Ey iman edenler iman edin! demek ne demek?

Ey iman edenler! İman edin Allah'a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği Kitab'a, ve daha önce indirdiği kitaba.
Kim Allah'ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve ahiret gününü inkâr ederse sapıklığın en koyusuna düşmüş olur.”
(Nisa/4:136.)
“Ey iman edenler iman edin!” demek ne demek?

“Ayet, eksik inananlara “Tam inanın!”, inanıp da güvenmeyenlere “güvenin”, delilsiz inananlara “Delilli inanın!”,
taklidi iman taşıyanlara “Tahkiki iman taşıyın!”, gevşek inananlara “sağlam inanın!”, geçmiş ve bu günlerini imanla geçirenlere “imanınızda sebat gösterin!” mesajını verir.”
İman edenleri tekrar iman etmeye çağıran bu ayet, sahici imanın ne olduğunu açıklamayı bize gerekli kıldı.
Bazı kitaplarda İmanın tarifi şöyle yapılır: “İman esaslarını dil ile ikrar, kalp ile tasdiktir”.
Bu tarif doğru olmakla birlikte eksiktir. Bana imanın tarifini yap deselerdi ben şöyle tarif ederdim: “İman esaslarını kafa/akıl ile bilmek (bilmeye çalışmak), kalp ile tasdik etmek, dil/lisan ile ikrar etmek ve yaşantı/hal ile gereğini yapmaktır.
Bu tarifi yapmakla aynı zamanda imanın dört önemli unsurunu ortaya koymuş olduk.
İmanın:
Birinci Unsuru: Marifet/Bilgi
İkinci Unsuru: Tasdik
Üçüncü Unsuru: İkrar
Dördüncü Unsuru: Ameldir
Marifet, mü'minim diyen kimsenin Allah, Melekler, Peygamberler, Kitaplar, Ahiret ve Kader hakkında bilgi sahibi olması demektir. Kişi bu bilgiyi, kevni ve yazılı ayetlerden aklıyla elde eder. Akıl bu bilgiyi kalbe havale eder.
Tasdik, Kalbin akıl tarafından kendisine gönderilen bilgileri itikat ve kesin kararla onaylaması demektir. İmanın tasdik boyutu olmazsa olmaz boyuttur.
Çünkü diğer üçü (Marifet, ikrar, amel) olsa da tasdik olmazsa iman asla ve kat’a gerçekleşmez.
İkrar, Kalbin itikat ve kesin kararla onayladığı bilgiyi dilin, söz ile ilan etmesidir.
İmanın tasdik boyutunu ilk defa gerçekleştiren kişinin ilk ilan etmesi gereken sözü: “La İlahe İllallah Muhammedün Rasülullah[5]”
ya da “Eşhedü enla İlahe İllallah ve eşhedü enne Muhammeden abduhü ve rasülühü” sözüdür.
Mümin kimse, Mümin ve Müslüman olduğunu, hiçbir kınayıcının kınamasından çekinmeden, gerektiğinde söyleyebilmelidir.

İman yüreklere hapsedilemez. En berbat mahpusluk, imanın yüreklere mahpusluğudur. İmanı ifade etme/ilan, insan hakkıdır. Mümin bu hakkını her şeyden önce insan hakkı açısından kullanmalıdır.
Müminin, imanını ifade etme özgürlüğünü hiç kimse elinden alamaz.
Amel, dilin ilan ettiği bilginin gereğini bedenin yapması demektir. Amel, imanın kemale ermesi hususunda mütemmim cüz’dür. Amelsiz iman meyvesiz ağaca benzetilmiştir.