceye kadar mükemmeliyetçilik herkesi etkiler. Bu amaçla, aşağıdaki öneriler mükemmeliyetçilik tuzağından kaçmanıza yardımcı olur.
İlk adım olarak, mükemmeliyetçiliği bir erdem olarak görmekten vazgeçin. Mükemmeli elde etmek imkânsızdır, bunu anlayın. Çünkü bu şekilde bunun elde edebileceğiniz bir şey olmadığını anlayabilirsiniz.
Onun yerine, kendi kendinize hedefinize ulaşarak mükemmel için yarışmış olacağınızı söyleyin.
Örneğin; Bir rapor yazmak için görevlendirildiniz. Teslim tarihi sınırları içinde ve kabul edilecek güzel bir rapor yazma niyetindeki bir kişi mükemmel iş için uğraşır. Diğer taraftan mükemmeliyetçi kişi, kusursuz bir rapor teslim etmek için uğraşır ardından raporun bütünlüğü ve etkili olması için obsesif (takıntılı) davranarak teslim tarihini kaçırır.
Korkularınızla yüzleşin
Mükemmeliyetçiliği harekete geçiren korkunuzu güçlendirmemek için kendi kendinize sorun: Eğer mükemmel bir iş çıkartamazsam, kim kızacak? Kim kınayacak?
Ardından sormaya devam ederek daha da irdeleyin: Amirim projeyi mükemmel bir şekilde yapmadığım için beni gerçekten beğenmeyecek mi? Ve: Amirimi ailemin yerine ne kadar koyabilirim, onu gerçekten memnun etmeye çalışıyorum?
Birçok mükemmeliyetçi, kronik kaygı durumlarına, gerçekleşmeyecek yüksek beklentileri olan ailelerinin izinden giderek sahip olurlar. Mükemmel performans göstererek ailelerinin ve daha sonra herkesin onayını kazanacaklarına dair şuursuz umutları vardır.
Bir mükemmeliyetçinin inancının merkezinde bir şeyi ne kadar iyi yaparsan kendini o kadar iyi hissedersin düşüncesi vardır. Oysa mükemmeliyetçiler kendi başarılarından çok az tatmin olurlar. Nadiren yaptıkları şeyden memnun olabilirler çünkü hiçbir şey gerçekten mükemmel değildir. Bir sonraki zorlu iş için acele ederler.
Diğer taraftan mükemmel için uğraşan insanlar başarıyla ve onun verdiği güzel duygularla motive olurlar. Mükemmeliyetçiliğin pençesinden kurtulmak için zor bir işi bitirdikten sonra bir mola verin; layığıyla yerine getirilmiş işin keyfini çıkarın. Kendi kendinizi tebrik edin ve kendinize ruhsal olarak beslenmek için çalışmama izni verin.
Mükemmeliyetçilik öğrenilen bir davranıştır. Bu alışkanlığı bırakmak için bir onayı kabul etmek yeterlidir.
Performansım olmam gerektiği gibi değil. ve Normal insan yanılandır. Zorlandıkça bunlardan birini kendinize söyleyin ya da masanıza veya sık sık görebileceğiniz bir yere yapıştırın.
Mükemmeliyetçi Davranışlar NELERDİR?
Mükemmeliyetçi kişiler şu davranış özelliklerini gösterme eğilimindedirler:
Sürekli olarak denetleme ve onay alma,
Tekrarlama ve düzeltme,
Aşırı planlama, düzenleme ve sıralama,
Karar vermede güçlük çekme,
Erteleme,
Kaçınma,
Başkalarını değiştirmeye çalışma.
MÜKEMMELLİYETÇİLİĞİN ÇEŞİTLERİ:
Kendine yönelik: Ulaşılması olanaksız ve gerçek dışı standartlar belirleme eğilimi. Kişi kendisine son derece yüksek beklentiler dayatır, hata kabul etmez ve sürekli olarak kendisini eleştirir.
Başkasına yönelik: Belirlenen gerçek dışı ve yüksek standartlara başkalarının uymasını bekleme eğilimi. Bu kişiler başkalarına iş veremezler, yaptıklarını beğenmez, sürekli hata bulurlar. Genellikle öfke ve doyumlu ilişki kuramama sorunları vardır.
Sosyal beklentiler: Başkalarının kendilerinden ulaşılması olanaksız beklentileri olduğu inancı. Bu kişiler çevrelerinden onay ve takdir görmek için çok yüksek standartlara ulaşmaları gerektiğine inanırlar. Genellikle öfke, standartlara ulaşamadıklarında depresyon ve başkaları tarafından yargılanma korkusu duyduklarında da sosyal kaygı sorunları vardır.
Mükemmelliyetçiliği körükleyen olumsuz düşünceler:
Başarısız olmaktan korkma: Bu kişiler benliklerini ve özsaygılarını başarılarının üzerine kurmuşlardır. Bu nedenle en küçük bir başarısızlık onlar için yıkıcı olabilir.
Hata yapma korkusu: Bu kişiler hata yapmayı başarısızlıkla bir tutarlar, hata yapmaktan aşırı derecede kaçındıkları için öğrenme ve kendini geliştirme fırsatlarını da kaçırırlar.
Onaylanmama korkusu: Bu kişiler hata yaptıkları zaman başkaları tarafından kabul edilmeyeceklerine inanırlar. Mükemmel olmaya çalışmak kendilerini olumsuz eleştirilerden ve yargılardan koruma çabasıdır.
-meli, -malı düşüncesi : Bu kişilerin yaşamlarında yapılmalılar ve yapılmamalılar vardır. Genellikle kendilerine ve çevrelerine karşı esnek değildirler.
Mükemmeliyetçilikle baş etmek mükemmel olmadığımızı kabul etmemiz demek olduğu için cesaret gerektirir. Bunun için:Neler Yapabilirsiniz?
Mükemmel olmanın yarar ve zararlarını ayrı ayrı sıralayın: Artılar yani kendi kazandıklarınız ile eksiler yani ödediğiniz bedeller sıralandığında ödediğiniz bedellerin çok daha fazla olduğunu görebilirsiniz. Örneğin, ilişkilerinizde sorunlar yaşamak ya da sürekli olarak kaygı içinde olmak.
Ya hep ya hiç şeklindeki eleştirel düşünce tarzınızın farkına varın: Alışkın olduğunuz eleştirel düşüncelerinizin yerine daha gerçekçi ve mantıklı düşünceler koymayı öğrenin/deneyin. Kendiniz ya da bir başkası tarafından mükemmel olmayan şeyler yapıldığında, yapılanların iyi olan yanlarını bulmaya çalışın. Sonra kendinize şu soruları sorun: Gerçekten hissettiğim kadar kötü mü? Başka insanlar bunu nasıl değerlendiriyor?
Yapabilecekleriniz konusunda gerçekçi olun: Gerçekçi hedefler koydukça mükemmel olmayan sonuçların korktuğunuz ya da kaygılandığınız olumsuz sonlara varmadığını yavaş yavaş fark edeceksiniz.
Eleştiriyle nasıl baş edebileceğinizi öğrenin: Mükemmeliyetçi kişiler eleştirileri genellikle kişisel saldırı olarak algılar ve çok tepkisel davranırlar. Eleştiri ve kendiniz hakkında daha nesnel olmaya çalışın. Eğer biri sizi yaptığınız bir hatadan dolayı eleştirirse, hatanızı anlamaya çalışın ve hata yapma hakkınız olduğunu hatırlayın. Hatasız öğrenme ve gelişmenin de mümkün olmayacağını unutmayın.
Alıntı-Derleme
Ancak mükemmel olmak için çaba göstermek genellikle hayal kırıklığına, oyalanmaya ve anksiyete, kızgınlık ve depresyon gibi stres kaynaklı semptomlara neden olur. Ayrıca mükemmeliyetçi insanlar kendilerini kanıtlayamadıkları zaman başkalarına çok kötü davranabilirler ve bu da yalnız kalmaya neden olabilir.
Mükemmeliyetçilik iki ucu keskin bir kılıç gibidir. Kişi hem en yüksek standartlara ulaşması hem de asla hata yapmaması gerektiğine inanır. Bu ilk bakışta olumlu bir özellik gibi görünse de aslında erişilmesi mümkün olmayan bir konuma umutsuzca erişme çabası anlamına gelir.
Mükemmeliyetçi insan, kendinden ve başkalarından durumun gerektirdiğinden daha yüksek kalitede performans bekleyen kişidir.
Bazı mükemmeliyetçiler hayatlarının her safhasında mükemmelliği gerekli bulmazlar. Bazı insanlar sadece özel hayatlarında mükemmeliyetçidirlerörneğin; mükemmel çocuk yetiştirmeye çalışmak ya da mükemmel eşi bulmak. Diğerleri iş yerinde mükemmeliyetçidir ve genellikle çok hırslı, olumsuz takım oyuncusu ve yapıcı eleştiriyle başa çıkamayan kişiler olarak kabul edilirler.
Çünkü en iyisi olmak ortak bilincin bir parçasıdır. Bir dereceye kadar mükemmeliyetçilik herkesi etkiler. Bu amaçla, aşağıdaki öneriler mükemmeliyetçilik tuzağından kaçmanıza yardımcı olur.
İlk adım olarak, mükemmeliyetçiliği bir erdem olarak görmekten vazgeçin. Mükemmeli elde etmek imkânsızdır, bunu anlayın. Çünkü bu şekilde bunun elde edebileceğiniz bir şey olmadığını anlayabilirsiniz.
Onun yerine, kendi kendinize hedefinize ulaşarak mükemmel için yarışmış olacağınızı söyleyin.
Örneğin; Bir rapor yazmak için görevlendirildiniz. Teslim tarihi sınırları içinde ve kabul edilecek güzel bir rapor yazma niyetindeki bir kişi mükemmel iş için uğraşır. Diğer taraftan mükemmeliyetçi kişi, kusursuz bir rapor teslim etmek için uğraşır ardından raporun bütünlüğü ve etkili olması için obsesif (takıntılı) davranarak teslim tarihini kaçırır.
Korkularınızla yüzleşin
Mükemmeliyetçiliği harekete geçiren korkunuzu güçlendirmemek için kendi kendinize sorun: Eğer mükemmel bir iş çıkartamazsam, kim kızacak? Kim kınayacak?
Ardından sormaya devam ederek daha da irdeleyin: Amirim projeyi mükemmel bir şekilde yapmadığım için beni gerçekten beğenmeyecek mi? Ve: Amirimi ailemin yerine ne kadar koyabilirim, onu gerçekten memnun etmeye çalışıyorum?
Birçok mükemmeliyetçi, kronik kaygı durumlarına, gerçekleşmeyecek yüksek beklentileri olan ailelerinin izinden giderek sahip olurlar. Mükemmel performans göstererek ailelerinin ve daha sonra herkesin onayını kazanacaklarına dair şuursuz umutları vardır.
Bir mükemmeliyetçinin inancının merkezinde bir şeyi ne kadar iyi yaparsan kendini o kadar iyi hissedersin düşüncesi vardır. Oysa mükemmeliyetçiler kendi başarılarından çok az tatmin olurlar. Nadiren yaptıkları şeyden memnun olabilirler çünkü hiçbir şey gerçekten mükemmel değildir. Bir sonraki zorlu iş için acele ederler.
Diğer taraftan mükemmel için uğraşan insanlar başarıyla ve onun verdiği güzel duygularla motive olurlar. Mükemmeliyetçiliğin pençesinden kurtulmak için zor bir işi bitirdikten sonra bir mola verin; layığıyla yerine getirilmiş işin keyfini çıkarın. Kendi kendinizi tebrik edin ve kendinize ruhsal olarak beslenmek için çalışmama izni verin.
Mükemmeliyetçilik öğrenilen bir davranıştır. Bu alışkanlığı bırakmak için bir onayı kabul etmek yeterlidir.
Performansım olmam gerektiği gibi değil. ve Normal insan yanılandır. Zorlandıkça bunlardan birini kendinize söyleyin ya da masanıza veya sık sık görebileceğiniz bir yere yapıştırın.
Mükemmeliyetçi Davranışlar NELERDİR?
Mükemmeliyetçi kişiler şu davranış özelliklerini gösterme eğilimindedirler:
Sürekli olarak denetleme ve onay alma,
Tekrarlama ve düzeltme,
Aşırı planlama, düzenleme ve sıralama,
Karar vermede güçlük çekme,
Erteleme,
Kaçınma,
Başkalarını değiştirmeye çalışma.
MÜKEMMELLİYETÇİLİĞİN ÇEŞİTLERİ:
Kendine yönelik: Ulaşılması olanaksız ve gerçek dışı standartlar belirleme eğilimi. Kişi kendisine son derece yüksek beklentiler dayatır, hata kabul etmez ve sürekli olarak kendisini eleştirir.
Başkasına yönelik: Belirlenen gerçek dışı ve yüksek standartlara başkalarının uymasını bekleme eğilimi. Bu kişiler başkalarına iş veremezler, yaptıklarını beğenmez, sürekli hata bulurlar. Genellikle öfke ve doyumlu ilişki kuramama sorunları vardır.
Sosyal beklentiler: Başkalarının kendilerinden ulaşılması olanaksız beklentileri olduğu inancı. Bu kişiler çevrelerinden onay ve takdir görmek için çok yüksek standartlara ulaşmaları gerektiğine inanırlar. Genellikle öfke, standartlara ulaşamadıklarında depresyon ve başkaları tarafından yargılanma korkusu duyduklarında da sosyal kaygı sorunları vardır.
Mükemmelliyetçiliği körükleyen olumsuz düşünceler:
Başarısız olmaktan korkma: Bu kişiler benliklerini ve özsaygılarını başarılarının üzerine kurmuşlardır. Bu nedenle en küçük bir başarısızlık onlar için yıkıcı olabilir.
Hata yapma korkusu: Bu kişiler hata yapmayı başarısızlıkla bir tutarlar, hata yapmaktan aşırı derecede kaçındıkları için öğrenme ve kendini geliştirme fırsatlarını da kaçırırlar.
Onaylanmama korkusu: Bu kişiler hata yaptıkları zaman başkaları tarafından kabul edilmeyeceklerine inanırlar. Mükemmel olmaya çalışmak kendilerini olumsuz eleştirilerden ve yargılardan koruma çabasıdır.
-meli, -malı düşüncesi : Bu kişilerin yaşamlarında yapılmalılar ve yapılmamalılar vardır. Genellikle kendilerine ve çevrelerine karşı esnek değildirler.
Mükemmeliyetçilikle baş etmek mükemmel olmadığımızı kabul etmemiz demek olduğu için cesaret gerektirir. Bunun için:Neler Yapabilirsiniz?
Mükemmel olmanın yarar ve zararlarını ayrı ayrı sıralayın: Artılar yani kendi kazandıklarınız ile eksiler yani ödediğiniz bedeller sıralandığında ödediğiniz bedellerin çok daha fazla olduğunu görebilirsiniz. Örneğin, ilişkilerinizde sorunlar yaşamak ya da sürekli olarak kaygı içinde olmak.
Ya hep ya hiç şeklindeki eleştirel düşünce tarzınızın farkına varın: Alışkın olduğunuz eleştirel düşüncelerinizin yerine daha gerçekçi ve mantıklı düşünceler koymayı öğrenin/deneyin. Kendiniz ya da bir başkası tarafından mükemmel olmayan şeyler yapıldığında, yapılanların iyi olan yanlarını bulmaya çalışın. Sonra kendinize şu soruları sorun: Gerçekten hissettiğim kadar kötü mü? Başka insanlar bunu nasıl değerlendiriyor?
Yapabilecekleriniz konusunda gerçekçi olun: Gerçekçi hedefler koydukça mükemmel olmayan sonuçların korktuğunuz ya da kaygılandığınız olumsuz sonlara varmadığını yavaş yavaş fark edeceksiniz.
Eleştiriyle nasıl baş edebileceğinizi öğrenin: Mükemmeliyetçi kişiler eleştirileri genellikle kişisel saldırı olarak algılar ve çok tepkisel davranırlar. Eleştiri ve kendiniz hakkında daha nesnel olmaya çalışın. Eğer biri sizi yaptığınız bir hatadan dolayı eleştirirse, hatanızı anlamaya çalışın ve hata yapma hakkınız olduğunu hatırlayın. Hatasız öğrenme ve gelişmenin de mümkün olmayacağını unutmayın.
Alıntı-Derleme