Giyım kuşam

ceylannur

Uzman Kardeşimiz
Üyemiz
Katılım
2 Eylül 2011
Mesajlar
3,872
Tepkime puanı
37
karadenizlicift.jpg


Erkek Kıyafetleri


Kıyafetler eskiden yünden dokunmaktaydı ama son zamanlarda satın alına kumaştan dikilmiştir. Ceket ve zıpka denilen üstü bol, dizinden aşağısı dar pantolon giyilir. Gömlek üzerine yelekte giyilebilir. Ayağa çapula veye çarıkta giyilebilir. Kudi ve kukula denilen başlıkları vardır. Bu başlıklarda uzunca bir bağ da olabilir. Kemerinde süslü fişekliği, barut kabı, tütün ve para kesesi ile silahlığında karakulak (yatağın) bıçağı bulunur. Omuzunda tüfeği asılıdır.

Kadın Kıyafetleri


Yöre kadını örtünmenin yanında giydiği önlük, kuşak, peştamal ile bölgesel şartlarda rahat çalışabilecek en uygun kıyafeti bulmuştur. Arkadan saran kalın kuşak, gün boyu ıslak zeminde çalıştığından onu oturduğu yerin zararından korumakta, uzun çorapları ıslandığında her gün değişimi kolaylaştırmakta, önlükleri peştemali ise günlük işlerden kıyafetlerden kirlenmesini, yıpranmasını önlemektedir.


kesan.jpg


Çember : Kenarları işlemeli, sade, renkli veya motifli başörtü.


Yaşmak : Kenarları işlemeli ve renkli başörtü. Genellikle çember üzerine takılarak kullanılır.

Yazma : Yaşmağın büyüğüne denir.

Atkı : Genellikle kadınların kullandığı büyük başörtü.

Peştemal : Daha çok evli ve yaşlı bayanların kullanıldığı, bel örtüsü olarak da kullanılan ince çubuklu desenli başörtü.

Makaslı Peştemal : Püsküllü ve delikli peştemal. Daha çok genç kızlar ve genç kadınlar kullanır.

Kara Peştemal : Genellikle yaşlıların kullandığı, kenarları kırmızı kara peştemal.

Çeşan : Başa veya bele takılan, geniş çubuk desenli bir tür peştemal, dolaylık da denir.

Tepeluk : Gelinlerin giydiği ufak paralarla süslenmiş fes.

Fistan : Oldukça bol ve uzun dikilen, altlı üstlü bütün giysi.

Entari : Fistana entaride denir.

Gozli Çarşaf : Altlı üstlü bele bağlanarak kullanılan beyaz çizgi desenli siyah çarşaf.

Etekluk : Uzun eteklere denir.

Üç Etek :Genellikle kadife bezden yapılan altlı üstlü bütün etek. Üst ceket kısmına Kutni denirdi.

Geceluk : Kollu gecelik.

Yun Çorap : Beş cağla dokunan, uzun veya yarım biçimde çorap.

Şal Kuşağı : Yünden dokuma, daha çok kadınların ve yaşlı erkeklerin kullandığı kuşak.

Don : Belden dize kadar çok geniş ve bacak kısımları lastikle tutturulan bir tür kısa şalvar.

Tor kuşağı : Özel bir iplikten dokunan kemer.

Patik : Ev içersinde terlik yerine kullanılan kısa yün çorap.

Kongoş Çarık : İneklerin diz derilerinden hemen herkesin yapabildiği basit çarık.

Çarık : Hasılsız deriden yapılan basit çarık.

Hasıllı Çarık : Hasıllı deriden ancak ustaların yapabildiği çarık.

Kontra : Genellikle zengin kadınların giyebildiği topuksuz ayakkabı.

Tad :Deriden veya yünden dokunarak yapılan çarık biçimli, bağcıklı çocuk ayakkabısı

Mes : Yaşlıların çorap üzerine giydikleri, ayakkabı içine soktukları deriden yapılmış bir tür çorap.

Cizme :Deriden veya lastikten yapılan boğzlı bir tür ayakkabı.

Hamal Lastik :Daha çok iş yapılırken kullanılan lastik.

Lastik : Son dönemlerde giyilen, cizlavit de denilen en yaygın olan lastik ayakkabı.

Nalım : Takunya da denilen ahşaptan yapılmış kaba terlik.

Hedik : Ahşap malzemeyle yapılan, ızgara biçimli kar ayakkabısı
Bu eşyaları tamamlayan kadın süs eşyaları da önemlidir.

Hemayil :Üçgen veya dörtgen biçimli gümüş zincirli kap.

Beşli : Kurdeleyle bağlanarak yakaya takılan altın süs eşyası.

Kupli : Kurdeleyle boğaza takılan bir reşat altın değerindeki altın süslü.

Yuzuk : Yüzük

Kupe : Küpe

Kaleçi : Daha çok çocukların kullandığı süs eşyası, boncuk.


trabzonlukadin.jpg





dolaylik.jpg

Başluk : Başa sarmak için dar ve uzun bir bez parçasından yapılır. Kukula da denir. Herkesin kendine has bir yöntemle bağlar, çoğunlukla her iki yana kulaklıklar bırakılırdı. Renk çoğunlukla haki olur ve elbiseye uydurulurdu.

Fes : Yün iplikle cağla (şişle) dokunup başa takılırdı.

Taka : Başa takmak için kumaştan yapılan başlık

Mendil : El, yüz temizliğinde olduğu gibi cep süsü eşyası ve başlık olarak da kullanılırdı. Mendilin iki ucu düğümlenip başa takılacak hale getirilirdi.

Yağluk : İki ucu düğümlenerek başlık olarak kullanılan bez parçası.

Abaniye : İpekten , sarımtırak dallı nakışlarla işlenmiş, abani denilen bir bezin fes üzerine sarılmasıyla elde edilen sarık.

Saruk : Daha çok din adamlarının giydiği beyaz başlık

Mintan : Açık olan kısmı boğaza kadar düğmeli yakasız gömlek.

İç Gömlek : Mintan altına giyilen bugünkü atlet görevini gören giysi

Fanila : Atlet, kollu çamaşır.

Yelek : Bugünkü yeleklere benzeyen, fakat yelekten daha bol olan giysi

Çoha :yeleğe benzeyen, vücudu saran geniş ve kollu giysi

Zıpka : Alt kısımları, dar üst kısımları geniş altlı üstlü bütün giysi. Zıpkanın uçkur denilen kısmı düğmeliydi. Bele bir kuşakla bağlanırdı. Genelde siyah bezden yapılır ve mintanla giyilirdi.

İşdoni : Paçalı kilot

Kanaviça Pantul : Şalvar biçimli, bele bir kuşakla bağlanan iri keten dokuma bezden yapılan pantolon. Genellikle çocukların giydiği bu pantolonu büyükler de giyerdi. Daha çok bir iş pantolonu kabul edilirdi.

Kilot Pantul : Paçaları dize kadar dar, üst kısmı sağdan ve soldan bele kadar geniş olan pantolon. Dar olan kısım düğmelerle açılır ve kapatılırdı. Bele bir kemerle bağlanırdı.

Golf Pantul : Paçası dize kadar dar, üst kısmı bol olan pantolon. Dize kadar dar olan kısım düğümlenirdi. 1940'lı yıllarda moda olan bir giysiydi.

Yun Çorap : Beş cağla dokunan, uzun veya yarım biçimde çorap.

Şal Kuşağı : Yünden dokuma, daha çok kadınların ve yaşlı erkeklerin kullandığı kuşak.

Kongoş Çarık : İneklerin diz derilerinden hemen herkesin yapabildiği basit çarık.

Çarık : Hasılsız deriden yapılan basit çarık.

Hasıllı Çarık : Hasıllı deriden ancak ustaların yapabildiği çarık.

Çapula : Hasıllı deriden yapılan kaliteli, çarık üstü bir ayakkabı. Çapula özel ustalarınyapabildiği ve zenginlerin giyebildiği bir ayakkabı çeşidiydi.

Yemeni : Hasıllanmış siyah deriden altları kösele olarak yapılan, ancak zengin ve ağaların giyebildiğibir ayakkabı türü

Tad : Deriden veya yünden dokunarak yapılan çarık biçimli, bağcıklı çocuk ayakkabısı

Mes : Yaşlıların çorap üzerine giydikleri, ayakkabı içine soktukları deriden yapılmış bir tür çorap.

Cizme : Deriden veya lastikten yapılan boğzlı bir tür ayakkabı.

Hamal Lastik : Daha çok iş yapılırken kullanılan lastik.

Nalım : Takunya da denilen ahşaptan yapılmış kaba terlik.

Hedik : Ahşap malzemeyle yapılan, ızgara biçimli kar ayakkabısı.
Bu erkek kiyafetlerini tamamlayan süsü eşyaları da önemlidir.

Hemayil : Üçgen veya dörtgen biçimli gümüş zincirli kap.

Köstek : Genellikle yelek üzerine asılan üç sıra gümüş saat zinciri.

Picak :Daha çok morunmak için kın içersinde saklanan kesici alet. Genellikle iki tane taşınırdı. Birinin ucu sivri, diğerinin ise yuvarlak olurdu.

Tapanca : Daha çok korunmak için taşınırdı.
 
Üst Alt