Konya Tuzlukçu ilçesi

Ekrem

Yönetici-Admin
Yönetici
Süper Mod
Üyemiz
Katılım
22 Şubat 2011
Mesajlar
9,111
Tepkime puanı
81
Yüzölçümü :589 km2
Nüfusu : 9.909
İlçe merkezi : 5.969
Köyler : 3.940
Rakım : 1000 m.

Konya-Kadnhan1.jpg

Doğanhisar İlçesi Ketenlik yaylasından gelerek Yazla (Apsarı) yakınlarında Viran veya Ören Tuzlukçu adı verilen mevkide konaklayan, daha sonra bilinmeyen nedenlerle göç ederek bu günkü Yukarı Mahallede bulunan Hüyük ismi verilen tepenin çevresine yerleşen Karakeçili Yörüklerinden bir boy (Yukarı Mahalle) ile Afyon Sultan Dağları eteklerinde yaşayan, hayvancılıkla uğraşan Avşar Türkmenlerinden bir boyun (Aşağı Mahalle) birleşiminden oluşur. Yerleşimden sonra Yukarı Mahalle Höyük yanında ikamet eden ailelerden Serdar oğlu Halil Bey’e Sancak Beyliği verilmiştir. Sancak Beyi Halil Bey Gedil Köyünden bir kızla evlenmiş, bundan 5 erkek çocuk dünyaya gelmiş, bunların adları Serdar oğlu Savran Yakup, Serdar oğlu Veli, Serdar oğlu Hacı Veli, Serdar oğlu Hacı Molla ve Serdar oğlu Kadir isimli kişilerdir. Buna dayalı olarak aynı İlçe Merkezinde yer almasına rağmen her iki mahallenin gelenek görenekleri arasında halen küçük de olsa farklılıklar vardır.

Sultandağı eteklerinden gelenlerin yerleşim yerlerinin adı İstanbul Başbakanlık arşivindeki Kanuni devrine ait kayıtlarda URDUS veya URANDUS olarak geçmektedir. İbrahim Hakkı KONYALI’nın “Konya İli” adlı kitabında Kanuni Devrinde Tuzlukçu’nun 15 hanelik bir oba olarak yerleştiği görülmektedir.

Aynı kayıtlara göre Tuzlukçunun kuruluş yıllarındaki kayıtları 25 iken, 1872 yılında Konya salnamesinde Akşehir İlçesine bağlı 34 yerleşim yeri içerisinde Tuzlukçu 123 hane 428 nüfus ile en büyük yerleşim yeri konumundadır.

İlçenin ismi hakkında çeşitli rivayetler vardır. Bir rivayete göre çevre köy ve kasabalardan tuz getirmek için Tuz Gölüne giden kervanların konaklama yeri olduğu için Tuzlukçu, diğer bir rivayete göre de arazinin kıraç ve ağaçsız olması nedeniyle sert esen rüzgarların kaldırdığı tozlardan dolayı ‘Tozlukçu’ denilmiş zamanla değişime uğrayarak ‘Tuzlukçu’ olmuştur.

İlçemizin isminin Tuzlukçu olması konusunda çeşitli rivayetler vardır. Bir rivayete göre çevre ilçe ve köylerden tuz getirmek için tuz gölüne gidin kervanların konaklama yeri olduğu için bu yöreye Tuzlukçu adı verilmiştir. Bir diğer rivayete göre arazinin kıraç ve ağaçsız olması, esen sert rüzgarlardan da çok toz kalkmasının dolayı yöreye Tozlukçu denilmiştir. Zamanla Tozlukçu ismi değişime uğrayarak Tuzlukçu şekline dönüşmüştür.

Cumhuriyetin ilk yıllarında Akşehir İlçesine bağlı bir köy olan Tuzlukçu 1929 yılında aşağı ve yukarı Tuzlukçu' nun birleşmesiyle nahiye olmuştur. 1949 yılında nüfusunun 2000'i aşması sonucu belediye teşkilatı kurulmuş, 9 Mayıs 1990 tarihinde de ilçe olmuştur. Halen 11 köyü bulunmaktadır.

Doğusu Ilgın , batısı Akşehir Gölü ve Afyon'un Sultandağı İlçesi Güneyi Akşehir ve Kuzeyi Yunak ile çevrilmiştir. Türkmen-Emir dağlarının güneydoğu uzantılarına yaklaştıkça neojen tabakalardaki dalgalılığın arttığı dikkati çeker. Konarı Köyü bu genç oluşumlarla eski kitlelerin temas yeridir. Hursunlu'dan Konarı ve Kundullu'ya doğru gidildikçe hemen tamamen genç kalkerler üzerinden geçilir. Kundullu ve Konarı'dan Tuzlukçu'ya doğru gelindiği zaman kalkerlerin kuzeybatıda kaldığı görülür Fakat az sonra dik bir basamakla ovaya doğru inilir. Basamağın nisbi yüksekliği 60-70 m. kadardır. Tuzlukçu bir ovanın içerisindedir.

Tuzlukçu ilçesinde hiç akarsu olmamakta birlikte bazı köylerde çok küçük dereler vardır. İlçenin güneybatısında bulunan Akşehir gölü Konya İlinin üçüncü büyük gölüdür. İlçenin bitki örtüsü bozkır olup, genelde yeşilliğin az olduğu görülür. Denizden yüksekliği 960'm.dir. Suyu tatlıdır. Sultan Dağları'ndan inen kar ve yağmur sularından meydana gelen dere sularıyla beslenir. Bunun yanında Eber Gölü'nün fazla suları da Akşehir gölüne boşalır. İçinde az da olsa sazan ve turna balığı bulunur. Göl Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1992 yılında 01/07/1992 tarih ve 1368 kararla "Doğal Sit Alanı" ilan edilmiştir.

KÖYLER
ÇÖGÜRLÜ

Ilçeye en yakin köy olup 5 km mesafededir. Eski adi “Menlik” tir. 113 kisinin yasadigi köyde temel geçim kaynagi tarim ve hayvanciliktir. Köy halki eski Bulgaristan göçmenlerindendir. Köyde okul mevcut olmasina ragmen tasimali egitim yapilmaktadir.

ERDOGDU

Ilçeye uzakligi 12 km’dir. 200 haneli köyde 502 kisi yasamaktadir. Tatarların kurduğu köyde Halk, Tatar ve Bulgaristan göçmenlerinden oluşmaktadır. Köyün 1.800 dekar merasi vardir. Temel geçim kaynagi tarim ve hayvanciliktir. Köyde cami, saglik ocagi, tarim kredi kooperatifi, postane, 6 derslikli okul ve ögretmen lojmani mevcuttur. Ögrenci azligindan kapali olan okulda 1. ve 2. kademe ögrencileri Aksehir’e tasinmaktadir.

GÜRSU

Düz bir ovada kurulu, ilçeye 6 km uzaklikta 197 kisinin yasadigi, 400 dekar merasi olan küçük bir köydür. Köyde eski Rus Kazaklari yasadigindan “Kazak Köyü” de denmektedir. Halen kilise kalintilari mevcuttur. Egitim-Ögretim Merkeze tasimali olarak yapilmaktadir.

KONARI

Köy genis bir yerlesime sahiptir. Ilçeye uzakligi 15 km olup nüfusu 769’dur. 3003 dekar merasi mevcuttur ve baslica geçim kaynagi halicilik, tarim ve hayvanciliktir. Köyde 128 ögrenci ile 1. ve 2. kademe egitim yapilmaktadir.

KORASI

Ilçeye uzakligi 18 km olan köy Bozdag eteklerinde kurulmustur. Nüfusu 1.110 kisidir. Baslica geçim kaynaklari arasinda tarim ve hayvanciligin yanisira baska köylerde tarim isçiligi yapmakta yer alir. Okul faaliyettedir.

KÖKLÜCE

Ilçeye uzakligi 23 km olup nüfusu 338’dir. Eski ismi “Kaha” dir. Köyde saglik ocagi olmasina ragmen personeli yoktur. Egitim-Ögretim Aksehir’e tasimali olarak yapilmaktadir.

KUNDULLU

Köy Gavur Daglari eteklerinde kurulmus olup ilçeye uzakligi 16 km ve nüfusu 701’dir. 2360 dekar merasi mevcuttur ve yine geçim kaynagi tarim ve hayvanciliktir. Köyde 2 adet cami ve saglik ocagi mevcut olmasina ragmen saglik ocaginin personeli yoktur. Egitim-Ögretim 1. kademe köyde 2. kademe Merkeze tasimali olarak yapilmaktadir.

MEVLÜTLÜ

Aksehir-Yunak yolu üzerinde kurulu köyde 326 kisi yasmakta ve 1.200 dekar merasi bulunmaktadir. Ilçeye uzakligi 15 km’dir. Köyde cami ve personeli olmayan saglik ocagi mevcuttur. Egitim-Ögretim Merkeze tasimali olarak yapilmaktadir.

PAZARKAYA

Aksehir-Yunak yolu üzerinde kurulu köyde 19 kisi yasmaktadir. Göçmen vatandaslarimizin olusturdugu köy Ilçeye 8 km’dir. Egitim-Ögretim Merkeze tasimali olarak yapilmaktadir.

SUBATAN

Ilçeye uzakligi 10 km olup nüfusu 108 kisidir. Egitim-Ögretim Merkeze tasimali olarak yapilmaktadir. Temel geçim kaynagi tarim ve hayvanciliktir.

TURSUNLU

Ilçeye uzakligi 20 km’dir. Düz bir ovada kurulu köyün nüfusu 227’dir. 1.672 dekar merasi vardir. Egitim-Ögretim Ilgin Ilçesi Çavusçu Kasabasina tasimali olarak yapilmaktadir.

ULAŞIM VE ALTYAPI
Ilçeye Aksehir girisinden, Ilgin girisinden ve Erdogdu girisinden asfalt karayolu ile baglanti vardir. Ilçemiz Aksehir-Yunak Karayolundan 7 km içeridedir. Ilçemiz Aksehir’e 29, Ilgin’a 40, Yunak’a 45, Konya’ya ise Ilgin üzerinden 130, Aksehir üzerinden 170 km mesafededir.

Demiryolu ulasimi Aksehir üzerinden saglanmaktadir.

Ilçede kanalizasyon sistemi olmadigindan halkin kendi kazdiklari fosseptik çukurlari ile geçici çözüm saglanmaktadir.

Ilçede su sorunu halledilmis olmakla beraber özellikle Ilçe Merkezindeki içme suyunun kalitesi yer alti suyu olmasi ve asiri kireçten dolayi fevkalade kötüdür. Elektrikte ise hatlarin elden geçirilmesi gerekmektedir.

Ilçeden Aksehir’e sürekli ve düzenli seferler vardir. Konya’ya ise haftanin belli günlerinden tek seferler düzenlenmektedir.

COGRAFI YAPI
Ilçe, Dogusunda Ilgin, Batisinda Aksehir Gölü ve Afyon Ili Sultandagi Ilçesi, Güneyinde Aksehir ve Kuzeyinde Yunak Ilçeleri ile çevrilidir.

Ilçenin Konya’ya ulasimi Aksehir üzerinden 156, Ilgin üzerinden 117 km’dir.

Yüzölçümü Merkez 115, köyler ise 489 olmak üzere toplam 604 km²’dir.

Ilçenin Güneybatisinda bulunan Aksehir Gölü 960 m rakimli olup 1992 yilinda dogal sit alani ilan edilmistir.

Iklim tipik karasal iklimdir. Yazlar sicak ve kurak, kislar soguk ve yagislidir. Yer yer sert rüzgarlar hakimdir.

Bölge Ege ile Iç Anadolu’nun sinirini teskil etmektedir. Denizden yüksekligi ortalama 1000 m. olan bir ovadir. Arazilerin genisligi nedeniyle sonradan Pazarkaya, Çögürlü, Erdogdu, Kazak Köyü, Köklüce, Subatan ve Tursunlu Köyleri iskanen yerlestirilmislerdir.

NÜFUS DURUMU
Ilçenin nüfusu 2000 yili sayimina göre Merkez 5.969, köyler toplami 3.940 olmak üzere toplam 9.909’dur. Ölüm orani yillik 0,24 dogum orani ise 2,1’dir.

Ilçede km² ye düsen insan sayisi 18 kisidir. Nüfusun % 49’u erkek, % 51’i kadindir. Okuma yazma orani % 90’dır.

IDARI DURUM
Ilçemize bagli 11 köy ve ilçe merkezinde 4 mahalle bulunmaktadir. Ilçemize bagli kasaba yoktur. Belediye olarak sadece Tuzlukçu Belediyesi vardir. Emniyet teskilati mevcut olup, askerlik islemleri Aksehir Askerlik Subesince yürütülmektedir.

Merkez Mahallelerimiz Asagi Mahalle, Orta Mahalle, Yukari Mahalle ve Pazar Mahallesidir.

SOSYAL DURUM
Ilçe halkinin yarisindan fazlasi Merkezde ikamet etmektedir. Disariya fazlaca göç olmamakla berber ekonomik durumun zayif olmasi sebebiyle Ilçeye de göç yoktur. Bunlarin sebebi ise konut sorunu ve issizliktir. Issizlik sebebiyle halkin önemli bir kismi diger illerde çalismaktadir.

Halkin baslica geçim kaynagi tarim ve hayvanciliga dayali olmakla beraber ipek hali dokumaciligi ve bagcilikta önemli yer tutar. Ilçe merkezi ve köylerde hububat yanisira kavun karpuz yetistiriciligi de yaygindir. Üretimi tesvik etmek için her yil Eylül ayinda “Üzüm-Karpuz ve Ipek Hali Festivali” düzenlenmektedir.

Ilçenin Elektrik, Su ve Telefon sorunu bulunmamaktadir. Saglik Ocagi Merkez ve Erdogdu teskilati ile Merkez ve köylere hizmet vermektedir. Mevlütlü, Kundullu ve Köklüce köylerinde ise Saglik Ocaklari mevcut olmasina ragmen elemansizliktan hizmet verememektedir. Ilçe Merkezinde en büyük sorun kanalizasyon sisteminin tam olmayisidir.

EGITIM VE KÜLTÜR DURUMU
Ilçe Merkezinde 3 Ilkögretim 1 Çok Programli Lise vardir. Lisede 12 ögretmen, 120 ögrenci,8 derslik, Ilkögretimlerde ise toplam 27 ögretmen, 670 ögrenci, 28 derslik vardir. Köylerde ise 15 ögretmen ve 481 ögrenci mevcuttur.

Ilçe Merkezindeki kütüphane Ilçe Milli Egitim Müdürlügü binasinda hizmet vermektedir.

Ilçede sportif faaliyetler için bir çim futbol sahasi mevcuttur. Kapali spor salonu, sinema ve tiyatro yoktur.

FOLKLOR
Ilçede dini bayramlarda Bayram Namazindan hemen önce çocuklar kapilarda gezerek “Bisi bisi ebemin çürük disi verene bulgur asi vermeyene sapan tasi” gibi çesitli mani ve deyisler söylerler. Namazi müteakip cemaat birbiriyle bayramlasir. Ilan edilen bir saatte önce Kaymakam daha sonra askeri ve mülki erkan bayramlasir ve halki kabul ederler.

Cenazelerden 5-10 sonra cenaze evince yağda kızartılmış ekmek olan “Bişi” ve un helvası dağıtılır.

Milli bayramlarda ise halkin katilimi oldukça fazladir. Yine bu katilimda kadinlarin orani erkeklere göre daha çoktur.

EKONOMIK DURUM
Bugday, Arpa, Yulaf, Mercimek, Seker Pancari, Nohut ve Üzüm Ilçemizde yetistirilen baslica tarim ürünleridir. Hububat genelde Toprak Mahsulleri Ofisince alinmaktadir.

Ilçede toplam tarim arazisi 398.420 dekardir. Bagcilik ise 4.000 dekar kadardir. Toprak genellikle killi ve tinli yapiya sahiptir. Tarim arazisinde %43 Bugday, % 48 Arpa, % 1 Üzüm ve % 8 diger ürünler yer alir.

Ilçe ve çevre ilçelerin asili ve asisiz asma fidani ihtiyacini karsilamak üzere 1995 yilinda Hazineden Özel Idare adina 156 dekar arazi tahsis edilmistir. Yüksek verimli ve bölgemize adapte üzüm çesitlerinin örnek olarak yetistirilmesine baslanmistir. Ayni zamanda bu alanda Tarim Il ve Ilçe Müdürlügünce düzenlenen Tarla Günlerinde çiftçimize yeni tarim teknikleri ve bilinçli tarim ögretilmektedir.

1980 yilindan sonra Ilçede Ipek Hali dokumaciligi yapilmaya baslanmis, o yillarda hali pazarlama isiyle ilgili bir sektör olusturulmustur. Fakat son yillarda zahmetli bir is olusu, girdilerin yükselmesine ragmen pazarlamada sorunlarla karsilasilmasi nedenleriyle bu isle ugrasan kisi ve esnaf sayisi çok azalmistir.

1990 yillarindan sonra Ziraat Bankasi kaynakli süt sigirlari dagitimlari ve yetistiricilerin bilinçlenmesi sonucu kendilerinin temin ettikleri yüksek verimli süt sigirlari sayesinde yetistiriciler süt sigirciligina egilmislerdir. Halen günlük olarak sütler 3 ayri firma tarafindan toplanmakta ve çiftçilere düzenli bir gelir saglamaktadir. Bu sayede halk yerli inek yetistiriciliginden kültür irki ineklere yönelmistir.

Ilçede 3.200 büyükbas, 14.900 küçükbas ve 30.000 civarinda da kanatli hayvan mevcuttur.

Ilçede Türkiye Kalkinma Vakfi ve Aksehirli girisimcilerin katilimiyla bir yem fabrikasi kurulmus olmasina ragmen su anda ekonomik sebeplerden kapali bulunmaktadir.

Aksehir çikisinda bulunan kum ocaklari yillarca yagmalanmistir Son yillarda ise Kaymakamlik tarafindan denetim ve kontrol altina alinmis ve ruhsatlandirmaya tabi tutulmustur.

Korasi yakinlarinda iki adet mermer ocagi olmasina ragmen yeterli hammadde bulunamadigindan kapatilmistir. Fakat özel sirketlerce isletilen mermer ocaklari vardir.

Ilçede küçük bir sanayi sitesinde demir dograma ve agaç isleri ile ugrasan esnaf vardir.

Yakit olarak evlerde Ilgin yöresinden çikan linyit kömürü kullanilmaktadir.

Ayrica Ziraat Bankasi, Erdogdu Köyünde Tarim Kredi Kooperatifi ile sulama ve kalkinma kooperatifleri de vardir.
 
Üst Alt