Ana sayfa
Forumlar
Yeni mesajlar
Forumlarda ara
Neler yeni
Yeni mesajlar
Son aktiviteler
Giriş yap
Kayıt ol
Neler yeni
Ara
Ara
Sadece başlıkları ara
Kullanıcı:
Yeni mesajlar
Forumlarda ara
Menü
Giriş yap
Kayıt ol
Install the app
Yükle
Ana sayfa
Forumlar
BÖLGELERİMİZ VE ŞEHİRLERİMİZ
Bölgeler ve Şehirler
Güney Doğu Anadolu Bölgesi
Gaziantep
Gaziantep Konuşması
JavaScript devre dışı. Daha iyi bir deneyim için, önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya
alternatif bir tarayıcı
kullanmalısınız.
Konuya cevap cer
Mesaj
<blockquote data-quote="ceylannur" data-source="post: 25460" data-attributes="member: 1208"><p style="text-align: center"><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: #6cf"><span style="color: blue">Gaziantep Konuşması</span><span style="color: blue"></span></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: #6cf"><span style="color: blue"></span></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: #6cf"><span style="color: blue"></span></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Anteplice - Antep Ağzı - Antep Konuşması - Antep Şivesi - Antep Ağzı Konuşmalar - Gaziantep Ağzı Bedduaları</span></span></span><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"></span></span><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Eski değerleri kaybetmeden yeniliğe açık olmak Gazianteplinin özelliğidir. Gaziantep’i görmemiş olanlar, bulunduğu bölgenin etkisiyle Arapçanın konuşulduğu, Arapçanın etkisinin fazla olduğu bir il sanırlar. Oysa Antep’te Arapça konuşan bir tek insana rastlanmaz. Yöremiz halkı en eski asırlardan beri Türkçe konuşmaktadır. 1918 yılına kadar Suriye ile Türkiye arasında sınır bulunmamaktaydı. Arapça konuşulan Halep, vilayet merkezi idi. Antep ise Halep’in kazasıydı. Aralarında Kilis’ten geçen sadece 120 km‘lik bir yol vardı. Mesafenin bu kadar az olmasına karşın, bu iki yerleşim yeri dil ve kültür bakımından birbirini fazla etkileyememiştir.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Ömer Asım Aksoy'un Antep ağzı kitabından aktarılmıştır.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Gaziantep bölgesi ağız özelliği daha çok Anadolu Türkçesi'nin etkisini taşır. Gaziantep ağzı Anadolu ve Azeri lehçelerinin kökü olan Oğuz lehçesinden ayrı bir özellik gösterir. Bölgede doğunun ve Uygur Lehçesi'nin izlerine rastlanır. Özellikle de kırsal bölgelerde ve yaşlı kesimde Gaziantep ağız özelliğini görmek mümkündür. Bazı örnekler:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Helbet (elbet), amarat ( hamarat), cenderme (Jandarma), galın (kalın), gırtasiye (kırtasiye), güçcük (küçük), göv (gök), döven (dükkan), baalım (bakalım), yosa (yoksa), nezzet (lezzet), cannı (canlı), ossun (olsun), buuda (buğday), bakca (bahçe), yoharı (yukarı), gözel (güzel), böön (bugün) gibi.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Gaziantep Ağzının özelliklerine geçmeden önce kısaca bir tanıyalım…(Mizahi yönden)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Antep'in yerlisinden olan halkın konuştuğu, oraların yabancısı olanların zerre anlamadığı şivedir.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">öyle özgün, öyle tatlı, öyle dinlenesi, konuşulası bir ağızdır ki antep ağzı, elde olsa da Antep dili ve edebiyatı diye ders olsa, kitap olsa…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">çevrenizde herkesten duyamayacağınız bu şive, güneydoğu-antep dizilerindeki şiveler gibi de değildir. ama illa da onlara bel bağlamak istiyorsanız, BU şiveye en yaklaşmış olan dizi yabancı damat dizisidir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Türk dil kurumundan dan bir profesorun anteplice ile ilgili yazdigi 3 ciltlik bir kitabi vardir...</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">En gerçek kaynak ise Ömer Asım Aksoy’dur.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">asla bir sive olayi degildir...kendine has bir kellime hazinesi vardır...</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">bahteniz-maydanoz</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">merdiven-süllüm</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">patlıcan-balcan</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">kercetmek-taklit etmek</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">sokranmak-soylenmek</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">zogumlenmek-sinirlenmek</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Kendin pişir kendin ye’nin sen saa pişir saa ye diye söylenen ağızdır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Bir ilk olarak Facebook’da TRT-27 'Antep Ağzında Yayın İstiyoruz'' adlı bir grup oluşturulmuş ve 4binden fazla üyesi vardır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">"geçen eğşam bekgola gediykene anekdarımı gaybettim yoğrum" gibi, bir antepliden duyduğunuzda hastası olabileceğiniz bir cümleyi yazmaya çalışınca, gördüğünüz gibi telef oluyor. o duyguyu vermiyor, veremiyor. sanırım anteplice dilbilgisinin sırrı burda. ingilizce</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">gibi yani. okunduğu gibi yazılamıyor. (geçen akşam bakkala giderken anahtarımı kaybettim demektedir cümlemiz.)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">normalde, sert sessiz harflerden "p, ç, t, k, h, s, ş, f" biriyle biten kelimelere "c, d, g" süreksiz yumuşak sessizlerden biriyle başlayan bir ek geldiğinde eklerin başındaki ünsüzler sertleşmesi gerekirken (sert ünsüzlerin benzeşmesi kuralı);</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Anteplice de bu kural sökmez.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Antep’te oturiim</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">fıstıkcıya gel</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">görüşdürdü bayakleyn</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Anteplice adlı bir internet sitesinde kendine özgü 500’den fazla farklı kelime içeren bir ağızdır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">öncelikle;</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">her fırsatta g ye dönüşen k harfi: antep'in suyundan mı acep havasından mıdır; kelime başındaki her k bıkmaz usanmaz, daima g ye dönüşür.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">kız=gız</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">kadayıf=gadayıf</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">kazma=gazma… istisnai durumlar;kelime, kertenkele vb</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">sesli harften sonra istemeseniz de araya giren gizemli y harfi:buradaki sesli harften kasıt bilhassa a ve e dir. bu y nin bildiğimiz kaynaştırma y siyle hiç alakası yoktur, kaynaştırma ünsüzü girdiği halde bir de bu y araya sığışır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">ananın=anayın</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">=ebeyin</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">telafuz esnasında h lerin yanına gizliden bir de yumuşak g konulur ve ikisi kaynaştırılıp söylenir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">sıkışmak=sıhışmak</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">bakmak=bahmak</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">a nın yanına sığışan yumuşak g: bazı kelimelerde a dan sonra istemdışı olarak araya yumuşak g girebilir. ve kendinden önceki ünsüzü düşürür.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">bana=bağa (n düşer)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">sana=sağa (n düşer)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">gerçekleriyle tamamen alakasız kelimeler: yöre halkının tamamen değiştirmiş olduğu tuhaf kelimelerdir.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Angeslek=bilerekten, kasten</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Ariş=asma</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Çotura=büyükçe bidon</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Dırabızın=merdiven korkuluğu</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Ehven=kalitesiz.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Hayce=Hatice vs.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Hösün=Hüseyin</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Şabşak=bir litrelik plastik sürahi</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">mutasyona uğrayan zaman kipleri: söz konusu mutasyon, bilhassa şimdiki zaman için geçerlidir.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-(i)yor eki için;</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">geliyorum=geliym</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">geliyorsun=geliysin</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">geliyor=geliy</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">geliyoruz=geliyk</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">geliyorsunuz=geliysiniz *</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">geliyorlar=geliyler</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">benim en çok dikkatimi çeken de fiilere getiriilen şu tip eklerdir:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">biz bilmeyiz… yerine biz bilmezik ağam denmesidir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">anlaşılamayan bir sebepten bazen y harfleri de kelimenin sonundaysa bir ek geldiğinde yine v ye dönüşüyor...</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">antepliler çok rahat köy derler ama iş köye gitmek olunca;</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">''biz yarın *köve gidikk ağam''....şeklinde olur...</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Devrik cümleler kurulur. vurgularla beraber doğal olarak şiir okuyor görüntüsü verir.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Anteplicede bir de miktar zarfı kullanılırken yaşanan karmaşa vardır. antepli bazen aynı cümle dahilinde kendi içinde çelişir hatta bazen kendi tezini kendisi çürütür.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">birkaç cümleyle örneklendirirsek</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">pilovun duzu azıycık çok mu olugdu ney?</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">duydooma göre epey de az gelen olmuş gınaya.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Son olarak Gaziantep halkının vazgeçilmez orjinal bir kelimesi vardır,belki de Gaziantep’de yaşayan birisinin bir günde en çok karşılaştıgı veya kullandığı kelimedir.Dünyanın neresinde olursanız olun bu kelimeyi kullanan birisini gördügünüz an o kişi Gazianteplidir…Bu kelime yo(o)rum kelimesidir.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Gaziantep ağzının özellikleri</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Arapça sözcüklerden bir kısmı büyük ünlü uyumuna uydurulmuştur:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Dükkân sözcüğü Gaziantep azgında düven olarak konuşulmaktadır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Rafık:Eş,dost arkadaş anlamına gelmektedir,Arapça refik kelimesinden gelmektedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Aynat:Arapça inat kelimesinden gelmektedir..</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yöremizde Farsça sözcükler de vardır….</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Deşti:Susuz tarla anlamına gelmektedir.Farsça kökenli bir kelimedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Horanta:Halk anlamına gelmektedir…Farsça kökenli bir kelimedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Aynı zamanda Farsça ateş kelimesi gaziantep’de ataş olarak söylenmektedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-Ünlülerin bir kısmı uzun ünlü olarak kullanılır. Bu uzun ünlüler g’nin düşmesine neden olmuştur:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Işıga kelimesi Antep azgında ışı(a) diye söylenmektedir.aynı şekilde bogaz kelimesi ba(a)z,Soğuk kelimesi so(o)k diye söylenmektedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yöremizde kelime başındaki ‘b’, p’ye dönmüştür:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Bakla = pakla</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Bıçak = pıçak</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-Kelime içinde bazı c’ler ç’ye dönmüştür:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yalancı = yalançı kalaycı = kalayçı yolcu = yolçu</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Kelime başındaki k’ler g olmuştur:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Kaba = gaba kan = gan kuzu = guzu</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Kalın = galın kuyu = guyu Kuduz = guduz</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-İlimizde ‘ki’ bağlacı yerine ‘kine’ bağlacı kullanılır:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Sen gelmelisin kine o da getsin(gitsin)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-‘Ne kadar’ yerine ‘neçe’ zarfı kullanılır:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">O benden neçe so(o)na geldi</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-‘Neden’ yerine ‘ne has’ kullanılır:</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Bu pazar ne has gelmedi(i)z? (Neden gelmediniz, hayrola ?)</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">936 yıl önce yazılan Türk ortak kültürün yazılı</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">ürünlerinden olan Divanu Lugati't-Türk'teki</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">bir kısım atasözleri aynen korunurken, bir kısım</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">atasözleri de bazı ses değişimleri ve kelime</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">/kavram farklılaşmalarıyla varlıklarını sürdürmektedirler.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Ortak Türk</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">kültürünün dil zenginliklerini ve kültürel değerlerini</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">yaşatıldığı Divan'da yer alan atasözlerinin hiçbir değişime ugramadan günümüzde Gaziantep’in kırsal kesimlerinde ki halk aynı şekilde konuşmaya devam etmektedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Bu atasözlerinden birkaç örnek..</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Ağız yese köz uyadur-Agız yer göz utanır anlamına gelmektedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Emgek eğinde kalmas-Emek yerde kalmaz anlamı taşır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">İt ısırmas, at tepmes teme -Atım tepmez, itim kapmaz deme anlamı taşır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yitükliğ anası koyun açar--Yitiği olan anasının koynunu arar.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Burada görüldügü gibi eski Türkçeden günümüzde değişime ugraşmıs veya kullanılmayan kelimeler Gaziantep kırsal kesiminde hala eski okunuşları ile söylenmekte ve anlam içermektedir…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Örnek olarak..</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yazı Kelimesi:Kavun,karpuz tarlası veya üzüm bağı anlamı taşımaktadır bu kelime gaziantep’de hala kullanılmaktadır aynı şekilde, at ve eşekler için söylenen yılkı kelimeside hala Gaziantep azgında yaşatılmaktadır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yer anlamına gelen Eğin,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Oturulmayan terkedilmiş yer anlamnına gelen aglak,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Yüksek anlamına gelen ağış,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Örümcekler için söylenen bög,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Geçen yıl anlamına gelen bıldır,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Define anlamına gelen kömçü,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Hangisi anlamına gelen nece,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Temiz yakışıklı anlamına gelen silig,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Tane anlamına gelen urug, kelimeleride gaziantep’de günümüzde kullanılmaktadır…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">· Gaziantep Ağzından YEMİNLERİ</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Aha şu çay kimi ganım agsın kine…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Uşaklarım döşümde baazlansın kine…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Mabalın boynuma !!! Ben heç eyle ham hanek edermiyim *yav…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*La yalan söyleysem yurdum yuvam daalsın , han evim *harap olsun.Daha ne deym ağam…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Dinim hakkı uçun beyle beyle oldu…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Yalan söyleysem sabaha çıkmıymm…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Şu nameti son yiyişim ossun ki….</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Yalanım varsa şordan şoora getmek nasip olmasın…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Laa eğer üfürüysem nikahım getsin , artı ne deym saaa…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">*Gardaşım sallıysam , rahmatlık anam gabrinde dombalak aşşın , taam mı</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Gaziantep Ağzı beddualari</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue"></span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">oyum oyum oyulasında sarımsak gibi soyulasin ya kara haberin ya kanlı kömleğin gele inşallah..</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">bedenine top değe.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Başını.bağrını yesin -böyümüyecise -gıran giresice-ağzı yumulu kalasıca</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">dilin tependen çekile.-dilenemez dilenci olasın. -bedenine kurşun değe ,kurt düşe.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">gebermeyesice gavurun dölü-</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">bin baş bir dert olasın</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-gözü kör olmayasıca</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Gaziantep'in kendine özgü bir konuşma tarzi vardir. Bazi cümleleri insani derin derin düşündürür ve dinleyene bir mesaj verilmek istenir. Bu deyimler, konuşmalar ve Gaziantep Ağzının en güzel örneklerini Rahmetli Ünlü Dil Bilimcimiz Ömer Asım Aksoy'</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">un Gaziantep Ağzı isimli eserinde toplanmıştır.Bazı örnekler…</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Avrat malı kapı mandalı,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- Bıyığın uzunsa borazan çal,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- İt iti yemiş kuyruğuna gelince bizim it demiş,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- Kırkından sonra azana defar olmaz,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- Gönül istemedik aş, ya karın ağrıtır ya baş,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Oğlan olsun, deli olsun, ekmek olsun, kuru olsun,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">Parası olanın, balı Bağdat'tan gelir,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- Sen ağa, ben ağa, bu ineği kim sağa,- Babanın sinine nur yağa,</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">GAZİANTEP AĞZI İLE BİR KONUŞMA ÖRNEĞİ</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">İki komşu kadın sokakta karşılaşır</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- Bee tanıyamadı kele Hadduç bacı, nerden geliyn?</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">- Heç, acı şeyle bi soluk Faddumgilden hasde bellemeden geliym. Naassın?</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-Aman Hadduç Bacı hec sorma, benim çekdiimi develer çekmez. Bizim herif gene gudurdu. Akşam de-mey, sabah demey arahının başından kakmey. Ne bilim anam, bi de dos seviy deyler. Herifcez gırhından sona buturladı.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-Bu neşel iş kelee! Ocak başından yırak ola! Memik Aaam da enigonu gudurmuş. Sahılam yirmi yaşında cahal. Bu yaşdan sona... Gadan gide Essum, zere ben de bu Essum nen beyle hırlay deydim. Allah o şarmı-tanın başına him daşı dikile!</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-Anam herifi yerenneri baştan çıkarıy. Yiğidiken yı-hılasıca üç zaballa akşam oldu bille gapıya dikiliyler, herifi ayardıp götürüyler her hal o şırfıntıya gidiyler.</span></span></span></p><p><span style="font-family: 'Trebuchet MS'"><span style="font-size: 12px"><span style="color: blue">-Allah us ahıl vere şeytanına zabınlık vere. </span></span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="ceylannur, post: 25460, member: 1208"] [CENTER][FONT=Trebuchet MS][SIZE=3][COLOR=#6cf][COLOR=blue]Gaziantep Konuşması[/COLOR][COLOR=blue] [/COLOR][/COLOR][/SIZE][/FONT][/CENTER] [FONT=Trebuchet MS][SIZE=3][COLOR=blue]Anteplice - Antep Ağzı - Antep Konuşması - Antep Şivesi - Antep Ağzı Konuşmalar - Gaziantep Ağzı Bedduaları[/COLOR][/SIZE][/FONT][FONT=Trebuchet MS][SIZE=3] [/SIZE][/FONT][FONT=Trebuchet MS][SIZE=3][COLOR=blue] Eski değerleri kaybetmeden yeniliğe açık olmak Gazianteplinin özelliğidir. Gaziantep’i görmemiş olanlar, bulunduğu bölgenin etkisiyle Arapçanın konuşulduğu, Arapçanın etkisinin fazla olduğu bir il sanırlar. Oysa Antep’te Arapça konuşan bir tek insana rastlanmaz. Yöremiz halkı en eski asırlardan beri Türkçe konuşmaktadır. 1918 yılına kadar Suriye ile Türkiye arasında sınır bulunmamaktaydı. Arapça konuşulan Halep, vilayet merkezi idi. Antep ise Halep’in kazasıydı. Aralarında Kilis’ten geçen sadece 120 km‘lik bir yol vardı. Mesafenin bu kadar az olmasına karşın, bu iki yerleşim yeri dil ve kültür bakımından birbirini fazla etkileyememiştir. Ömer Asım Aksoy'un Antep ağzı kitabından aktarılmıştır. Gaziantep bölgesi ağız özelliği daha çok Anadolu Türkçesi'nin etkisini taşır. Gaziantep ağzı Anadolu ve Azeri lehçelerinin kökü olan Oğuz lehçesinden ayrı bir özellik gösterir. Bölgede doğunun ve Uygur Lehçesi'nin izlerine rastlanır. Özellikle de kırsal bölgelerde ve yaşlı kesimde Gaziantep ağız özelliğini görmek mümkündür. Bazı örnekler: Helbet (elbet), amarat ( hamarat), cenderme (Jandarma), galın (kalın), gırtasiye (kırtasiye), güçcük (küçük), göv (gök), döven (dükkan), baalım (bakalım), yosa (yoksa), nezzet (lezzet), cannı (canlı), ossun (olsun), buuda (buğday), bakca (bahçe), yoharı (yukarı), gözel (güzel), böön (bugün) gibi. Gaziantep Ağzının özelliklerine geçmeden önce kısaca bir tanıyalım…(Mizahi yönden) Antep'in yerlisinden olan halkın konuştuğu, oraların yabancısı olanların zerre anlamadığı şivedir. öyle özgün, öyle tatlı, öyle dinlenesi, konuşulası bir ağızdır ki antep ağzı, elde olsa da Antep dili ve edebiyatı diye ders olsa, kitap olsa… çevrenizde herkesten duyamayacağınız bu şive, güneydoğu-antep dizilerindeki şiveler gibi de değildir. ama illa da onlara bel bağlamak istiyorsanız, BU şiveye en yaklaşmış olan dizi yabancı damat dizisidir… Türk dil kurumundan dan bir profesorun anteplice ile ilgili yazdigi 3 ciltlik bir kitabi vardir... En gerçek kaynak ise Ömer Asım Aksoy’dur. asla bir sive olayi degildir...kendine has bir kellime hazinesi vardır... bahteniz-maydanoz merdiven-süllüm patlıcan-balcan kercetmek-taklit etmek sokranmak-soylenmek zogumlenmek-sinirlenmek Kendin pişir kendin ye’nin sen saa pişir saa ye diye söylenen ağızdır… Bir ilk olarak Facebook’da TRT-27 'Antep Ağzında Yayın İstiyoruz'' adlı bir grup oluşturulmuş ve 4binden fazla üyesi vardır… "geçen eğşam bekgola gediykene anekdarımı gaybettim yoğrum" gibi, bir antepliden duyduğunuzda hastası olabileceğiniz bir cümleyi yazmaya çalışınca, gördüğünüz gibi telef oluyor. o duyguyu vermiyor, veremiyor. sanırım anteplice dilbilgisinin sırrı burda. ingilizce gibi yani. okunduğu gibi yazılamıyor. (geçen akşam bakkala giderken anahtarımı kaybettim demektedir cümlemiz.) normalde, sert sessiz harflerden "p, ç, t, k, h, s, ş, f" biriyle biten kelimelere "c, d, g" süreksiz yumuşak sessizlerden biriyle başlayan bir ek geldiğinde eklerin başındaki ünsüzler sertleşmesi gerekirken (sert ünsüzlerin benzeşmesi kuralı); Anteplice de bu kural sökmez. Antep’te oturiim fıstıkcıya gel görüşdürdü bayakleyn Anteplice adlı bir internet sitesinde kendine özgü 500’den fazla farklı kelime içeren bir ağızdır… öncelikle; her fırsatta g ye dönüşen k harfi: antep'in suyundan mı acep havasından mıdır; kelime başındaki her k bıkmaz usanmaz, daima g ye dönüşür. kız=gız kadayıf=gadayıf kazma=gazma… istisnai durumlar;kelime, kertenkele vb sesli harften sonra istemeseniz de araya giren gizemli y harfi:buradaki sesli harften kasıt bilhassa a ve e dir. bu y nin bildiğimiz kaynaştırma y siyle hiç alakası yoktur, kaynaştırma ünsüzü girdiği halde bir de bu y araya sığışır… ananın=anayın =ebeyin telafuz esnasında h lerin yanına gizliden bir de yumuşak g konulur ve ikisi kaynaştırılıp söylenir… sıkışmak=sıhışmak bakmak=bahmak a nın yanına sığışan yumuşak g: bazı kelimelerde a dan sonra istemdışı olarak araya yumuşak g girebilir. ve kendinden önceki ünsüzü düşürür. bana=bağa (n düşer) sana=sağa (n düşer) gerçekleriyle tamamen alakasız kelimeler: yöre halkının tamamen değiştirmiş olduğu tuhaf kelimelerdir. Angeslek=bilerekten, kasten Ariş=asma Çotura=büyükçe bidon Dırabızın=merdiven korkuluğu Ehven=kalitesiz. Hayce=Hatice vs. Hösün=Hüseyin Şabşak=bir litrelik plastik sürahi mutasyona uğrayan zaman kipleri: söz konusu mutasyon, bilhassa şimdiki zaman için geçerlidir. -(i)yor eki için; geliyorum=geliym geliyorsun=geliysin geliyor=geliy geliyoruz=geliyk geliyorsunuz=geliysiniz * geliyorlar=geliyler benim en çok dikkatimi çeken de fiilere getiriilen şu tip eklerdir: biz bilmeyiz… yerine biz bilmezik ağam denmesidir… anlaşılamayan bir sebepten bazen y harfleri de kelimenin sonundaysa bir ek geldiğinde yine v ye dönüşüyor... antepliler çok rahat köy derler ama iş köye gitmek olunca; ''biz yarın *köve gidikk ağam''....şeklinde olur... Devrik cümleler kurulur. vurgularla beraber doğal olarak şiir okuyor görüntüsü verir. Anteplicede bir de miktar zarfı kullanılırken yaşanan karmaşa vardır. antepli bazen aynı cümle dahilinde kendi içinde çelişir hatta bazen kendi tezini kendisi çürütür. birkaç cümleyle örneklendirirsek pilovun duzu azıycık çok mu olugdu ney? duydooma göre epey de az gelen olmuş gınaya. Son olarak Gaziantep halkının vazgeçilmez orjinal bir kelimesi vardır,belki de Gaziantep’de yaşayan birisinin bir günde en çok karşılaştıgı veya kullandığı kelimedir.Dünyanın neresinde olursanız olun bu kelimeyi kullanan birisini gördügünüz an o kişi Gazianteplidir…Bu kelime yo(o)rum kelimesidir. Gaziantep ağzının özellikleri Arapça sözcüklerden bir kısmı büyük ünlü uyumuna uydurulmuştur: Dükkân sözcüğü Gaziantep azgında düven olarak konuşulmaktadır… Rafık:Eş,dost arkadaş anlamına gelmektedir,Arapça refik kelimesinden gelmektedir… Aynat:Arapça inat kelimesinden gelmektedir.. Yöremizde Farsça sözcükler de vardır…. Deşti:Susuz tarla anlamına gelmektedir.Farsça kökenli bir kelimedir… Horanta:Halk anlamına gelmektedir…Farsça kökenli bir kelimedir… Aynı zamanda Farsça ateş kelimesi gaziantep’de ataş olarak söylenmektedir… -Ünlülerin bir kısmı uzun ünlü olarak kullanılır. Bu uzun ünlüler g’nin düşmesine neden olmuştur: Işıga kelimesi Antep azgında ışı(a) diye söylenmektedir.aynı şekilde bogaz kelimesi ba(a)z,Soğuk kelimesi so(o)k diye söylenmektedir… Yöremizde kelime başındaki ‘b’, p’ye dönmüştür: Bakla = pakla Bıçak = pıçak -Kelime içinde bazı c’ler ç’ye dönmüştür: Yalancı = yalançı kalaycı = kalayçı yolcu = yolçu Kelime başındaki k’ler g olmuştur: Kaba = gaba kan = gan kuzu = guzu Kalın = galın kuyu = guyu Kuduz = guduz -İlimizde ‘ki’ bağlacı yerine ‘kine’ bağlacı kullanılır: Sen gelmelisin kine o da getsin(gitsin) -‘Ne kadar’ yerine ‘neçe’ zarfı kullanılır: O benden neçe so(o)na geldi -‘Neden’ yerine ‘ne has’ kullanılır: Bu pazar ne has gelmedi(i)z? (Neden gelmediniz, hayrola ?) 936 yıl önce yazılan Türk ortak kültürün yazılı ürünlerinden olan Divanu Lugati't-Türk'teki bir kısım atasözleri aynen korunurken, bir kısım atasözleri de bazı ses değişimleri ve kelime /kavram farklılaşmalarıyla varlıklarını sürdürmektedirler. Ortak Türk kültürünün dil zenginliklerini ve kültürel değerlerini yaşatıldığı Divan'da yer alan atasözlerinin hiçbir değişime ugramadan günümüzde Gaziantep’in kırsal kesimlerinde ki halk aynı şekilde konuşmaya devam etmektedir… Bu atasözlerinden birkaç örnek.. Ağız yese köz uyadur-Agız yer göz utanır anlamına gelmektedir… Emgek eğinde kalmas-Emek yerde kalmaz anlamı taşır… İt ısırmas, at tepmes teme -Atım tepmez, itim kapmaz deme anlamı taşır… Yitükliğ anası koyun açar--Yitiği olan anasının koynunu arar. Burada görüldügü gibi eski Türkçeden günümüzde değişime ugraşmıs veya kullanılmayan kelimeler Gaziantep kırsal kesiminde hala eski okunuşları ile söylenmekte ve anlam içermektedir… Örnek olarak.. Yazı Kelimesi:Kavun,karpuz tarlası veya üzüm bağı anlamı taşımaktadır bu kelime gaziantep’de hala kullanılmaktadır aynı şekilde, at ve eşekler için söylenen yılkı kelimeside hala Gaziantep azgında yaşatılmaktadır… Yer anlamına gelen Eğin, Oturulmayan terkedilmiş yer anlamnına gelen aglak, Yüksek anlamına gelen ağış, Örümcekler için söylenen bög, Geçen yıl anlamına gelen bıldır, Define anlamına gelen kömçü, Hangisi anlamına gelen nece, Temiz yakışıklı anlamına gelen silig, Tane anlamına gelen urug, kelimeleride gaziantep’de günümüzde kullanılmaktadır… · Gaziantep Ağzından YEMİNLERİ *Aha şu çay kimi ganım agsın kine… Uşaklarım döşümde baazlansın kine… *Mabalın boynuma !!! Ben heç eyle ham hanek edermiyim *yav… *La yalan söyleysem yurdum yuvam daalsın , han evim *harap olsun.Daha ne deym ağam… *Dinim hakkı uçun beyle beyle oldu… *Yalan söyleysem sabaha çıkmıymm… *Şu nameti son yiyişim ossun ki…. *Yalanım varsa şordan şoora getmek nasip olmasın… *Laa eğer üfürüysem nikahım getsin , artı ne deym saaa… *Gardaşım sallıysam , rahmatlık anam gabrinde dombalak aşşın , taam mı Gaziantep Ağzı beddualari oyum oyum oyulasında sarımsak gibi soyulasin ya kara haberin ya kanlı kömleğin gele inşallah.. bedenine top değe. Başını.bağrını yesin -böyümüyecise -gıran giresice-ağzı yumulu kalasıca dilin tependen çekile.-dilenemez dilenci olasın. -bedenine kurşun değe ,kurt düşe. gebermeyesice gavurun dölü- bin baş bir dert olasın -gözü kör olmayasıca Gaziantep'in kendine özgü bir konuşma tarzi vardir. Bazi cümleleri insani derin derin düşündürür ve dinleyene bir mesaj verilmek istenir. Bu deyimler, konuşmalar ve Gaziantep Ağzının en güzel örneklerini Rahmetli Ünlü Dil Bilimcimiz Ömer Asım Aksoy' un Gaziantep Ağzı isimli eserinde toplanmıştır.Bazı örnekler… Avrat malı kapı mandalı, - Bıyığın uzunsa borazan çal, - İt iti yemiş kuyruğuna gelince bizim it demiş, - Kırkından sonra azana defar olmaz, - Gönül istemedik aş, ya karın ağrıtır ya baş, Oğlan olsun, deli olsun, ekmek olsun, kuru olsun, Parası olanın, balı Bağdat'tan gelir, - Sen ağa, ben ağa, bu ineği kim sağa,- Babanın sinine nur yağa, . GAZİANTEP AĞZI İLE BİR KONUŞMA ÖRNEĞİ İki komşu kadın sokakta karşılaşır - Bee tanıyamadı kele Hadduç bacı, nerden geliyn? - Heç, acı şeyle bi soluk Faddumgilden hasde bellemeden geliym. Naassın? -Aman Hadduç Bacı hec sorma, benim çekdiimi develer çekmez. Bizim herif gene gudurdu. Akşam de-mey, sabah demey arahının başından kakmey. Ne bilim anam, bi de dos seviy deyler. Herifcez gırhından sona buturladı. -Bu neşel iş kelee! Ocak başından yırak ola! Memik Aaam da enigonu gudurmuş. Sahılam yirmi yaşında cahal. Bu yaşdan sona... Gadan gide Essum, zere ben de bu Essum nen beyle hırlay deydim. Allah o şarmı-tanın başına him daşı dikile! -Anam herifi yerenneri baştan çıkarıy. Yiğidiken yı-hılasıca üç zaballa akşam oldu bille gapıya dikiliyler, herifi ayardıp götürüyler her hal o şırfıntıya gidiyler. -Allah us ahıl vere şeytanına zabınlık vere. [/COLOR][/SIZE][/FONT] [/QUOTE]
Adı
İnsan doğrulaması
Günün ilk namazı hangi namazdır
Cevap yaz
Ana sayfa
Forumlar
BÖLGELERİMİZ VE ŞEHİRLERİMİZ
Bölgeler ve Şehirler
Güney Doğu Anadolu Bölgesi
Gaziantep
Gaziantep Konuşması
Üst
Alt